Trải nghiệm tại làng rau 400 năm tuổi vừa được công nhận di sản quốc gia

Nằm cách trung tâm phố cổ Hội An khoảng 4km, làng rau Trà Quế (xã Cẩm Hà, TP Hội An, Quảng Nam) là một trong những ngôi làng có nghề trồng rau nổi tiếng cả nước. Làng rau Trà Quế được hình thành cách đây 400 năm. Đến tận bây giờ, tại đây vẫn còn bảo lưu nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể đặc sắc. 

Làng rau Trà Quế rộng khoảng 15ha với hơn 200 hộ dân canh tác. Nhờ có thổ nhưỡng, phương pháp canh tác đặc biệt nên rau Trà Quế có chất lượng cao. Mỗi năm làng Trà Quế cung ứng ra thị trường khoảng 1.000 tấn rau các loại.

Ông Mai Cử (56 tuổi) đang tưới nước cho luống cải sắp thu hoạch. Mỗi tháng ông Cử thu nhập khoảng 8 triệu đồng từ tiền bán rau. "Hai vợ chồng sống khỏe nhờ vườn rau này. Công việc không cực nhọc lắm nhưng tính ra mỗi tháng cũng kiếm được khoảng 8 triệu đồng. Chi tiêu rồi cũng còn chút ít để dành", ông Cử nói.

Cùng với sự phát triển du lịch của Hội An, danh tiếng và sản phẩm của làng rau Trà Quế cũng dần được lan tỏa. Nhiều công ty du lịch đã tổ chức các tour tham quan, trải nghiệm nghề trồng rau tại Trà Quế. Đến Trà Quế, du khách được làm nông dân cùng với người làng, cùng chế biến và thưởng thức các món ăn từ rau Trà Quế...

Ông Nguyễn Lên (64 tuổi) là một trong những chủ vườn trồng nhiều loại rau nhất với hơn 20 loại. Ông Lên đã tận dụng bể chứa nước của vườn rau để nuôi cá, giàn bí để che nắng làm nơi nghỉ mát. "Tôi và các chủ vườn ở đây đều tận dụng bể chứa nước để nuôi cá, vừa hạn chế muỗi, vừa có thêm thu nhập", ông Lên chia sẻ.

Làng rau Trà Quế là một trong những nơi cung cấp nguồn rau sạch cho TP Hội An và các địa phương lân cận. Do cách canh tác, thổ nhưỡng nên nhiều loại rau như hành, húng, tía tô, ngò… trở thành thương hiệu với các mùi thơm đặc trưng, khác biệt so với nơi khác. 

Người dân lấy nước từ các giếng khoan tưới rau để đảm bảo cho rau sạch, an toàn. Phần lớn các chủ vườn đều lắp đặt hệ thống tưới bằng vòi phun tự động nhằm giảm công lao động.

Vợ chồng ông Nguyễn Hữu Lợi (61 tuổi) đang tất bật thu hoạch rau vào cuối ngày để kịp mang ra TP Đà Nẵng bán vào sáng sớm hôm sau.

Với người dân Trà Quế, việc trồng rau không đơn thuần chỉ là tạo ra nguồn thu nhập, mà còn là một thú giải trí. Người Trà Quế luôn chăm chút cho những luống rau thật đẹp, cũng như canh tác rau an toàn nhằm giữ tiếng thơm cho nghề truyền thống, trồng nên những món rau ngon nổi tiếng của làng.

Tháng 4/2022, nghề trồng rau Trà Quế được Bộ VH-TT&DL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, nằm ở hạng mục tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống. Đây chính là sự tôn vinh, ghi nhận những đóng góp của cộng đồng cư dân Trà Quế về quá trình gìn giữ, phát triển nghề trồng rau. Đồng thời cũng là cơ sở để bảo tồn và phát huy tốt hơn nghề trồng rau truyền thống ở Trà Quế.