Những ngành nghề tuyển dụng đông nhân sự dịp cuối năm?

Bảo đảm việc làm và an sinh xã hội cho người dân là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và xã hội, góp phần tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế, giữ vững ổn định chính trị. Việc đảm bảo an sinh việc làm cũng thể hiện cam kết của Việt Nam với quốc tế trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030.

Cắt giảm lao động, giảm giờ làm chỉ mang tính cục bộ

Báo cáo đề dẫn "Phát triển thị trường lao động bền vững, bảo đảm an sinh xã hội trong phát triển kinh tế - xã hội" nhận định, thị trường lao động đã bị tác động nặng nề sau đại dịch Covid-19. Có thời điểm nguồn cung lao động suy giảm nghiêm trọng với hơn 30 triệu lao động (tương đương 58,36% lực lượng lao động) bị ảnh hưởng tiêu cực (bị mất việc làm; phải nghỉ giãn việc/nghỉ luân phiên; giảm giờ làm, giảm thu nhập,…). Tuy nhiên, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, thị trường lao động đã dần phục hồi trong năm 2022.

Lực lượng lao động tăng khá nhanh, tính đến tháng 9/2022 lao động từ 15 tuổi trở lên đạt 51,6 triệu người (tăng 1,2 triệu người), tỷ lệ tham gia lực lượng lao là 68,5% (tăng 0,9%).

Số lao động có việc làm cũng tăng trở lại, lao động từ 15 tuổi trở lên có việc làm trong 9 tháng năm 2022 là 50,5 triệu người (tăng 1,5 triệu người).

Thu nhập của người lao động được cải thiện với thu nhập bình quân 9 tháng năm 2022 là 6,6 triệu đồng (tăng 12,4%, tương đương tăng 727.000 đồng).

Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 2,35% (giảm 0,64%); tỷ lệ thiếu việc làm của lao động trong độ tuổi là 2,29% (giảm 0,77%); tỷ lệ thiếu việc làm ở khu vực thành thị thấp hơn khu vực nông thôn (tương ứng là 1,75% và 2,63%).

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, dù đang trong quá trình phục hồi và phát triển nhưng thị trường lao động bộc lộ những vấn đề bất cập và hạn chế. Chất lượng cung lao động chưa đáp ứng cho cầu lao động của một thị trường lao động hiện đại, linh hoạt, bền vững và hội nhập. Số lượng lao động có trình độ, kỹ năng nghề cao còn thấp (năm 2021, tỷ lệ lao động có bằng, chứng chỉ đạt 26,1%); chất lượng nhân lực có kỹ năng nghề chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển của thị trường lao động.

Cầu lao động của nền kinh tế cũng chưa đủ "hiện đại", chưa có đủ việc làm bền vững. Thị trường lao động Việt Nam có hiện tượng mất cân đối cung - cầu lao động cục bộ và có sự phát triển không đồng đều giữa các vùng miền, khu vực, ngành nghề kinh tế.

Bằng chứng rõ nhất hiện nay là tình trạng cắt giảm lao động, giãn việc, giảm giờ làm, cho lao động nghỉ việc luân phiên, tạm hoãn hợp đồng lao động… xảy ra ở một số ngành như dệt may, da giày, điện, điện tử; một số doanh nghiệp thuộc ngành gỗ.

Số lao động bị cắt giảm chủ yếu là lao động phổ thông. Điều này cho thấy, khi có biến động về dịch bệnh hay suy thoái kinh tế thì lao động phổ thông, không có trình độ chuyên môn kỹ thuật là nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất.

Nhu cầu tuyển dụng tháng cuối năm tăng cao

Báo cáo chỉ ra rằng, mặc dù tình trạng giảm lao động, giãn việc, giảm giờ làm, cho lao động nghỉ việc luân phiên… tiếp tục diễn ra nhưng một số ngành nhu cầu tuyển dụng vẫn cao, mức thu nhập hấp dẫn. Cụ thể, nhân sự trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh các mặt hàng thiết yếu, thương mại dịch vụ như chế biến lương thực, thực phẩm; dịch vụ lưu trú và ăn uống, giao nhận hàng hóa. 

Cụ thể, ở TPHCM ngay trong tháng 12/2022 dự kiến nhu cầu tuyển nhân lực là 25.000 người, Hà Nội là 27.891 người.

Bắc Ninh có nhu cầu tuyển dụng 20.683 lao động (ngành điện, điện tử chiếm 93,8%), Đồng Nai tuyển dụng 12.500 lao động (50,66% ngành dệt may, da giày), Bình Dương tuyển 6.000 lao động (dệt may, da giày chiếm 16,67%, ngành điện, điện tử chiếm 33,33% và ngành gỗ, tre, nhựa,.. chiếm 38,33%).

Trong giai đoạn phát triển mới, có cả những cơ hội đan xen khó khăn, thách thức nhưng khó khăn thách thức nhiều hơn, khi nền kinh tế đang đứng trước nhiều thử thách trong năm 2023. Dự báo thị trường lao động năm 2023 chắc chắn cũng sẽ chịu nhiều rủi ro và thách thức.

Để khắc phục cũng như lường trước được những khó khăn sắp tới, Bộ Lao động - Thương binh và xã hội đang phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ để trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, bền vững và hội nhập nhằm phục hồi nhanh kinh tế - xã hội.

Trong đó, hoàn thiện khung pháp lý, rà soát sửa đổi các quy định của pháp luật, đáp ứng nhu cầu phát triển thị trường lao động đúng hướng, tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm.

Khẩn trương rà soát, đánh giá nhu cầu nhân lực theo từng ngành, lĩnh vực, từng vùng để kịp thời kết nối việc cung ứng nhân lực. Tổ chức đào tạo, cung ứng kịp thời nhân lực cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Thúc đẩy tạo việc làm bền vững và sử dụng hiệu quả lực lượng lao động, trong đó tăng cường đầu tư, phát triển các ngành kinh tế tạo nhiều việc làm bền vững. Cụ thể, đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế gắn với phát triển bền vững; đầu tư nguồn lực cho các chương trình, dự án tạo nhiều việc làm bền vững; đa dạng hóa các nguồn tín dụng để tạo việc làm mới, chất lượng, việc làm xanh, việc làm cho đối tượng yếu thế, vùng sâu vùng xa.

Nghiên cứu đề xuất các chính sách để hỗ trợ tuyển dụng và sử dụng các nhóm lao động đặc thù, lao động yếu thế, lao động sinh sống ở địa bàn huyện nghèo, khó khăn; hộ nghèo, hộ mới thoát nghèo,… để họ tham gia vào thị trường lao động, có việc làm bền vững.