Làng nghèo sở hữu gia tài tiền tỷ nhờ cây rừng quý mọc trên đất rẫy

Ngôi làng A Lao nằm tách biệt dưới chân núi Lơ Pang (xã Lơ Pang, huyện Mang Yang, Gia Lai). Ngoài việc trồng mỳ, người dân trong làng còn trồng và chăm sóc những vườn trắc quý. Nhà ít thì trồng vài trăm gốc, nhà có nhiều sở hữu hàng nghìn cây trắc. Những lúc giáp hạt, thiếu đói, người dân chỉ bán một vài cây là đủ chi tiêu trong gia đình.

Dừng chân bên con đường bê tông ở đầu làng, chúng tôi đã thấy màu xanh ngút ngàn của rừng trắc quý bao quanh làng A Lao. Cây trắc mọc thành từng hàng, trồng xen trong vườn rẫy của người dân. Có nhiều hộ dành luôn cả mảnh vườn để trồng trắc.

Ông Yok - Trưởng thôn ở làng A Lao cho biết: "Nghe người già kể lại, ngày trước, bao quanh làng là cây trắc. Sau này, rừng trắc mất dần. Từ đồi trọc, người dân đã trồng mỳ, cà phê. Những cây trắc non cũng mọc lên rất nhiều trong vườn rẫy. Thấy cây quý, người dân đã giữ lại để gây giống. Tôi cũng làm theo, đã trồng được khoảng 2,5 nghìn cây trên diện tích khoảng 3 ha. Đến nay, nhiều cây đã đạt 15 năm tuổi".

Tương tự, anh Mưm tự hào: "Từ những cây trắc mọc tự nhiên trong vườn, gia đình đã tách các cây trắc con để trồng thêm trong vườn. Đến nay, gia đình đã sở hữu 2.000 cây trắc trong vườn. Cây đã được từ 15 - 20 năm tuổi, nhiều cây có đường kính gốc hơn 30 cm. Mùa giáp hạt mỗi năm, gia đình cũng bán vài cây lớn với giá khoảng 20 - 40 triệu đồng/cây để lo việc nhà".

Chỉ tính riêng một quả đồi Tchre (làng A Lao, xã Lơ Pang) đã có 4 hộ dân, gồm nhà Yoh, Mưm, Hnghiệp, Lư. Mỗi hộ đều sở hữu cho mình vườn trắc trị giá hàng tỷ đồng. Trong đó, vườn ông Yok và anh Mưm là lớn nhất. Nhiều người dân trong và ngoài tỉnh cũng đến hỏi mua các loại cây lớn nhỏ để về làm gỗ hoặc di thực làm cây cảnh.

Với nhiều hộ dân trong làng, việc bán đi một ít cây trắc trong vườn đã giúp cuộc sống gia đình đỡ phần nặng gánh trong mùa giáp hạt. Từ đó, con cái cũng có điều kiện học tập tốt hơn.

Năm 2019, ông Biên (làng A Lao, Lơ Pang) đã bán bớt 10 cây trắc con với giá 70 triệu đồng cho người dân ở TP Pleiku xuống mua về trồng làm cảnh. Nhờ số tiền này mà ông Biên đã mua sắm được ti vi, tủ lạnh, xe công nông và sửa lại căn nhà.

"Rẫy mình nhiều cây trắc nên bán bớt để mua sắm đồ dùng phục vụ cuộc sống hàng ngày. Số cây lớn mình vẫn giữ để phòng khi gia đình có việc hoặc cho con cháu mình hưởng", ông Biên chia sẻ. 

Nhìn thấy nhiều hộ khấm khá lên từ những cây trắc, bà con cũng có ý thức để bảo vệ và gìn giữ loại cây rừng quý này. Diện tích trắc trong làng A Lao nói riêng và huyện Mang Yang nói chung cũng tăng lên đáng kể. 

Trắc là một loại cây rừng quý, thuộc nhóm I. Tuy nhiên, cây trắc phải qua hàng chục năm tuổi mới giá trị. Chính vì vậy, bà con đã trồng xen cây trắc với một số cây khác như: bời lời, mỳ, cà phê… Nhờ vậy, đất đai ít bị xói mòn, giữ được mạch nước ngầm mà lại có nguồn thu, lấy ngắn nuôi dài.  

Ông Trần Minh Hoàng - Kiểm lâm viên phụ trách địa bàn xã Lơ Pang cho biết, trắc tuy là cây rừng nhưng được nhiều hộ dân trồng trên đất nông nghiệp của gia đình. Chính vì vậy, bà con đều được hưởng lợi từ việc trồng và chăm sóc loại cây quý này.

"Huyện Mang Yang rất chú trọng tới công tác trồng rừng. Do vậy, chúng tôi luôn khuyến khích dân tiếp tục bảo vệ những cánh rừng trắc và trồng thêm mới", ông Hoàng nói.