Hội đồng Giáo dục nghề nghiệp ASEAN giúp cải thiện kỹ năng kỹ thuật số

PGS.TS Cao Văn Sâm - Phó Chủ tịch Hiệp hội Giáo dục nghề nghiệp và Nghề Công tác xã hội Việt Nam - chia sẻ với PV Dân trí nhân sự kiện Hội nghị trực tuyến cấp Bộ trưởng Lao động và Giáo dục ASEAN về Phát triển nguồn nhân lực, diễn ra từ ngày 15 - 16/9.

Chương trình Hội nghị do Bộ LĐ-TB&XH chủ trì, Bộ GD-ĐT phối hợp tổ chức. Hội nghị được tổ chức tại điểm cầu Hà Nội cùng với hơn 70 điểm cầu tại các nước trong khu vực và với các đối tác.

Một trong những hoạt động quan trọng của Hội nghị là việc ra mắt Hội đồng Giáo dục nghề nghiệp ASEAN.

Ông đánh giá ra sao về bối cảnh ra đời của Hội đồng Giáo dục nghề nghiệp ASEAN?

- Từ đầu nhiệm kỳ Việt Nam giữ vị trí Chủ tịch ASEAN, chúng ta đã cùng các nước trong khối nhìn nhận việc chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp 4.0 đang đặt ra cơ hội cũng như nhiều thách thức liên quan đến phát triển kinh tế, phát triển việc làm và vấn đề về giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp.

Để thích ứng, ASEAN đã thống nhất đưa ra chương trình phát triển nguồn nhân lực cho thế giới công việc đang đổi thay. Trong đó, việc phát triển nguồn nhân lực cần triển khai nhiều giải pháp, gồm cả phát triển giáo dục nghề nghiệp. Để điều phối hoạt động chung về giáo dục nghề nghiệp, thực tế đòi hỏi cần có mô hình một Hội đồng tư vấn về lĩnh vực này.

Chính vì vậy, việc ra mắt Hội đồng Giáo dục nghề nghiệp ASEAN tại “Hội nghị cấp Bộ trưởng ASEAN về Phát triển nguồn nhân lực cho thế giới công việc đang đổi thay” được tổ chức trực tuyến từ 15-16/9/2020 là cấp bách, cần thiết.

Vậy, nhiệm vụ chính của Hội đồng Giáo dục nghề nghiệp ASEAN sẽ là gì trong thời gian tới, thưa ông?

Với vai trò khá quan trọng, Hội đồng sẽ có nhiều nhiệm vụ quan trọng trong tư vấn phát triển giáo dục nghề.

Đầu tiên là việc đưa ra các khuyến nghị chính sách dựa nhằm cải thiện hệ thống giáo dục nghề nghiệp, trong đó tập trung vào vấn đề chính, như: Đảm bảo chất lượng, phát triển các tiêu chuẩn, phát triển các giảng viên và các công nghệ mang tính đột phá trong phát triển giáo dục nghề nghiệp của ASEAN.

Hội đồng tư vấn xây dựng tiêu chuẩn kỹ năng nghề chung, ưu tiên các nghề có nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực lớn để đào tạo thích ứng, công nhận lẫn nhau, tạo điều kiện cho lao động hội nhập trong khối một cách bình đẳng, công bằng.

Bên cạnh đó, việc tư vấn tăng cường hơn nữa sự hợp tác với doanh nghiệp và các nền công nghiệp nhằm cải thiện chất lượng giáo dục nghề nghiệp và khả năng thích ứng với yêu cầu thị trường lao động đang thay đổi.

Đồng thời, Hội đồng cần hỗ trợ các chương trình để thu hẹp khoảng cách cúng cầu kỹ năng nghề trong ASEAN dựa trên cải thiện hệ thống thông tin thị trường lao động, khai thác hệ thống này phục vụ phát triển giáo dục nghề nghiệp.

Hỗ trợ cho quan chức cấp cao về giáo dục, lao động trong xác định, thúc đẩy, giám sát thúc đẩy các chương trình liên quan đến phát triển nguồn nhân lực nói chung và phát triển giáo dục nghề nghiệp nói riêng.

Tôi cho rằng, Hội đồng cũng sẽ xác định phản ứng toàn diện của ASEAN trước các vấn đề mới, đặc biệt là những thách thức tác động đến việc làm và tương lai việc làm thông qua các tham vấn với các cơ quan, tổ chức liên quan.

Công tác giáo dục nghề nghiệp của Việt Nam cần chú trọng điểm gì khi mô hình Hội đồng giáo dục nghề nghiệp ASEAN ra đời, thưa ông?

- Việt Nam cần chú trọng phát triển lực lượng lao động đáp ứng yêu cầu thị trường thông qua hệ thống thông tin thị trường lao động, dự báo thị trường lao động và những kỹ năng tương lai. Đây là ưu tiên số 1 và cũng là thách thức trong quá hình hội nhập ASEAN.

Việc nghiên cứu chuyển đổi phát triển hệ thống giáo dục nghề nghiệp cần thích ứng với sự thay đổi của thế giới công việc. Cần đặt vấn đề về một hệ thống giáo dục nghề nghiệp đang dựa vào sự phát triển của các nhà trường như hiện nay, nếu chuyển đổi sang một hệ thống hiệu quả hơn thì sẽ như thế nào?

Chúng ta có thể tham khảo mô hình của Singapore với việc phát triển hệ thống giáo dục nghề nghiệp dựa trên định hướng của thị trường lao động và của thế giới công việc.

Bên cạnh đó, việc tái tạo hình ảnh giáo dục nghề nghiệp, đóng góp vào phát triển bền vững như thế nào. Với các giá trị cốt lõi của giáo dục nghề nghiệp là phát triển kỹ năng nghề, chúng ta phải tập trung tái tạo hình ảnh, vai trò và giá trị của giáo dục nghề nghiệp.

Đồng thời cần thu hút sự tham gia của các cấp, các ngành, địa phương, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, doanh nghiệp.

Được biết, Hội nghị Bộ trưởng các nước ASEAN năm 2019 đã thông qua tuyên bố về tiêu chuẩn người đào tạo tại doanh nghiệp. Đây là nền tảng để chúng ta cần đẩy mạnh triển khai có hiệu quả các mô hình giáo dục nghề nghiệp trong doanh nghiệp; đào tạo gắn với giải quyết việc làm, tăng năng suất lao động.

Cuối cùng, Việt Nam cần cùng với các đối tác trong ASEAN thúc đẩy hiệu quả hoạt động của Hội đồng Giáo dục nghề nghiệp ASEAN góp phần đào tạo nguồn nhân lực ASEAN có tính cạnh tranh cao, đáp ứng trình độ khu vực và thế giới, xây dựng cộng đồng chung thịnh vượng.

Xin cảm ơn ông