Hành trình 5 năm Nông thôn mới: Bứt phá từ nền tảng chính sách và ý chí nhân dân
(Dân trí) - Từ hệ thống chính sách nhất quán đến sự chung tay của người dân, chương trình Nông thôn mới giai đoạn 2021–2025 đã tạo bước chuyển từ “lượng” sang “chất”, với 24 tỉnh đạt 100% xã chuẩn, góp phần định hình diện mạo nông thôn hiện đại, văn minh.
Sau gần 5 năm triển khai, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới giai đoạn 2021–2025 đã tạo nên nhiều đổi thay rõ nét trên khắp các vùng quê Việt Nam. Hệ thống hạ tầng được đầu tư đồng bộ, các dịch vụ xã hội được nâng cấp, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được cải thiện.

Xã Tùng Ảnh (cũ), tỉnh Hà Tĩnh đã hoàn thành 7/7 tiêu chí xã Nông thôn mới nâng cao; 12/12 thôn đạt chuẩn khu dân cư kiểu mẫu và thôn văn hóa (Ảnh: Dương Nguyên).
Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo ra đời từ thực tiễn, góp phần thổi luồng sinh khí mới, khẳng định vai trò và trách nhiệm của cộng đồng trong phát triển nông thôn.
Tính đến tháng 6/2025, cả nước có gần 79% số xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), trong đó hơn 42% đạt chuẩn nâng cao và trên 12% đạt chuẩn kiểu mẫu. Các mô hình NTM kiểu mẫu ngày càng tiệm cận tiêu chí đô thị văn minh, với cảnh quan xanh – sạch – đẹp, ứng dụng công nghệ trong quản lý, đảm bảo an ninh – trật tự. Đây là bước chuyển mạnh mẽ từ “lượng” sang “chất”, khẳng định hướng đi đúng đắn trong phát triển nông thôn bền vững.

Tháng 9/2019, xã Tùng Ảnh (cũ) đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh công nhận đạt chuẩn xã Nông thôn mới nâng cao. Đến năm 2021, xã quê hương của cố Tổng Bí thư Trần Phú trở thành 1 trong 2 xã đầu tiên của Hà Tĩnh đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu (Ảnh: Dương Nguyên).
Đặc biệt, 22 tỉnh, thành phố đã có 100% số xã đạt chuẩn NTM, trong đó 19 địa phương đồng thời đạt tỷ lệ 100% xã đạt chuẩn và 100% đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ. Đây là thành tích chưa từng có trong 15 năm thực hiện phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng Nông thôn mới”.

Tại thôn Châu Nội, xã Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh có 8 hộ gia đình còn bảo tồn cây giới cổ thụ (khoảng từ 80-200 năm tuổi) và cắt tỉa công phu để làm cổng, hàng rào xanh đẹp mắt (Ảnh: Dương Nguyên).
Thành công ấn tượng này bắt nguồn từ hệ thống chính sách đồng bộ và sự đồng thuận của nhân dân. Với hơn 154 văn bản chính sách được ban hành, Bộ tiêu chí quốc gia NTM giai đoạn 2021–2025 được xây dựng theo hướng nâng cao chất lượng và tiệm cận chuẩn mực quốc tế. Người dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng, mà còn là chủ thể của chương trình – trực tiếp hiến đất, đóng góp ngày công, giám sát công trình và bảo vệ kết quả sau đầu tư.

Vườn táo đại trên mảnh đất rộng 7.000m2 ven bãi bồi sông La của anh Nguyễn Trung Tính (41 tuổi, tổ dân phố Đại Thành, xã Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh) (Ảnh: Dương Nguyên).
Chính sách và cơ chế điều hành là nền tảng tạo đà cho chương trình, trong khi cộng đồng chính là linh hồn của phong trào. Thành công của nông thôn mới không chỉ được đo bằng những con số, mà còn thể hiện ở sự thay đổi trong nhận thức và hành động của người dân – từ thụ động sang chủ động, từ hưởng lợi sang đồng hành, góp sức và cùng kiểm soát quá trình phát triển.
Ngày 18/10, báo Dân trí phối hợp cùng Vụ Công tác Thanh niên và Bình đẳng giới (Bộ Nội vụ) tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Xây dựng Nông thôn mới 2021–2025: Thành tựu từ chính sách, sức mạnh từ cộng đồng”.
Buổi tọa đàm là dịp để cùng lan tỏa phong trào thi đua yêu nước, tiếp tục thực hiện phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, khơi dậy tinh thần “người dân là chủ thể”, biến sức mạnh cộng đồng thành động lực bền vững cho chương trình trong chặng đường tiếp theo.

Chương trình có sự tham gia của ông Trần Xuân Hiền – Phó Vụ trưởng Vụ Công tác Thanh niên và Bình đẳng giới, Bộ Nội vụ và ông Phạm Ngọc Toàn – Giám đốc Trung tâm Thông tin, phân tích, dự báo chiến lược và Dịch vụ công.
Sự kiện sẽ được phát trực tiếp trên báo Dân trí vào lúc 10h ngày 18/10.










