Đồng Tháp: Từ “Làng thông minh” đến nền nông nghiệp hiện đại

Đưa công nghệ vào sản xuất nông nghiệp

Tại xã Tân Thuận Tây (nay là phường Cao Lãnh), từ phong trào Hội quán nông dân, người dân đã mạnh dạn tham gia Đề tài nghiên cứu xây dựng mô hình "Làng thông minh". Đây không chỉ là cách làm mới trong sản xuất nông nghiệp mà còn là hướng đi thích ứng với biến đổi khí hậu, thay đổi phương thức canh tác cũ sang các mô hình canh tác thông minh.

Ông Đặng Văn Những (Bảy Những), Chủ nhiệm Tâm quê Hội quán, cho biết, “Làng thông minh” ở Tân Thuận Tây được trang bị hàng loạt công nghệ: hệ thống camera giám sát an ninh, hệ thống quan trắc môi trường, hệ thống tưới tự động bằng năng lượng mặt trời, hệ thống chiếu sáng công cộng thông minh. Toàn bộ đã vận hành ổn định, hỗ trợ thiết thực cho bà con trong sản xuất và sinh hoạt hằng ngày.

Toàn bộ 500 ha xoài của xã đều được gắn mã QR code để truy xuất nguồn gốc. Người dân đã quen với việc lập nhật ký canh tác điện tử, ứng dụng di động phục vụ quản lý, đồng thời trồng xoài theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ và rải vụ. Nhờ đó, sản phẩm xoài của địa phương vừa thích ứng được thị trường, vừa nâng cao giá trị kinh tế.

Cùng với “Làng thông minh”, xã Mỹ Xương (huyện Cao Lãnh, nay là xã Mỹ Thọ) còn triển khai mô hình “Xã thương mại điện tử”. Từ đây, dữ liệu thông tin nông sản được xây dựng rõ ràng, truy xuất nguồn gốc minh bạch, giúp gia tăng uy tín sản phẩm và mở rộng kênh tiêu thụ.

Ông Trần Phú Hậu, nông dân địa phương, chia sẻ: “Trước đây, xoài chủ yếu tiêu thụ ở thị trường nhỏ lẻ. Nay, nhờ công nghệ số, chúng tôi có thể đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, mở rộng cơ hội kinh doanh và tiếp cận khách hàng ngoài địa phương. Mô hình này không chỉ giúp bà con tiết kiệm thời gian, chi phí sản xuất mà còn tạo thói quen thanh toán không dùng tiền mặt, từng bước hình thành môi trường kinh tế số ở nông thôn”.

Hướng đến nền nông nghiệp hiện đại bền vững

Hiện Đồng Tháp có 6 mô hình Làng thông minh được công nhận gồm: xã Đốc Binh Kiều, Tháp Mười (nay cũng là xã Đốc Binh Kiều); xã Tân Nhuận Đông, Châu Thành (nay cũng là xã Tân Nhuận Đông); xã An Nhơn, Châu Thành (nay là xã Phú Hựu); xã Mỹ Xương, Cao Lãnh (nay là xã Mỹ Thọ); xã Bình Thạnh, Cao Lãnh (nay là xã Mỹ Hiệp); xã Định Yên, Lấp Vò (nay là xã Lai Vung).

Đây là bước tiến phù hợp với Đề án chuyển đổi số của tỉnh ban hành từ năm 2021, dựa trên 3 trụ cột: chính quyền số dẫn dắt, kinh tế số đột phá, xã hội số là trọng tâm. Đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 438 sản phẩm của 102 doanh nghiệp, hợp tác xã được chào bán trên các sàn thương mại điện tử lớn; hơn 83% hộ gia đình tiếp cận internet, 90% hộ có điện thoại thông minh; 684 tổ chuyển đổi số cộng đồng được hình thành.

Trung tâm điều hành thông minh (IOC) của tỉnh đi vào hoạt động từ giữa năm 2022, ứng dụng công nghệ IoT, AI, Big Data trong giám sát giao thông, sâu rầy, khai thác cát, thông tin trên mạng; hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính bằng trợ lý ảo; xây dựng hệ thống du lịch thông minh ứng dụng công nghệ thực tế ảo.

Theo UBND tỉnh Đồng Tháp, giai đoạn 2020-2025, việc tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã mang lại kết quả toàn diện, với giá trị tăng thêm khu vực nông - lâm - thủy sản đạt mức tăng trưởng bình quân 3,34%/năm.

Ông Lê Hà Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh, nhấn mạnh thời gian tới, Đồng Tháp đặt mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững, hài hòa cả về kinh tế, xã hội và môi trường. Một trong những định hướng lớn là chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, thúc đẩy nông nghiệp xanh, hữu cơ, tuần hoàn.

Địa phương sẽ đẩy mạnh cơ giới hóa, tự động hóa, ứng dụng IoT, AI trong quản lý trang trại; phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử, sàn thương mại điện tử cho nông sản; nhân rộng mô hình canh tác thông minh, ít phát thải để giảm thiểu tác động môi trường. Đồng thời, các hợp tác xã nông nghiệp tiếp tục được xác định là hạt nhân liên kết sản xuất - tiêu thụ, nâng cao hiệu quả chuỗi giá trị.

Từ những bước đi tiên phong trong xây dựng “Làng thông minh”, Đồng Tháp đang khẳng định vai trò đầu tàu nông nghiệp công nghệ cao của Đồng bằng sông Cửu Long. Tỉnh đặt mục tiêu trở thành trung tâm chế biến, logistics và sản xuất nông sản bền vững, hài hòa giữa lợi ích kinh tế với trách nhiệm môi trường, xã hội.

Đồng Tháp hôm nay không chỉ là vùng đất sen hồng trù phú, mà còn đang chuyển mình mạnh mẽ trên hành trình xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, xanh và hiệu quả.

Diệu Linh