Điều kiện nghỉ hưu sớm với lao động nam sinh năm 1974

Ông Quỳnh bị suy giảm 61% khả năng lao động, sức khỏe yếu nên ông có ý định nghỉ công tác để hưởng chế độ nghỉ hưu trước tuổi.

Ông hỏi: "Tôi sinh ngày 20/10/1974, đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) từ năm 1998. Xin hỏi khi nào tôi có thể thực hiện chế độ này?".

BHXH Việt Nam cho biết, theo quy định hiện hành, tuổi nghỉ hưu đối với người lao động làm việc trong điều kiện lao động bình thường sẽ được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.

Kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam và 4 tháng đối với lao động nữ.

Tính theo lộ trình trên, năm 2025, tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường đối với lao động nam là 61 tuổi 3 tháng và lao động nữ là 56 tuổi 8 tháng.

Tuy nhiên, người lao động đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên có thể nghỉ hưu thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường nếu thuộc một trong bốn trường hợp sau.

Thứ nhất, người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

Thứ hai, người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.

Thứ ba, người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 61% đến dưới 81%.

Thứ tư, người lao động có tổng thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021 từ đủ 15 năm trở lên.

Ngoài ra, người lao động đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên có thể nghỉ hưu thấp hơn tối đa 10 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường nếu thuộc một trong hai trường hợp sau.

Thứ nhất, có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò.

Thứ hai, bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

Đối với người đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên và bị nhiễm HIV do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao thì được phép nghỉ việc hưởng lương hưu ngay tại thời điểm đạt đủ 2 điều kiện trên.

Theo BHXH Việt Nam, việc xác định điều kiện hưởng chế độ hưu trí phụ thuộc vào các yếu tố về thời gian tham gia đóng BHXH, chức danh công việc, địa điểm nơi làm việc, tuổi đời…

Tuy nhiên, trường hợp ông Quỳnh sinh tháng 10/1974, đến năm 2025 chỉ khoảng 51 tuổi, dù ông đủ điều kiện nghỉ hưu sớm 5 năm do suy giảm khả năng lao động với tỷ lệ 61% thì cũng chưa đủ điều kiện về tuổi để hưởng chế độ hưu trí trong năm 2025.

BHXH Việt Nam khuyến cáo khi người lao động nghỉ hưu sớm vì suy giảm khả năng lao động sẽ bị trừ tỷ lệ % mức hưởng lương hưu, cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.

Do đó, BHXH Việt Nam khuyên ông Quỳnh nên bảo lưu thời gian đóng BHXH để đến khi đủ điều kiện về tuổi nghỉ hưu; hoặc tiếp tục tham gia BHXH để được hưởng tỷ lệ mức hưởng lương hưu cao hơn khi đủ tuổi nghỉ hưu.