Đà Nẵng xây dựng nông thôn mới thông minh, xanh và bền vững

Bứt phá từ chuyển đổi số và kinh tế xanh

Sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, đến nay Đà Nẵng có 70 xã triển khai Chương trình NTM. Trong đó, 31 xã đạt chuẩn NTM, 6 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 3 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu (theo bộ tiêu chí cũ). Còn lại 30 xã chưa đạt chuẩn chủ yếu nằm ở vùng biên giới, khu vực đặc biệt khó khăn.

Một trong những điểm sáng nổi bật là xã Tiên Phước, nơi đã tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển nông thôn. Hiện xã có 12/27 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Hai xã cũ là Tiên Phong và Tiên Mỹ đạt chuẩn NTM nâng cao; xã Tiên Thọ đạt chuẩn NTM; thị trấn Tiên Kỳ được công nhận đạt chuẩn đô thị văn minh.

Theo ông Nguyễn Hùng Anh, Chủ tịch UBND xã Tiên Phước, phát triển kinh tế vườn là hướng đi chủ lực. Xã tập trung mở rộng diện tích cây trồng đặc sản như măng cụt, sầu riêng, bưởi da xanh… với tổng diện tích hơn 1.748 ha.

Giai đoạn 2021–2025, địa phương được Trung ương và tỉnh hỗ trợ hơn 17,9 tỷ đồng để phát triển 136 vườn mẫu. Nhờ đó, thu nhập bình quân đầu người đạt 57,5 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 2,36%.

“Từ kết quả này, địa phương sẽ tiếp tục phát triển kinh tế vườn gắn với du lịch sinh thái, phấn đấu đạt chuẩn NTM nâng cao vào năm 2030 và NTM hiện đại vào năm 2035”, ông Hùng Anh cho biết.

Không chỉ chú trọng hạ tầng, Đà Nẵng còn tiên phong đưa chuyển đổi số vào đời sống nông thôn. Các vùng quê được đầu tư hệ thống giao thông, điện, nước, internet tốc độ cao, tạo nền tảng cho các mô hình nông nghiệp thông minh như trồng rau thủy canh, chăn nuôi tự động, giúp nâng cao năng suất và giảm chi phí sản xuất.

Tại xã Nam Phước, mô hình “thôn NTM thông minh” được xem là bước đột phá mới. Thôn Hà Nhuận đã thành lập tổ công nghệ số cộng đồng để hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thương mại điện tử và thanh toán không tiền mặt.

Hiện hơn 95% hộ dân trong thôn có kết nối internet, 100% thôn được phủ sóng 3G, 4G và wifi miễn phí; 90-95% người dân sở hữu điện thoại thông minh.

Nhờ đó, người dân không chỉ dễ dàng tiếp cận thủ tục hành chính mà còn quảng bá, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp qua mạng xã hội, tạo thêm thu nhập và mở rộng thị trường tiêu thụ.

Một điểm sáng khác trong hành trình xây dựng NTM của Đà Nẵng là xã đảo Tân Hiệp. Phát huy lợi thế nằm trong vùng lõi Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An (được UNESCO công nhận năm 2009), xã Tân Hiệp xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn.

6 tháng đầu năm 2025, xã đón hơn 146.000 lượt khách, tăng hơn 5.000 lượt so với cùng kỳ năm trước. Toàn xã hiện có 44 cơ sở homestay, 17 nhà hàng, 3 hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực du lịch và hàng chục cơ sở kinh doanh sản phẩm đặc trưng như “Mực một nắng Cao Phương” - sản phẩm OCOP 3 sao.

Nhờ khai thác hiệu quả tiềm năng du lịch, thu nhập bình quân đầu người của xã đạt hơn 67 triệu đồng/năm; từ năm 2016 đến nay, Tân Hiệp duy trì không còn hộ nghèo đa chiều.

Năm 2025, xã được công nhận đạt chuẩn NTM kiểu mẫu - trở thành địa phương có thu nhập cao nhất trong nhóm các xã nông thôn của Đà Nẵng.

Khát vọng nông thôn hiện đại, xanh và nhân văn

Xây dựng NTM ở Đà Nẵng không chỉ là phong trào thi đua, mà đã trở thành quá trình phát triển có chiều sâu, lan tỏa đến từng khu dân cư, từng hộ gia đình.

Các tiêu chí về hạ tầng, môi trường, văn hóa ngày càng được nâng cao, người dân được thụ hưởng trực tiếp các dịch vụ công, giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội.

Từ ngày 1/7/2025, sau sáp nhập, toàn thành phố có 70 xã tham gia Chương trình NTM, trong đó 6 xã đạt chuẩn nâng cao, 3 xã đạt chuẩn kiểu mẫu. Đây là nền tảng để Đà Nẵng hướng tới mục tiêu đến năm 2030 có 11,3% xã đạt chuẩn NTM hiện đại, 50% thôn đạt chuẩn kiểu mẫu và 10% thôn đạt chuẩn NTM thông minh.

Để đạt được mục tiêu đó, thành phố xác định ba nhóm giải pháp trọng tâm gồm phát triển hạ tầng nông thôn đồng bộ, kết nối đô thị, khuyến khích mô hình nông nghiệp sinh thái, du lịch cộng đồng gắn với chuyển đổi số; giảm nghèo bền vững, chú trọng hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề, phát triển hợp tác xã tại các xã trung du, miền núi; tăng cường tuyên truyền, giám sát và phản biện xã hội, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể và người dân trong thực hiện chương trình.

Hành trình xây dựng nông thôn mới của Đà Nẵng đang bước sang chương mới - đưa nông thôn hòa vào mạch sống đô thị, hình thành những vùng quê thông minh, xanh, sạch và giàu bản sắc.

Với sự chung tay của chính quyền và người dân, thành phố biển miền Trung đang khẳng định vị thế tiên phong của một đô thị hiện đại, năng động - nơi “nông thôn mới” không chỉ là danh hiệu, mà là biểu tượng của chất lượng sống, văn minh và khát vọng phát triển bền vững.

Hoàng Phương