Copywriter và những câu hỏi thường gặp
Trong đợt tư vấn tuyển sinh vào các trường đại học và cao đẳng tại TPHCM và các tỉnh miền tây Nam bộ, có rất nhiều em học sinh khi nhìn thấy chuyên gia tư vấn tuyển sinh cầm trên tay cuốn Đường vào nghề - Copywriter đã thắc mắc vì không biết đó là nghề gì.
Copywriter vốn được coi là chốn “kín cổng cao tường” đối với nhiều bạn trẻ. Và mặc dù rất quan tâm, nhưng các bạn lại rất khó hình dung được đầy đủ về nghề này. Một chuyên gia quảng cáo đã từng ví von rằng copywriter là những chuyên gia bán hàng sau màn hình máy tính. Nhiệm vụ chính của họ là BÁN HÀNG, BÁN HÀNG và BÁN HÀNG thông qua ngôn từ mà họ viết. Họ được trả lương để làm sao sản phẩm/dịch vụ mà họ đề cập đến phải được người khác biết đến, làm sao sản phẩm đó, dịch vụ đó được tiêu thụ không chỉ một người mà là hàng trăm, hàng nghìn, thậm chí là hàng triệu người.
Có khá nhiều giai thoại đã đề cập đến những trường hợp các nhân viên copywriter lang thang tìm ý tưởng, và rồi, trong một phút giây thăng hoa vì công việc, họ đã cho nảy sinh ra những ý tưởng độc đáo, có thể mang lại cho doanh nghiệp hàng triệu đô-la. Vậy copywriter là ai?
Thế nào là copywriter? Không lẽ phóng viên, nhà báo lại không thực hiện được công việc viết lách này?
Phải xem là loại bài viết như thế nào. Nếu như đó là loại bài viết cho các tạp chí, có lẽ phóng viên, nhà báo là người thích hợp để làm công việc đó. Nhưng nếu bài viết được đặt hàng bởi một công ty, tổ chức, ngân hàng… thì công việc viết lách lại đòi hỏi cách tiếp cận khác cũng như các kỹ năng chuyên môn khác. Lúc đó, copywriter sẽ là nhân vật chính của câu chuyện.
Có gì là khác nhau giữa phóng viên và copywriter bởi công việc của cả hai đều gắn liền với viết lách?
Khác nhau rất lớn. Trước hết, đó là môi trường làm việc. Phóng viên làm việc cho các tòa sọan báo, còn copywriter làm việc cho khách hàng, vì khách hàng.
Làm sao để có thể được nhận vào làm việc tại các hãng quảng cáo?
Nói chung, nhiều bạn trẻ hiện nay có khả năng ngôn ngữ tốt. Họ được đào tạo khá bài bản về chuyên ngành ngữ văn, báo chí, ngọai ngữ… và sống trong một xã hội luôn chuyển động với sự thống soái của Internet. Tuy nhiên, theo ý kiến của các chuyên gia quảng cáo, tại các hãng quảng cáo tên tuổi, bạn rất khó mà gây ấn tượng với nhà tuyển dụng, nếu như bạn không có chút kinh nghiệm lận lưng. Vấn đề đặt ra là, đối với các sinh viên mới ra trường thì kinh nghiệm làm việc là một điều không tưởng. Vậy làm thế nào để các bạn có thể chứng minh được khả năng của mình?
Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, các “tân binh” nên sử dụng “mẹo” này khi tiếp cận nhà tuyển dụng: tập hợp danh mục một số các công ty, doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau, thử phác thảo ra nhiệm vụ chính cho việc viết lời quảng cáo cho các sản phẩm/dịch vụ của các doanh nghiệp này, sau đó thử lên kịch bản quảng cáo truyền hình hay đơn giản hơn là viết lời quảng cáo cho các sản phẩm/dịch vụ đó. Bạn có thể tưởng tượng ra cách quảng cáo cho sản phẩm này như thế nào, sử dụng những câu slogan ra sao. Bạn có thể sử dụng nhiều phương án khác nhau cho một mẫu sản phẩm. Nếu nhìn thấy khả năng sáng tạo của bạn, nhà tuyển dụng không có lý do gì mà lại từ chối bạn.
Rất nhiều chuyên gia viết lời quảng cáo thành công đã xây dựng sự nghiệp của mình bằng cách như vậy.
Ý tưởng thường được nảy sinh như thế nào?
Ý tưởng được nảy sinh thường rất tình cờ. Bạn lang thang trên phố và bất chợt nghĩ ra một điều gì đó thú vị... Một buổi sáng nào đó bạn thức dậy, vào nhà tắm và ý tưởng chợt nảy sinh ngay dưới vòi sen. Và nếu đã là một chuyên gia viết lời quảng cáo chuyên nghiệp, bạn sẽ cảm nhận được ngay: đó chính là ý tưởng mà bạn đang cất công đi tìm. Tuy nhiên, để có được ý tưởng này, bạn đã phải nghĩ rất nhiều về nhiệm vụ chính của mình: hiểu rõ yêu cầu công việc, đề tài, chất liệu cần thiết… Copywriter không thể là chuyên gia trong tất cả các lĩnh vực, trong khi đó họ lại phải quảng cáo nhiều chủng loại sản phẩm khác nhau, từ xe hơi cho đến thỏi son dành cho phụ nữ.
Nghề copywriter gắn liền với việc tìm ý tưởng?
Những người làm quảng cáo luôn được hiểu là những con người sáng tạo, bởi công việc của họ luôn gắn liền với các ý tưởng mới. Có thể bạn đã từng gặp những anh chàng ăn mặc ngổ ngáo, tóc dài, quần áo chẳng giống ai, lang thang trên phố hoặc la cà ở những quán café Internet tốc độ cao. Có thể đó là những copywriter hay các giám đốc sáng tạo đang đi tìm ý tưởng cho chương trình quảng cáo.
Để hiểu rõ thêm về mục đích công việc, đầu tiên copywriter phải làm quen với các thông tin về doanh nghiệp, về lĩnh vực hoạt động cũng như thị trường sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp. Copywriter phải tìm hiểu kỹ hơn về tính chất của sản phẩm/dịch vụ cũng như các đặc trưng, đặc thù của doanh nghiệp. Và như vậy, ngoài khả năng chuyên môn, copywriter phải là những người có kiến thưc sâu rộng trong nhiều lĩnh vực.
Copywriter là nghề dành cho nam giới hay phụ nữ?
Nói chung, không có ngoại lệ nào cả. Nếu bạn có khả năng tung hứng với ngôn từ, yêu thích quảng cáo, bạn có thể theo đuổi nghề này.
Copywriter có cần đến khả năng diễn đạt xuất chúng?
Đương nhiên, khả năng này hoàn toàn có lợi đối với bất cứ ai, đặc biệt là những người họat động trong lĩnh vực quảng cáo. Khả năng giao tiếp, diễn đạt trước đám đông, bằng chính ngôn ngữ của cộng đồng công chúng - đó chính là một trong những yếu tố quan trọng nhất. Tuy nhiên, một chuyên gia ngôn ngữ thượng thặng, có duyên ăn nói chưa hẳn đã là một copywriter tốt, nếu như anh ta thiếu tư duy nghề nghiệp, thậm chí nó còn làm cản trở sự nghiệp của chính bản thân con người đó. Như vậy, điều quan trọng đối với một copywriter, ngoài kiến thức và khả năng về ngôn ngữ, là khả năng tư duy nghề nghiệp, khả năng “đọc” và cảm nhận khách hàng.
Các nhà văn, nhà báo, chuyên gia ngôn ngữ… có thể trở thành copywriter được không?
Đương nhiên là được. Tuy nhiên, họ phải có cả những kỹ năng của một copywriter đích thực nữa bởi nghề này không chỉ đơn thuần là chỉ viết lách. Aldois Haksli - một nhà văn Anh - đã từng nhận xét: “Có lẽ, viết 10 bản thơ xô-nê còn dễ hơn viết một bản quảng cáo hữu hiệu”.
Theo Tuấn Phong
Bwportal
(Trích “Đường vào nghề - Copywriter”)