Biến thứ bỏ đi thành sản phẩm tinh xảo để "xuất ngoại"

Từ những mo cau tưởng chừng vô giá trị, bị đốt bỏ như phế phẩm, một nhóm phụ nữ tại các xã vùng trung du Đà Nẵng đã biến chúng thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo, không chỉ tạo sinh kế mà còn lan tỏa thông điệp sống xanh.

Các xã Lãnh Ngọc, Thạnh Bình thuộc vùng trung du Đà Nẵng được mệnh danh là thủ phủ cau với hơn 1.000ha. Thông thường, người dân chỉ thu hoạch trái cau để bán cho thương lái xuất khẩu sang Trung Quốc, còn những chiếc mo cau rụng đầy vườn lại bị xem là phế phẩm, không có giá trị kinh tế và thường bị đốt bỏ.

Cách đây hơn hai năm, chị Võ Thị Thu Thôi (46 tuổi, thôn 5, xã Thạnh Bình) đã trăn trở về việc tận dụng nguồn nguyên liệu dồi dào này. Chị bắt đầu nhặt mo cau về, cắt sợi và đan thành túi xách, bình hoa. Những sản phẩm ban đầu được giới thiệu cho bạn bè, người quen và bất ngờ nhận được phản hồi tích cực, kéo theo nhiều đơn đặt hàng.

Đầu năm 2023, nhận thấy nhu cầu học làm đồ thủ công từ mo cau của nhiều chị em phụ nữ trong thôn, chị Thôi đã phối hợp với các đoàn thể địa phương mời hai nghệ nhân đan lát về truyền dạy.

Đến cuối năm 2023, Hợp tác xã (HTX) Cau xanh Đất Quảng chính thức ra đời với sự chung vốn, góp sức của 20 chị em phụ nữ địa phương. Hiện HTX có 20 thành viên chính thức và 20 thành viên liên kết, với độ tuổi trung bình 40-70, trong đó có cả phụ nữ khuyết tật.

Với nguồn nguyên liệu bền vững và dồi dào tại chỗ, HTX đã đáp ứng kịp thời nhu cầu sản xuất. Từ khâu sơ chế nguyên liệu đến hoàn thiện sản phẩm đều đảm bảo tiêu chí thân thiện môi trường.

Những chiếc mo cau qua bàn tay khéo léo, sáng tạo của các chị em phụ nữ đã trở thành túi xách, dép, bông hoa, đĩa, tô, chén, khay đựng trầu cau, giỏ đựng trái cây, bình hoa… được khách hàng ưa chuộng.

Bà Nguyễn Thị Phụng (66 tuổi, xã Thạnh Bình) chia sẻ: “Chỗ tôi ở nhà nào cũng trồng cau, nên tôi thường nhặt mo cau về làm sản phẩm bán cho HTX để có thêm thu nhập”.

Trong năm 2024, HTX Cau xanh Đất Quảng đã bán hơn 300 sản phẩm lớn nhỏ, với giá 150.000-300.000 đồng/chiếc. Các sản phẩm từ mo cau hiện đã có mặt trên khắp cả nước và được xuất bán tại nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Thái Lan, Pháp, Mỹ, Bồ Đào Nha…

Bà Võ Thị Thu Thôi, Giám đốc HTX Cau xanh Đất Quảng, cho biết: “Dù giá trị kinh tế chưa cao, nhưng bước đầu tạo thêm sinh kế cho phụ nữ nông thôn, người yếu thế, khuyết tật. Đồng thời, lan tỏa tư duy sống xanh, sử dụng các sản phẩm thân thiện môi trường”.

Theo bà Thôi, giai đoạn hiện tại là bước thăm dò thị trường. HTX đang đào tạo thêm thành viên, nghiên cứu xây dựng cơ sở tập trung nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, đáp ứng những đơn hàng lớn.

“HTX từng nhận được đơn hàng 1.000 sản phẩm, yêu cầu giao trong 45 ngày nhưng do sản xuất thủ công còn hạn chế, chưa đủ năng lực”, chị Thôi tiếc nuối nói.

Đại diện lãnh đạo UBND xã Thạnh Bình đánh giá HTX Cau xanh Đất Quảng tuy mới thành lập và lợi nhuận chưa nhiều, nhưng công việc này mang lại hiệu quả và rất tiềm năng, phù hợp với xu hướng sống xanh, bảo vệ môi trường.

Lãnh đạo xã khẳng định ý tưởng biến những mo cau phế phẩm thành sản phẩm thủ công mỹ nghệ mang màu sắc đặc trưng của vùng quê, tạo công ăn việc làm cho bà con, đặc biệt là phụ nữ khuyết tật, yếu thế, là việc làm nên khuyến khích và nhân rộng.