Ba thủ đoạn doanh nghiệp dùng để trốn đóng, trục lợi quỹ bảo hiểm

Theo đơn vị này, TPHCM là địa bàn có số đơn vị, lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm y tế (BHYT) lớn nhất cả nước.

Tính đến tháng 6/2024, Thành phố có hơn 2,5 triệu người tham gia BHXH, 2,4 triệu người tham gia BHTN và 7,9 triệu người tham gia BHYT.

Thời gian qua, bên cạnh các doanh nghiệp thực hiện tốt chính sách BHXH thì vẫn còn nhiều doanh nghiệp cố tình chậm đóng, trốn đóng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

Qua công tác nắm tình hình địa bàn, Công an Thành phố nhận diện một số hành vi, thủ đoạn phổ biến có dấu hiệu vi phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực bảo hiểm.

Trốn đóng BHXH cho người lao động

Để giảm bớt chi phí đóng bảo hiểm cho người lao động, các doanh nghiệp chỉ giao kết hợp đồng lao động và tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động theo mức lương tối thiểu vùng được quy định hằng năm.

Từ đó, dẫn đến tình trạng quỹ tiền lương tham gia BHXH, BHYT, BHTN do cơ quan BHXH đang quản lý thấp hơn rất nhiều lần so với quỹ lương thực tế đã chi của các đơn vị. Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến quyền lợi của người lao động khi hưởng các chế độ thai sản, ốm đau, hưu trí…

Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn dùng thủ đoạn chia nhỏ quỹ lương thành các khoản phụ cấp, hỗ trợ nằm trong các khoản không phải đóng BHXH để giảm tiền đóng bảo hiểm.

Các doanh nghiệp còn trốn tránh việc đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động bằng cách ký các loại hợp đồng với tên gọi khác nhau như thuê cộng tác viên, hợp đồng khoán; trả lương theo ngày…

Nhiều doanh nghiệp thay đổi trụ sở, địa chỉ hoạt động kinh doanh nhưng không thông báo cho cơ quan BHXH làm ảnh hưởng đến công tác quản lý thu, khắc phục tiền chậm đóng; đơn vị tạm ngừng hoạt động, không còn hoạt động tại địa điểm sản xuất kinh doanh; phá sản, giải thể nên dẫn tới chậm đóng, khó thu.

Gian lận để thụ hưởng các chế độ BHXH

Để thực hiện thủ đoạn này, các đối tượng thực hiện các hành vi như lập khống, giả mạo hồ sơ BHXH làm căn cứ cho việc thanh toán chế độ ốm đau, thai sản; lập hồ sơ khống để làm thủ tục hưởng chế độ hưu trí cho một số người chưa đủ thời gian tham gia BHXH.

Ngoài ra, các đối tượng còn thành lập doanh nghiệp "ma", sau đó làm hợp đồng tuyển dụng lao động khống cho nhân viên nữ để đăng kí đóng BHXH. Sau đó, trục lợi quỹ BHXH thông qua trợ cấp thai sản.

Các thủ đoạn liên quan đến quản lý và thực hiện bảo hiểm

Trong lĩnh vực y tế, các nhân viên y tế lợi dụng chức vụ để kê toa thuốc khống cho người nhà hoặc người thân của nhân viên bệnh viện nhưng thực tế không có bệnh mà nhằm mục đích lấy thuốc BHYT để trục lợi.

Một số cơ sở y tế có dấu hiệu lập khống hồ sơ bệnh án của người bệnh để thanh toán chi phí khám chữa bệnh với cơ quan bảo hiểm. Các cơ sở này sử dụng các thông tin thẻ BHYT của người thân hoặc bệnh nhân đã từng đến khám để lập hồ sơ khám chữa bệnh "khống" nhằm chiếm đoạt tiền của BHXH.

Đối với thuốc BHYT thì các nhân viên y tế sẽ lấy để bán ra ngoài hưởng lợi bất chính và làm hồ sơ khống để thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT với cơ quan BHXH.

Bên cạnh đó, còn có một số thủ đoạn cố ý làm trái trong khi thi hành công vụ trong lĩnh vực bảo hiểm như: Cấp giấy chứng nhận nghỉ việc, cấp giấy ra viện, giấy khám thai không đúng quy định; Cấp biên bản giám định tỉ lệ suy giảm khả năng lao động không đúng quy định để người tham gia BHXH hưởng chế độ BHXH trái pháp luật…