World Bank: Xuất khẩu Việt Nam đi ngược xu hướng khu vực

Sáng 8/10, Ngân hàng Thế giới (WB) chính thức công bố về Báo cáo Cập nhật Tình hình Kinh tế Đông Á và Thái Bình Dương. Tại báo cáo cập nhật lần này, WB đã hạ triển vọng tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam năm 2012 xuống còn 5,2% từ mức 5,7% đưa ra hồi cuối tháng 5.

Như vậy, sau một thời gian theo dõi, cả WB và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) - những nhà cho vay đa phương lớn nhất của Việt Nam đều đã hạ triển vọng tăng trưởng trong năm nay xuống thấp hơn kỳ vọng trước đó.

Hồi cuối năm 2011, WB từng dự báo, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2012 có thể đạt 5,9% - mặc dù thấp hơn mục tiêu của Chính phủ đặt ra lúc bấy giờ.

Mới đây, Báo cáo cập nhật triển vọng phát triển châu Á do ADB phát hành cũng đã hạ triển vọng tăng trưởng của Việt Nam năm nay từ 5,7% (đưa ra hồi tháng 4) xuống còn 5,1%.


Trong lần cập nhật này, WB cho rằng, do hệ quả của các chính sách tập trung kiềm chế lạm phát đưa ra trong năm ngoái nên nửa đầu năm 2012, tăng trưởng đầu tư của Việt Nam chững lại. Tuy nhiên, chỉ tiêu này đã có xu hướng được cải thiện vào nửa cuối năm do sự điều chỉnh trong chính sách điều hành.

Ngoài ra, bản báo cáo cũng ghi nhận, cùng với Trung Quốc, hoạt động thương mại của Việt Nam đã đi ngược lại xu hướng chung của toàn khu vực khi vẫn giữ được đà xuất khẩu. Xuất khẩu của các nền kinh tế trong khu vực đã giảm mạnh 15-20% so 2011.

Một điểm đáng lưu ý là tăng trưởng năng suất lao động của Việt Nam được cho là mạnh nhất trong khu vực chỉ sau Trung Quốc. Nhìn vào biểu đồ có thể thấy, GDP trên lao động của Việt Nam từ 1990 đến thời điểm hiện nay đã liên tục tăng.



Báo cáo lần này của WB cho rằng, tăng trưởng kinh tế ở khu vực Đông Á và Thái Bình Dương có thể sẽ giảm sút từ 8,2% năm 2011 xuống 7,2% trong năm nay, trước khi phục hồi lên mức 7,6% năm 2013. Tăng trưởng ở nhóm các nước phát triển sẽ vẫn ở mức khiêm tốn và sự phục hồi của khu vực được thúc đẩy chủ yếu nhờ nhu cầu nội địa mạnh mẽ ở các nước đang phát triển.

Theo Chủ tịch WB, ông Jim Yong Kim, đóng góp của khu vực Đông Á và Thái Bình Dương vào kinh tế toàn cầu đã tăng gấp 3 lần trong hai thập kỷ qua, từ 6% lên gần 18%, con số này làm nổi bật tầm quan trọng của tăng trưởng khu vực này đối với toàn thế giới.

Tuy nhiên, bà Pamela Cox, Phó chủ tịch WB tại khu vực Đông Á và Thái Bình Dương lưu ý, ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn toàn cầu, đói nghèo trong khu vực sẽ tiếp tục giảm, với tỉ lệ người sống dưới 2 USD/ngày dự kiến sẽ đạt mức 24,5% vào cuối năm 2013, giảm từ 28,8% trong năm 2010. Sự sụt giảm về nhu cầu hàng xuất khẩu từ Đông Á khiến cho kinh tế khu vực suy giảm, nhưng so với các khu vực khác trên thế giới, kinh tế Đông Á vẫn tăng trưởng mạnh mẽ, và nhu cầu nội địa tăng cao sẽ giúp kinh tế khu vực hồi phục lên mức 7,6% vào năm sau.

Báo cáo chỉ ra rằng, chi tiêu dành cho tái thiết ở Thái Lan sau trận lụt năm ngoái là một trong các yếu tố thức đẩy nhu cầu nội địa ở khu vực.

Còn tại Trung Quốc, tăng trưởng của nhu cầu nội địa theo giá thực tế đã giảm xuống từ năm ngoái, và tăng trưởng GDP trong quý II chỉ tăng 7,6% so với một năm trước. Xuất khẩu yếu kém và tăng trưởng đầu tư thấp sẽ làm suy giảm tăng trưởng GDP của Trung Quốc từ 9,3% trong năm 2011 xuống 7,7% năm nay. Tuy nhiên, đến năm 2013, tăng trưởng của Trung Quốc được dự đoán sẽ phục hồi trở lại lên mức 8,1% nhờ đóng góp của các biện pháp kích cầu, được hỗ trợ thêm do sự gia tăng thương mại toàn cầu.

Sự căng thẳng ở khu vực đồng tiền chung Châu Âu đã giảm dần sau thông báo của Ngân hàng Trung ương Châu Âu hồi tháng 7 nhằm bảo vệ đồng Euro và khởi động chương trình mua trái phiếu giúp xoa dịu đáng kể thị trường. Ngoài ra, thông báo mới đây của Cục dữ trữ liên bang Hoa Kỳ về một đợt nới lỏng định lượng mới kích thích nền kinh tế Mỹ, đã giúp làm sống lại thị trường chứng khoán toàn cầu.

Tuy nhiên, nếu tình hình suy giảm mạnh ở Châu Âu, nguy cơ cao là các nền kinh tế đang phát triển cũng bị ảnh hưởng. Một cuộc khủng hoảng trong khu vực đồng tiền chung Châu Âu sẽ tác động tiêu cực đến các nền kinh tế ở khu vực Đông Á và Thái Bình Dương, chủ yếu thông qua thương mai và kết nối với khu vực tài chính.

Các nước đã từng trải qua mở rộng tín dụng nhanh cần phải thận trọng, trong khi các nhà xuất khẩu hàng hóa nên tiếp tục thực hiện các biện pháp và xây dựng thể chế giúp quản lý doanh thu các loại hàng hóa dễ biến động.

Báo cáo đánh giá việc giá thực phẩm tăng cao ít có thể là một nguy cơ đối với khu vực Đông Á tại thời điểm này vì thị trường gạo vẫn có nguồn cung cấp tốt.