Vốn ngân hàng bớt nóng
Động thái quay trở lại hút ròng trên thị trường mở của NHNN và các diễn biến tích cực trên thị trường liên ngân hàng cho thấy sự bớt căng thẳng trên thị trường lãi suất liên ngân hàng cũng như tình hình thiếu thanh khoản tạm thời của một số NH nhỏ.
Bơm hút vốn hài hoà
Sau hai tuần bơm ròng với số lượng tiền khá lớn qua thị trường mở (có báo cáo dẫn con số 33.000 tỉ đồng), NHNN tiến hành hút ròng trở lại trong tuần cuối cùng của tháng 10. Con số được Cty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) dẫn cho thấy, việc hút ròng được NHNN thực hiện trong cả 5 phiên giao dịch với tổng giá trị hút ròng đạt xấp xỉ 15.000 tỉ đồng. “Chúng tôi cho rằng sự bớt căng thẳng trên thị trường lãi suất liên ngân hàng là nguyên nhân chính khiến NHNN thực hiện hút ròng trong tuần vừa qua” – chuyên gia phân tích vĩ mô Hà Thị Thu Hằng của BVSC đưa nhận định trong báo cáo tuần qua. Cũng theo các đánh giá trên, động thái bơm ròng một lượng vốn lớn vào 2 tuần trước đó chỉ là giải pháp mang tính thời điểm nhằm hạ nhiệt lãi suất liên ngân hàng cũng như hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống. Song về cơ bản, hoạt động cung tiền từ giờ cho tới cuối năm được cho vẫn sẽ được NHNN tiếp tục điều hành theo hướng chặt chẽ và thận trọng nhằm tránh gây áp lực lên lạm phát về sau.
Sau nhiều tuần có mức tăng cao ở nhiều kỳ hạn, lãi suất trên thị trường liên ngân hàng vào tuần cuối cùng của tháng 10 có nhiều diễn biến khá tích cực. Lãi suất ở hầu hết các kỳ hạn giao dịch đều có mức giảm đáng kể nếu so với tuần trước đó. Cụ thể theo tính toán của BVSC, lãi suất kỳ hạn qua đêm trong tuần cuối tháng vừa qua phổ biến ở mức 13,5-14%/năm (giảm 1,5-2%), kỳ hạn 1 tuần trong khoảng 14,5-15%/năm (giảm 2,5-3%), kỳ hạn 2 tuần khoảng 15,5-16%/năm (giảm 0,5-1%) và kỳ hạn 1 tháng khoảng 18%/năm (giảm 1%). Nếu so với lãi suất liên ngân hàng tuần trước đó, mặt bằng lãi suất ước tính có mức giảm tới 2-3% và được dự báo có thể tiếp tục đi ngang hoặc giảm nhẹ trong các tuần kế tiếp cùng với tín hiệu tích cực của lạm phát.
Ngân hàng lớn thừa vốn
Ghi nhận các tín hiệu tích cực của mặt bằng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng tuần qua, song nhóm các chuyên gia phân tích của Cty Chứng khoán Thăng Long (TLS) cho rằng, các giao dịch diễn ra rất hạn chế là do các ngân hàng dư thừa thanh khoản hạn chế cho vay với những ngân hàng nhỏ trong khi chờ đợi thêm những động thái mới từ NHNN về việc tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. Trong lúc đó, một số ít các ngân hàng nhỏ nhận được sự hỗ trợ thanh khoản trực tiếp của NHNN thông qua hình thức tái cấp vốn có điều kiện.
Theo đánh giá của TLS, với việc ban hành thông tư 34 hướng dẫn về trình tự, thủ tục thu hồi giấy phép và thanh lý tài sản của TCTD, NHNN đang thực hiện những bước chuẩn bị về mặt pháp lý cho việc tái cơ cấu lại hệ thống. “Như vậy, với việc tách riêng nhóm ngân hàng có vấn đề về thanh khoản để xử lý riêng, NHNN không chỉ giúp thị trường liên ngân hàng hoạt động ổn định hơn mà còn hạn chế được việc chạy đua lãi suất huy động từ nay về sau” – chuyên gia phân tích Lưu Hải Yến đưa nhận định trong báo cáo tuần qua của TLS.
Chiều hướng đi xuống của lãi suất liên ngân hàng có thể sẽ còn tiếp diễn trong các tuần tới đây với tín hiệu tích của chỉ số CPI. Với mức tăng 0,36% trong tháng 10, chỉ số CPI trong tháng 10 đưa lạm phát theo năm giảm về 21,5% từ mức 22,4% trong tháng 9. CPI giảm tốc liên tiếp trong 3 tháng qua được xem là cơ sở quan trọng để lạm phát kỳ vọng trong nền kinh tế giảm dần. Đưa ra các nhận định này, BVSC cũng cho rằng, điều này có thể khiến người gửi tiền chấp nhận được mức lãi suất thấp hơn và từ đó sẽ cải thiện được tình hình huy động của các NHTM trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, với việc các ngân hàng nhỏ nhận được sự hỗ trợ thnah khoản từ NHNN, BVSC dự báo diễn biến lãi suất liên ngân hàng có thể tiếp tục đi ngang hoặc giảm nhẹ ở tuần kế tiếp. Điều đáng nói là khi các ngân hàng lớn dư thừa thanh khoản, song hạn chế cho vay trên thị trường liên ngân hàng trong bối cảnh nợ xấu gia tăng và việc cho vay ra phải được tính toán, TLS cho rằng, trái phiếu chính phủ (TPCP) có thêm cơ hội để trở nên hấp dẫn hơn. TLS dẫn số liệu, sau ba tuần đấu thầu thất bại, gần đây nhất KBNN bán ra được 1.000 tỉ đồng TPCP ở ở các mức lãi suất không đổi là 12,1% đối với kỳ hạn 3 năm và 12,15% đối với kỳ hạn 5 năm, chiếm 50% tổng giá trị chào thầu. “Tuy vậy với những ngân hàng nhỏ, xu hướng sẽ là không mua thêm, thậm chí phải bán ra trên thị trường thứ cấp để có nguồn tiền đảm bảo thanh khoản trong những tháng cuối năm 2011” – chuyên gia Lưu Hải Yến của TLS viết.