Vì sao Bình Dương bị Thủ tướng "lệnh" tạm dừng thanh tra Vinamit?

Muốn lấy đất nông trường làm khu dân cư

Theo tìm hiểu, UBND xã Phước Sang (huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương) đã bất ngờ có kiến nghị xin quy hoạch 2 điểm dân cư và trường học thuộc khu đất của Vinamit đang quản lý. Tiếp đó, chính quyền xã này còn mạnh dạn báo cáo đề xuất gửi đến UBND huyện Phú Giáo. Nhưng vì vấn đề hồ sơ nên kiến nghị không được duyệt.

Sau đó, chỉ từ 1 đề xuất của cử tri (cũng muốn lấy đất Nông trại Phú Giáo làm khu dân cư), Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương (TN-MT) lại “sốt sắng” nhảy vào lập Đoàn kiểm tra.

Đoàn kiểm tra này được giao nhiệm vụ kiểm tra “việc chấp hành các quy định pháp luật trong lĩnh vực đất đai” của Vinamit nhưng lại kiểm tra về hiệu quả sử dụng đất.

Sau đó Đoàn kiểm tra Sở Tài nguyên Môi trường Bình Dương bác kiến nghị của cử tri muốn xóa sổ nông trại Vinamit thành khu dân cư vì cho rằng không có cơ sở. Bởi vì, hơn 152 ha đất nông trại của Vinamit đã được chuyển sang hình thức Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất 1 lần.

Vào năm 2007, Vinamit đã nộp số tiền này là hơn 32 tỷ đồng. Đồng thời, diện tích đất Vinamit sử dụng thuộc quy hoạch đất nông nghiệp và không có trong kế hoạch thu hồi chuyển đổi mục đích sử dụng.

Tuy nhiên, tại Kết luận số 102 ngày 8/1/2020 của Sở TN –MT đã bất ngờ chuyển hướng khi "kết án" rằng, hiệu quả việc sử đất tại nông trường của Vinamit đóng góp cho ngân sách để phát triển kinh tế đại phương trong thời gian qua là không có.

Kết luận này của Sở TN – MT bất ngờ mâu thuẫn với những gì Vinamit đóng góp cho tỉnh Bình Dương. Bởi thực tế nông trại của Vinamit ở Phú Giáo là nguồn nguyên liệu cho công ty này hoàn thiện sản phẩm để đưa ra thị trường, tạo ra nguồn thu cho doanh nghiệp.

Môt thực tế khác, năm 2019, Vinamit đóng thuế giá trị gia tăng cho ngân sách Bình Dương hơn 34 tỷ đồng. Năm 2018, Vinamit đóng góp gần 30 tỷ đồng và năm 2017 là hơn 28 tỷ đồng…

Bất chấp những sai sót, Sở TN – MT đã kiến nghị UBND tỉnh Bình Dương thanh tra toàn diện nông trại Phú Giáo của Vinamit. Từ đó, ngày 29/4/2020 UBND tỉnh Bình Dương ra Quyết định 1149 thành lập Đoàn Thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật tại Nông trại Phú Giáo của Vinamit. Đoàn này sẽ làm việc trong vòng 45 ngày, dự kiến kết thúc ngày 17/7/2020.

Thủ tướng giải cứu…

Ngày 11/6/2020, từ chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Nội vụ đã thành lập Đoàn thanh tra và tiến hành kiểm tra nội dung phản ánh, làm việc với các tổ chức, cá nhân liên quan của Công ty Vinamit, UBND tỉnh Bình Dương. Đồng thời xin ý kiến chuyên môn của Thanh tra Chính phủ về nội dung thanh tra của UBND tỉnh Bình Dương.

Ngày 22/7, Bộ Nội vụ đã có văn bản số 3621/TB-BNV, thông báo kết quả kiểm tra theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đối với nội dung phản ánh các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Dương thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về đất đai của Công ty Cổ phần Vinamit tại Nông trại Phú Giáo, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh.

Theo văn bản trên, ngày 24/6/2020, Bộ Nội vụ đã có văn bản số 3126/TB-BNV báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả kiểm tra nội dung phản ánh của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và ông Trần Văn Thọ về việc các cơ quan chức năng của tỉnh Bình Dương tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về đất đai của Công ty Vinamit, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh.

Bộ Nội vụ nhận thấy UBND tỉnh Bình Dương và Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh này còn một số tồn tại, hạn chế trong quá trình thanh kiểm tra đối với Công ty Vinamit. Vì vậy, Bộ Nội vụ đã có báo cáo và trong đó đề xuất Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương tạm dừng tiến hành thanh tra của Đoàn thanh tra tỉnh Bình Dương theo quyết định số 1149.

Đoàn thanh tra của Bộ Nội vụ nhận định, cuộc thanh tra của tỉnh Bình Dương là căn cứ trên đề nghị của Sở Tài nguyên Môi trường, trong khi đề nghị này không thuộc chức năng nhiệm vụ, không đúng nội dung kiểm tra ban đầu.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ đồng ý kiến nghị của Bộ Nội vụ. Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương phải thực hiện kiến nghị của Bộ Nội vụ và có biện pháp chấn chỉnh những tồn tại, bảo đảm công tác kiểm tra, thanh tra khách quan đúng pháp luật.

Tại thông báo số 3621/TB-BNV, Bộ Nội vụ đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.