Vén màn vụ Trung Quốc phá vỡ đế chế khổng lồ của tỷ phú tài chính mất tích

Doanh nhân Xiao Jianhua từng là một đại gia có máu mặt trong ngành tài chính Trung Quốc. Tuy nhiên, 3 năm trước, Xiao mất tích bí ẩn tại khách sạn Four Seasons ở Hồng Kông.

Truyền thông Trung Quốc cho biết, chính quyền Trung Quốc đã ra lệnh bắt giữ tỷ phú Xiao từ năm 2013 vì tội gian lận tài chính. Tuy nhiên Xiao trốn đến Hồng Kông và ở tại khách sạn Four Seasons. Năm 2017, Xiao trở lại Trung Quốc để phục vụ điều tra và bị bắt giữ.

Nguồn tin SCMP cho biết, hiện Xiao bị quản thúc tại gia ở Thượng Hải và đang chờ ra hầu tòa. Hồi năm 2016, Forbes ước tính Xiao sở hữu khối tài sản 6 tỷ USD.

Vụ can thiệp của chính phủ Trung Quốc ngày 17/7 là một trong những chiến dịch tiếp quản tài chính lớn nhất tại nước này trong thời gian qua.

Ủy ban Điều tiết Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc (CBIRC) tuyên bố tiếp quản 4 tập đoàn bảo hiểm và 2 công ty ủy thác, bao gồm Huaxi Life, để “bảo vệ lợi ích của công chúng”. Một nhóm doanh nghiệp bảo hiểm và ủy thác của nhà nước tham gia vào chiến dịch tiếp quản. Các doanh nghiệp này bị cáo buộc lừa đảo cổ đông.

Trong số các công ty bị tiếp quản có những doanh nghiệp quy mô rất lớn. Huaxia Life sở hữu 85 tỷ USD tài sản và tuyển dụng 500.000 nhân viên. Guosen Securities là một trong 15 công ty môi giới chứng khoán lớn nhất Trung Quốc.

Theo South China Morning Post, chiến dịch tiếp quản ngày 17/7 là động thái mới trong quá trình phá vỡ Tập đoàn Tomorrow Group của tỷ phú Xiao Jianhua. Tomorrow Group sở hữu hàng trăm công ty niêm yết, hoạt động trong nhiều lĩnh vực như ngân hàng, bảo hiểm, địa ốc, năng lượng, xây dựng...

“Đây là chiến dịch dọn dẹp rất lớn của các cơ quan quản lý tài chính Trung Quốc”, ông Gordon Tsui, Chủ tịch Hiệp hội Chứng khoán Hồng Kông, cho biết.

Trong nhiều năm, Tomorrow Group và các công ty chân rết gây rất nhiều tò mò và đồn đoán tại Trung Quốc, bởi chủ sở hữu thực sự được che giấu bởi tầng tầng lớp lớp công ty bình phong. Cuối tuần qua, Tomorrow Group lên án “những lời bôi nhọ tàn độc” và chỉ trích Bắc Kinh cản trở hoạt động của tập đoàn này.

“Đả hổ diệt ruồi”

Năm 2012, chính quyền Trung Quốc mở chiến dịch chống tham nhũng “đả hổ diệt ruồi”. Xiao bị xem là một “con hổ”.

Theo giới chuyên gia quốc tế, Tomorrow Group bành trướng quá nhanh và đe dọa sự ổn định của hệ thống tài chính Trung Quốc. Biểu hiện rõ nhất là tập đoàn này nắm cổ phần lớn tại ngân hàng Baoshang và dùng nhà băng này để rót vốn vào hàng chục công ty.

Mọi khoản tiền Baoshang cho các công ty của Tomorrow Group vay đều bị che giấu, không được đưa vào sổ sách ngân hàng. Năm ngoái, mọi việc vỡ lở, Baoshang trượt tới bờ vực phá sản. Bắc Kinh buộc phải can thiệp. Lần đầu tiên trong 20 năm, chính quyền Trung Quốc tiếp quản một ngân hàng.

Theo New York Times, cú đòn giáng vào Tomorrow Group cho thấy chính quyền Trung Quốc đang cố gắng xác định những lỗ hổng của nền kinh tế đã dựa dẫm vào thói quen vay nợ ồ ạt để phát triển trong nhiều thập kỷ qua. Trong vài tuần gần đây, CBIRC ra tay trừng phạt nhiều nhà tài phiệt bị cáo buộc sử dụng các ngân hàng và công ty bảo hiểm như “máy ATM cá nhân”.

Ngoài tỷ phú Xiao, chính quyền Trung Quốc còn nhắm tới Wu Xiaohui, doanh nhân sở hữu khách sạn Waldorf Astoria tại New York (Mỹ). Năm 2018, hãng bảo hiểm Anbang Group của Wu bị tiếp quản. Sau đó, Wu nhận tội lừa dối các nhà đầu tư và bị xử 18 năm tù. Wu cũng phải nộp phạt 1,7 tỷ USD.

Hương Vũ

Theo SCMP, NYT