Thương mại điện tử trá hình sắp hết đất sống?

Tại Điều 4, chương I của Dự thảo Nghị định Thương mại điện tử (TMĐT) quy định về các các hành vi bị cấm trong hoạt động thương mại điện tử ở Việt Nam có đưa ra 4 điểm lưu ý.

Theo đó, nếu được thông qua, thời gian tới, việc cung cấp dịch vụ TMĐT thông qua một mạng lưới kinh doanh, tiếp thị, trong đó mỗi người tham gia phải đóng một khoản ban đầu để mua dịch vụ và được nhận tiền hoa hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc vận động người khác tham gia mạng lưới sẽ bị cấm.

Trước tới nay, hình thức này kinh doanh mạng lưới trên internet như thế này vẫn được hiểu là "kinh doanh đa cấp qua mạng".

Dự thảo luật cũng cấm hành vi lợi dụng TMĐT để kinh doanh các hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh. Đồng thời, cấm cung cấp các dịch vụ TMĐT hoặc dịch vụ giám sát, đánh giá và chứng thực trong TMĐT mà chưa được đăng ký hoặc cấp phép.

Ngoài ra, Dự thảo không cho phép việc cung cấp thông tin lệch hoặc giả mạo khi thực hiện các thủ tục thông báo thiết lập website TMĐT, đăng ký website cung cấp dịch vụ TMĐT, xin cấp phép các dịch vụ giám sát, đánh giá và chứng thực trong TMĐT.

Theo định nghĩa trong dự thảo, đây là một trong những hành vi lợi dụng TMĐT gây rối an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Loại hành vi này cùng những vi phạm nghiêm trọng khác sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Gần đây, vụ việc liên quan đến Muaban24 gây hoang mang dư luận đã được Dân trí bám sát và kịp thời tới bạn đọc. Cụ thể, trước "miếng mồi nhử" là hoa hồng khi giới thiệu hội viên tham gia mua gian hàng tại website này, hàng trăm người dân thiếu hiểu biết đã lâm vào nợ nần.

Theo tìm hiểu, website muaban24.vn chưa hề được cấp đăng ký sàn TMĐT như công bố trên website và các “hội viên” của mạng lưới này rêu rao. Diễn biến gần đây nhất, Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) đã quyết định chấm dứt tư cách hội viên đối với công ty này vì những "biểu hiện hoạt động không lành mạnh".

Trước những vụ việc trên, việc ra đời Nghị định TMĐT là cần thiết và giúp bảo vệ được người tiêu dùng cũng như quyền lợi hợp pháp của những người kinh doanh trên internet.

Chỉ có hai hình thức website TMĐT được công nhận tại dự thảo này, trước hết là website bán hàng do thương nhân, tổ chức, cá nhân thiết lập xúc tiến thương mại, bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ của mình. 

Hình thức thứ hai là trang thông tin được thiết lập để cung cấp môi trường cho cá nhân, tổ chức, thương nhân khác tiến hành hoạt động thương mại. Mô hình này bao gồm sàn giao dịch TMĐT, website đấu giá trực tuyến và website khuyến mãi trực tuyến.

Theo quy định tại Dự thảo, các thương nhân, tổ chức, cá nhân sở hữu website TMĐT phải công bố cơ chế, quy trình giải quyết khiếu nại của khách hàng liên quan đến hợp đồng được giao kết trên website của mình.

Dự thảo Nghị định về TMĐT của Bộ Công Thương đang được lấy ý kiến đóng góp của người dân từ ngày 23/7 và kết thúc vào ngày 21/9/2012.