Thủ tướng: Không thể để tình trạng tàu cá đi đâu 6 tháng mà không ai biết
(Dân trí) - Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu là phải chấm dứt việc khai thác IUU, "không thể để tình trạng có tàu cá đi đâu 6 tháng trời mà không lực lượng chức năng, không địa phương nào biết, không quản lý được".
Chiều tối 7/10, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 16 Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
Cương quyết tuyên chiến với việc khai thác IUU
Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu là phải chấm dứt việc khai thác IUU để Uỷ ban châu Âu (EC) gỡ thẻ vàng IUU đối với thuỷ sản Việt Nam trong năm nay. Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu cấp uỷ, chính quyền, các lực lượng chức năng phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất vì nước, vì dân phục vụ.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường phát huy tinh thần vượt khó, tăng cường kiểm soát chặt chẽ hơn; các lực lượng phối hợp chặt chẽ hơn, quyết tâm đẩy lùi, ngăn chặn, chấm dứt tình trạng khai thác IUU.
Cấp uỷ, chính quyền phải chăm lo sinh kế cho nhân dân; tuyên truyền, vận động, giáo dục nhân dân chấp hành nghiêm các quy định pháp luật; tạo điều kiện chuyển đổi nghề cho ngư dân; nếu nơi nào làm không tốt thì đó là trách nhiệm của người đứng đầu.
Thủ tướng nêu rõ, chúng ta quyết tâm thực hiện việc này, "không thể để tình trạng có tàu cá đi đâu 6 tháng trời mà không lực lượng chức năng, không địa phương nào biết, không quản lý được".
Người dân nào vi phạm thì dứt khoát phải bị xử lý nghiêm theo pháp luật; dứt khoát phải kiểm soát chặt chẽ ngư dân và tàu cá; phải thực hiện chiến dịch từ nay đến hết ngày 15/11 để xử lý dứt điểm tình trạng này.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 16 Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Ảnh: VGP).
Hơn 1 tháng qua, cả nước không phát hiện tàu cá vi phạm khai thác IUU
Tại phiên họp Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU, lãnh đạo các bộ, ngành và địa phương đã báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ mà Thủ tướng giao tại phiên họp trước.
Theo đó, nhiều giải pháp đã được triển khai đồng bộ như xây dựng và kết nối dữ liệu quản lý nghề cá, dữ liệu giám sát hành trình tàu cá, dữ liệu vi phạm và truy xuất nguồn gốc. Các đoàn kiểm tra đã hướng dẫn địa phương siết chặt kiểm soát tàu cá ra vào cảng; tăng cường giám sát hành trình thông qua thiết bị VMS.
Các bộ, ngành cũng đang hoàn thiện Nghị định sửa đổi Nghị định 38 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực thủy sản; đồng thời phối hợp với các nước để tăng cường hợp tác quản lý, chống khai thác bất hợp pháp. Bên cạnh đó, nhiều chương trình hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề, phát triển sinh kế gắn với bảo tồn và khai thác bền vững đang được triển khai.
Theo Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU hiện nay cả nước có hơn 81.000 tàu khai thác hải sản, giảm 117 tàu. Cả nước có 28.032 tàu cá đã lắp đặt VMS, đạt 99,12% tổng số tàu cá phải lắp đặt VMS. Việc quản lý tàu cá ra vào các cảng, xuất nhập bến được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Đáng chú ý, hơn một tháng qua, cả nước không phát hiện tàu cá vi phạm IUU hay xâm phạm vùng biển nước ngoài. Công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản vẫn được duy trì nghiêm ngặt, đặc biệt với các lô hàng xuất khẩu sang châu Âu. Tuy nhiên, việc xử lý những trường hợp vi phạm cũ vẫn chưa dứt điểm, tỷ lệ hoàn thành còn thấp.

Thủ tướng thẳng thắn chỉ rõ, kết quả chuyển biến còn chậm so với yêu cầu và sự chỉ đạo (Ảnh: VGP).
Khẩn trương xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp
Kết luận Phiên họp lần thứ 16 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, Thủ tướng Phạm Minh Chính thẳng thắn chỉ rõ, tiến độ thực hiện các nhiệm vụ còn chậm so với yêu cầu.
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải xây dựng kế hoạch cụ thể, khẩn trương triển khai giải pháp để xử lý dứt điểm tình trạng khai thác IUU, hướng tới mục tiêu EC sớm gỡ “thẻ vàng” đối với thủy sản Việt Nam.
Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND 21 tỉnh, thành phố ven biển trực tiếp chỉ đạo việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) cho 100% tàu cá còn lại. Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ, Viettel, VNPT triển khai kiểm tra, chia sẻ dữ liệu giám sát, đồng thời tăng cường tuần tra của lực lượng Hải quân, Biên phòng, Kiểm ngư, Cảnh sát biển để ngăn chặn vi phạm IUU.
Bộ Công an được giao phối hợp Tòa án nhân dân và các cơ quan chức năng khẩn trương điều tra, truy tố, xét xử các vụ vi phạm còn tồn đọng. Bộ Tư pháp cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoàn thiện Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 38, bảo đảm chế tài đủ mạnh để răn đe, trình Thủ tướng trước 15/10.
Thủ tướng cũng nêu rõ hạn chót 15/11 để xử lý dứt điểm 4 vấn đề trọng tâm: quản lý đội tàu; giám sát hoạt động khai thác; truy xuất nguồn gốc thủy sản; và thực thi pháp luật, xử lý vi phạm. Các bộ, ngành phải khẩn trương báo cáo kết quả khắc phục các khuyến nghị của EC, gửi báo cáo trước 15/10, đồng thời duy trì đối thoại kỹ thuật để chuẩn bị cho đợt thanh tra lần 5.
Một loạt giải pháp hỗ trợ được triển khai song song, như đưa vào sử dụng ứng dụng VNeID trong quản lý tàu cá, xử lý nghiêm tàu mất kết nối VMS, bóc gỡ các đường dây đưa tàu cá đi khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài. Bộ Tài chính đảm bảo nguồn kinh phí cho các hoạt động chống IUU, bao gồm chuyển đổi nghề cho ngư dân.
Thủ tướng nhấn mạnh, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển phải huy động nguồn lực, xử lý triệt để vi phạm và báo cáo kết quả về Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 14/10. Đồng thời, hoàn tất xét xử hình sự các vụ việc đã khởi tố, xác định rõ chủ sở hữu những tàu cá xóa đăng ký hoặc mất tích.