Thí điểm Mobile Money: Ngân hàng Nhà nước nói "không có vướng mắc gì lớn"

Ngân hàng có hào hứng với Mobile Money? 

Ngày 12/10, trao đổi với Dân trí, ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cho biết đã nhận được hồ sơ đăng ký từ 3 đơn vị xin được triển khai hoạt động Mobile Money là Viettel, VNPT và MobiFone.

"Theo quy chế phối hợp chúng tôi đã gửi qua Bộ Công an, Bộ Thông tin Truyền thông để các đơn vị thẩm định và chúng tôi cũng đã nhận đầy đủ ý kiến của các bộ. Chúng tôi cũng đã tập hợp các ý kiến này gửi về cho các doanh nghiệp viễn thông để các doanh nghiệp này tiếp tục chỉnh sửa theo yêu cầu của các bộ, để gửi lại các bộ", ông Dũng thông tin.

Đến nay, theo đánh giá của NHNN, "không có vướng mắc gì lớn trong quá trình triển khai Mobile Money. Khi nhận được sự đồng thuận từ các bộ, NHNN sẽ cấp phép cho các doanh nghiệp", Vụ trưởng Vụ Thanh toán nhấn mạnh.

Theo đại diện NHNN, Mobile Money là dịch vụ mới, triển khai trên nền tảng công nghệ, có phạm vi áp dụng trên toàn quốc, sẽ có số lượng người dùng lớn, yêu cầu cao về an ninh, an toàn bảo mật dịch vụ và dữ liệu người dùng nên cần có thời gian cho các doanh nghiệp viễn thông nghiên cứu, xây dựng hồ sơ. Thực tế, các doanh nghiệp đã thực hiện trong thời gian gần 2 tháng. 

"Trong quá trình thẩm định, hồ sơ đề nghị của 3 doanh nghiệp viễn thông chưa hoàn toàn đáp ứng được các điều kiện triển khai thí điểm theo Quyết định 316/QĐ-TTg, bởi vậy, các doanh nghiệp viễn thông cần có thời gian để chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện cũng như các Bộ cần xem xét, đánh giá, thẩm định", vị đại diện NHNN lý giải. 

Đề cập tới ý kiến cho rằng NHNN không hào hứng với Mobile Money vì nó ảnh hưởng tới thị phần của ngành ngân hàng, ông Dũng trích dẫn báo cáo chiến lược của hãng tư vấn hàng đầu thế giới về hội nhập (McKinsey). Theo báo cáo này, mức thâm nhập dịch vụ fintech (công nghệ tài chính) và ví điện tử của Việt Nam đạt 56% trong năm 2021, tăng 40 điểm phần trăm so với năm 2017. Mức thâm nhập này thậm chí còn cao hơn so với mức bình quân 54% của các thị trường châu Á - Thái Bình Dương mới nổi và 43% của các thị trường châu Á - Thái Bình Dương.

"Thông điệp này muốn nói rằng NHNN rất nhiều lần trong các diễn đàn, hội thảo đều đề cập đến xu hướng fintech và hợp tác fintech là xu hướng chủ đạo. Hai bên cùng hợp tác và mang lại những lợi ích thiết thực cho người dùng. Một trong những mục tiêu của Mobile Money, không phải vì NHNN, vì doanh nghiệp viễn thông mà chúng ta cung ứng dịch vụ cho người dân ở vùng sâu, vùng xa và hải đảo chưa được tiếp cận với dịch vụ tài chính. Và tất cả các bộ, ngành đều làm theo Quyết định 316 của Thủ tướng Chính phủ và NHNN cũng là một trong các bộ, ngành đó. Chúng tôi cam kết tuân thủ những quy định mà Thủ tướng đưa ra", vị đại diện NHNN nhấn mạnh.

Đề cập thêm vấn đề này, đại diện NHNN cho hay, tại Quyết định 316/QĐ-TTg của về việc các đơn vị được phép tham gia thí điểm Mobile Money có hiệu lực từ 9/3, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của NHNN và các Bộ, ngành liên quan đã được quy định rõ ràng trong công tác thẩm định, chấp thuận thực hiện thí điểm, theo dõi, báo cáo, kiểm tra, thanh tra, đánh giá tình hình triển khai thí điểm dịch vụ Mobile Money và NHNN sẽ tuân thủ, phối hợp tốt với các Bộ, ngành liên quan cũng như các doanh nghiệp viễn thông để triển khai theo đúng quy định  

Trước đó, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9, ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc NHNN, cho biết trong cuộc họp gần đây nhất về Mobile Money, 3 bộ đã thống nhất trong tháng 10 sẽ thống nhất hồ sơ của 3 đơn vị. Khi đủ điều kiện và có sự thống nhất chung, Mobile Money sẽ được quyết định cấp phép thực hiện.

Thông tin thêm về việc triển khai thí điểm, ông Tú cho biết, dự kiến, thí điểm sẽ được triển khai trên toàn quốc. Thời gian thí điểm khoảng 2 năm. Sau khi thí điểm hoàn thành, các bộ sẽ rút kinh nghiệm, đánh giá và triển khai chính thức.

Chuyên gia băn khoăn về "chức năng tạo tiền"

Mobile Money đang trong những bước đi cuối cùng để được cấp phép thí điểm, được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi cho người dân trong hoạt động thanh toán. Thống kê cho thấy có khoảng 40% người dân Việt Nam chưa có tài khoản ngân hàng, khi Mobile Money được triển khai rộng rãi thì người dân ở vùng sâu, vùng xa dù không có tài khoản ngân hàng vẫn có thể sử dụng điện thoại để thanh toán các giao dịch một cách dễ dàng.

Đánh giá cao Mobile Money sẽ tạo thuận lợi cho người dân trong các giao dịch thanh toán, tuy nhiên, chuyên gia tài chính - ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu bày tỏ lo ngại khi trao cho các nhà mạng chức năng mà cho đến giờ này chỉ có NHNN và các ngân hàng thương mại được phép có, đó là chức năng tạo tiền.

Để tránh rủi ro cho nền kinh tế, cho hệ thống tiền tệ, ông Nguyễn Trí Hiếu đề nghị, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước phải kiểm soát để không cho các nhà mạng chức năng tạo tiền. Chỉ cho phép người dân bỏ tiền vào tài khoản điện thoại di động, số tiền đó được lưu giữ tại các nhà mạng và người dân chỉ được dùng số tiền đó để thanh toán, không cho phép các nhà mạng tự ý tạo tiền.