“Quốc hội phải liên đới trách nhiệm về tham ô, thất thoát ngân sách”

Trong phiên thảo luận của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội, đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) đã thẳng thắn đề cập tới vai trò của Quốc hội trong việc quyết định và giám sát hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước.

Đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng, báo cáo của Thủ tướng Chính phủ tại kỳ họp này có một nội dung đặc biệt, không chỉ nhìn lại công việc của Chính phủ trong một năm vừa qua mà cả 3 năm đầu quy hoạch 5 năm 2011 - 2015.

Đọc những thông tin kinh tế - tài chính mới nhất trên FICA:   SCIC được góp vốn, thành lập công ty quản lý quỹ,... Xuất khẩu thủy sản dự báo cán đích trên 6,5 tỷ USD Lãi suất hấp dẫn vẫn khó "hút” doanh nghiệp Môi giới BĐS khó khăn: Nhà quản lý chưa "tròn vai"

Theo đại biểu Dương Trung Quốc, chặng đường đầy thử thách này được Thủ tướng Chính phủ đánh giá là đã vượt qua thời kỳ khó khăn nhất, đã tạo được sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát đạt được nhiều chỉ tiêu, ứng phó với thiên tai, quan tâm đến an sinh xã hội … và đưa ra những mục tiêu và giải pháp phát triển kinh tế - xã hội để thực hiện 2 năm còn lại của nhiệm kỳ này.

“Chúng ta ghi nhận những nỗ lực đó, tuy nhiên, để cho những nỗ lực trong thời kỳ tiếp theo phát huy hiệu quả tích cực, vấn đề còn thiếu cũng có nghĩa là vấn đề Chính phủ cần quan tâm là phải gây dựng và củng cố lòng tin của nhân dân. Chúng ta, những đại biểu Quốc hội, trong đó có nhiều thành viên của bộ máy hành pháp ở trung ương và địa phương có thể nhận ra như hiệu quả của nền kinh tế vĩ mô, nhưng với nhân dân thì nhận thức những hiệu quả tích cực đó phải phản ánh trong đời sống thường nhật của mình như thu nhập, sự an toàn thực phẩm, an sinh xã hội, môi trường đạo đức xã hội và chất lượng dịch vụ của bộ máy công quyền...”, đại biểu nói.

Đại biểu Quốc cho rằng, vẫn còn quá nhiều vấn đề khiến lòng tin không những chưa được xác lập mà còn bị giảm sút, cho dù Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giải trình, nhưng ngay những con số thống kê luôn được sử dụng như những cơ sở đánh giá hoạt động của nhà nước thì người dân, kể cả một số nhà nghiên cứu đều còn ngờ vực về tính xác thực của nó.

Theo dõi ý kiến đóng góp của các vị đại biểu phát biểu, đại biểu Quốc thẳng thắn nói: Tôi thấy cần nhấn mạnh rằng, bản báo cáo lần này của Chính phủ tại diễn đàn Quốc hội có một nội dung mang tính chất lịch sử, hiểu theo nghĩa là lần đầu tiên do hoàn cảnh thực tiễn liên quan đến ngân sách mà Chính phủ phải đặt vấn đề Quốc hội xem xét chấp thuận mức bội chi ngân sách nhà nước năm 2013, 2014 là 5,3% GDP. Từ năm 2015 sẽ điều chỉnh giảm dần và số bội chi này dùng để đầu tư phát triển và trả nợ, phát hành thêm trái phiếu Chính phủ trong trần nợ công cho phép 65%GDP và một vài giải pháp nữa liên quan đến việc sử dụng cổ tức từ một số doanh nghiệp nhà nước có cổ phần.

Nâng mức bội chi ngân sách, tức là tăng thêm nguồn tiền cho Chính phủ sử dụng. Nhưng những nội dung đó, theo đánh giá của đại biểu Quốc, chỉ được trình bày trong vài dòng trong những giải pháp chủ yếu tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát ở trang 15 của báo cáo. Nhưng phải coi là dấu ấn trong lịch sử Chính phủ, Quốc hội vì nó là lần đầu tiên và lần đầu tiên có thể cũng trở thành tiền lệ để nó không còn là lần cuối cùng.

Cho rằng, một trong những chức năng quan trọng của Quốc hội là quản lý ngân sách, là người giữ tay hòm chìa khóa của nhân dân, đại biểu cho hay, hiệu quả sử dụng ngân sách trước tiên thuộc về Quốc hội. Do đó, Quốc hội “phải chịu trách nhiệm trước nhân dân như người được ủy thác còn Chính phủ chỉ chịu trách nhiệm trước Quốc hội mà thôi”.

Tuy nhiên, “trên thực tế nước ta, mọi thất thoát lãng phí hay tham ô ngân sách của nhà nước chỉ dồn hết trách nhiệm vào Chính phủ, Quốc hội và đại biểu Quốc hội luôn tự cho mình vô can trong những sai phạm của bộ máy hành pháp. Theo tôi Quốc hội phải liên đới trách nhiệm”.

Đại biểu Quốc cho rằng, Quốc hội tin tưởng vào bộ máy chuyên trách trong các ủy ban thay mặt Quốc hội tham gia thẩm định báo cáo và những kiến nghị của Chính phủ. Nhưng đại biểu thấy cần cụ thể hơn nữa, phải coi những đề nghị của Chính phủ như một dự án được tính toán chi li trên cơ sở Chính phủ phải cam kết khi sử dụng số tiền phát sinh.

“Số tiền này phải được thể hiện cụ thể là bao nhiêu bằng những con số tuyệt đối chứ không chỉ căn cứ vào những chỉ số như 5,3% GDP, mức bội chi ngân sách hay 65% GDP giới hạn trần công nợ, phát hành trái phiếu Chính phủ, cần làm rõ cơ sở khoa học và khả thi của những chỉ số này”, đại biểu nhấn mạnh.

Theo đại biểu, “trong ký ức của người dân, vẫn còn nóng hổi biết bao nhiêu tài sản, trong đó có cả những tín phiếu Chính phủ phát hành quốc tế đã thất thoát cùng Vinashin, những món tiền khổng lồ mà chỉ một người đứng đầu Vinalines có thể định đoạt để mua một khối sắt vụn theo giá ở trên trời để tham ô. Một số cán bộ của ngân hàng có vốn của nhà nước có thể dễ dàng lừa khách hàng của mình 4.000 tỷ một cách hết sức dễ dàng”.

Và “Cho dù những vụ việc này sắp được đưa ra trước vành móng ngựa thì lòng tin của nhân dân vẫn đòi hỏi Quốc hội chúng ta phải cẩn trọng hơn nữa, không phải là bó tay Chính phủ mà ủng hộ Chính phủ bằng chính trách nhiệm của mình. ”.

Bởi theo đại biểu Dương Trung Quốc: “Với cơ cấu Quốc hội nước ta hiện nay, số người am hiểu về kinh tế chi tiêu ngân sách chủ yếu là những thành viên của bộ máy hành pháp tham gia Quốc hội rất dễ thỏa hiệp với Chính phủ”. Đồng ý cho nâng trần bội chi lên 5,3% GDP nhưng “Chính phủ phải cam kết trách nhiệm về hiệu quả của việc sử dụng khoản ngân sách phát sinh này”.