Pi có là giấc mơ đổi đời như bitcoin hay bong bóng tiền ảo?

Huỳnh Anh

(Dân trí) - Sự kiện Pi Network chính thức lên sàn đã khiến hàng triệu người kỳ vọng về một kịch bản thành công như bitcoin. Liệu Pi có thực sự có giá trị hay chỉ là một bong bóng tài chính?

Đặt cược cho cơ hội đổi đời như bitcoin

Pi Network ra đời từ năm 2019, được quảng cáo giúp người tham gia sở hữu tiền ảo Pi miễn phí bằng cách vào ứng dụng trên điện thoại "bấm tia sét" để điểm danh mỗi ngày. Tuy nhiên, dự án này luôn vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ cộng đồng tiền điện tử. Không ít người nghi ngờ giá trị thực sự của Pi, thậm chí còn cáo buộc đây là mô hình lừa đảo đa cấp, lợi dụng người dùng để thu thập dữ liệu.

Sau gần 6 năm, chiều 20/2 (giờ Việt Nam), đội ngũ Pi Network chính thức mở mạng Pi. Đồng này đã được niêm yết ở một số sàn điện tử như OKX, MEXC, Gate... Một số sàn như CoinW, HTX, XT, BitKan đã niêm yết tiền ảo Pi ở dạng ghi nợ (IOU), nhưng sau đó hầu hết hủy bỏ do lo ngại rủi ro biến động mạnh khi Pi mở mạng.

Pi có là giấc mơ đổi đời như bitcoin hay bong bóng tiền ảo? - 1

Người tham gia sở hữu tiền ảo Pi miễn phí bằng cách vào ứng dụng trên điện thoại "bấm tia sét" để điểm danh mỗi ngày (Ảnh: Investing).

Theo Pi Network, khoảng chục triệu người dùng đã hoàn tất quá trình xác minh danh tính (KYC) và đưa Pi đã khai thác lên mạng chính. Tuy nhiên, theo đội ngũ Pi Network, ở một số quốc gia và khu vực sẽ chưa thể nạp tiền và giao dịch Pi.

Ngay sau khi được "lên sàn" chính thức vào chiều 20/2, Pi mở cửa trên sàn OKX và được giao dịch với giá 2 USDT (tiền ảo ngang giá đồng USD). Trong những phiên giao dịch đầu tiên, giá đồng Pi có thời điểm rơi xuống mức 0,6 USDT, giảm 70% so với lúc vừa lên sàn. Sau đó, Pi đã ghi nhận nhịp tăng và hiện được giao dịch quanh mức 1,5 USDT.

Các chuyên gia nhận định rằng mức giá giao dịch này là khởi đầu không "màu hồng" đối với những người từng mua Pi ở chợ đen giá cao. 

Trên thực tế, đồng Pi được kỳ vọng rất lớn. Một số người thậm chí cho rằng Pi có thể đạt được kỳ tích như bitcoin nhờ cộng đồng lớn với hàng chục triệu người tham gia. 

Theo đó, nếu thành công và Pi Network xây dựng được hệ sinh thái thực tế, Pi có thể trở thành một phương tiện thanh toán hữu ích. Dự án có kế hoạch tạo ra các ứng dụng và thị trường nội bộ để sử dụng Pi trong giao dịch hàng hóa, dịch vụ.

Bong bóng tiền ảo?

Tuy nhiên, vẫn có không ít rủi ro với đồng Pi.

Chuyên gia Haotian của CryptoInsight cho rằng Pi Network đặc biệt phổ biến ở các thị trường có trình độ hiểu biết về tài chính chưa cao, cùng những khẩu hiệu "1 Pi bằng 1 bitcoin" đã góp phần khiến nhiều người hiểu sai về giá trị thực sự của nó.

Vị này nhấn mạnh rằng phản ứng của thị trường với việc niêm yết một đồng tiền số càng dữ dội càng cho thấy Pi có nhiều vấn đề.

"Đã có quá nhiều lời cường điệu về Pi Network kể từ khi ra mắt. Dự án này chỉ tồn tại nhờ sự cường điệu của nó bằng cách sử dụng cảm xúc của các nhà đầu tư", Crypto Times bình luận. "Tuy nhiên, theo thời gian, mọi người sẽ thấy rõ rằng Pi có phải là một con ngựa đua đường dài hay không".

Thông thường, một đồng tiền số để thành công như bitcoin đều có hệ sinh thái riêng. Trong khi đó, Pi được xem là chưa có giá trị thực tế và ứng dụng rõ ràng. Một số giao dịch Pi giữa các nhà đầu tư với nhau chưa chính thức và chưa có thị trường giao dịch lớn.

Các chuyên gia cho rằng Pi Network chưa đưa ra bằng chứng rõ ràng về một blockchain thực sự, thiếu cơ sở để được xem là một đồng tiền điện tử đúng nghĩa.

Pi cũng chưa có thông báo chính thức về việc niêm yết trên các sàn lớn như Binance, Coinbase hay Kraken nên khó hút dòng tiền và có thanh khoản cao.

Pi có là giấc mơ đổi đời như bitcoin hay bong bóng tiền ảo? - 2

Sàn giao dịch điện tử lớn nhất thế giới Binance chưa niêm yết đồng Pi (Ảnh: Thế Anh).

Nhiều người cũng cho rằng Pi cũng không phải là các meme coin như TRUMP, Melania, Dogecoin, những đồng tiền điện tử mang tính giải trí và biểu tượng cao từ những nhân vật nổi tiếng. Meme coin không có giá trị kinh tế nội tại nhưng có tiềm năng tạo lợi nhuận cao trong thời gian ngắn.

Đáng chú ý, các coin này hiện vẫn hút dòng tiền lớn trên các sàn hàng đầu và nguồn cung của các coin này cũng không quá lớn. Cụ thể, meme coin TRUMP có cố định gần 200 triệu meme coin được phát hành. Hiện meme coin TRUMP vẫn có tổng giá trị vốn hóa gần 3,4 tỷ USD.

Trong khi đó, Pi có nguồn cung rất lớn.

Theo thông báo của Pi Network, nguồn cung trong giai đoạn đầu là hơn 6,3 tỷ Pi và giá trị thị trường tự báo cáo là hơn 5,7 tỷ USD. Tuy nhiên, phần lớn vẫn bị khóa trong ví của người dùng trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Tổng nguồn cung trong suốt vòng đời của tiền điện tử lên đến 100 tỷ token.

Có thể thấy, số lượng Pi lưu thông trên thị trường hiện lớn hơn rất nhiều so với nguồn cung tối đa là 21 triệu bitcoin hay 200 triệu coin của meme coin TRUMP.

Trong khi đó, nguồn cung từ những người "đào" Pi và những người giao dịch trên chợ đen rất lớn nên có thể khiến giá đồng Pi lao dốc. Nhiều năm qua, đồng Pi được khai thác hoàn toàn miễn phí.

Bên cạnh đó, Pi Network khá giống các mô hình tiếp thị đa cấp và dự án có thể sụp đổ nếu không chứng minh được giá trị thực tạo ra.

Trước đó, Binance cho người dùng bỏ phiếu bình chọn niêm yết tiền ảo Pi Network hay không. Theo đó, người dùng phải nắm giữ ít nhất 5 USD tài sản trong tài khoản Binance của mình trong suốt thời gian bỏ phiếu. Tuy nhiên, phiếu bầu chỉ mang tính tham khảo và không trực tiếp quyết định niêm yết. Binance sẽ đánh giá dự án dựa trên quy trình của mình.