Phó Thủ tướng truy trách nhiệm 3 Bộ “om” tiền, giải ngân vốn kiểu... “rùa bò”!

Sáng nay (24/5), tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì cuộc họp về tình hình thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 – 2020 và kế hoạch năm 2018 đối với 3 Bộ Y tế, Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL).

Theo Phó Thủ tướng, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, 3 Bộ Y tế, GD&ĐT và VHTT&DL được bố trí khoảng 44.000 tỷ đồng, tuy nhiên tiến độ giải ngân của 3 Bộ này là rất chậm, chậm nhất trong cả nước và thấp hơn rất nhiều so với bình quân cả nước, tỷ lệ giải ngân vốn nước ngoài của 3 Bộ này là 0%, tức là chưa giải ngân được đồng nào.

Đề cập tới Dự án 125 của Bộ Y tế xây dựng 2 bệnh viện là Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 và Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tỏ rõ sự sót ruột về dự án trọng điểm và cấp thiết nhưng việc triển khai thì... “tắc tịt”!

“Đây là điển hình của yếu kém trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản. Mặc dù là vấn đề bức thiết, Nhà nước tập trung toàn lực vốn vào đây, không thiếu tiền, chưa có thì tạm ứng, nhưng Dự án 125 giải ngân rất thấp. Tôi đi qua nhiều lần thấy không thi công, không thấy công nhân làm việc. Đây là một trong việc quan tâm nhất của xã hội về Đề án 125, trong khi bệnh viện quá tải, bệnh nhân phải nằm chung giường thì dự án bệnh viện mới vẫn chậm thi công dù Nhà nước dồn vốn vào xây dựng...” - Phó Thủ tướng nói.

Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu Bộ Y tế phải nói rõ nguyên nhân về tổ chức thực hiện tại sao chậm? Tại sao cùng một mặt bằng mà triển khai yếu kém, phải ứng xử như thế nào với các dự án này.

“Chỗ có vốn thì tắc tịt không giải ngân được, chỗ cần tiền thì không có để tiêu. Phải nói rõ trách nhiệm là do ai, do giao vốn chậm hay không có hướng dẫn, không kiểm tra, đôn đốc, giao vốn xong là không có trách nhiệm. Trách nhiệm của Bộ chủ quản như thế nào, Bộ trưởng, Thứ trưởng, Ban quản lý dự án và cá nhân nào chịu trách nhiệm... Chả nhẽ không ai chịu trách nhiệm về việc này?

Bộ Y tế cũng phải trả lời về Đề án 125 có làm nữa không? Có khả năng làm không? Nếu không làm được thì thuê kiểm toán xác định giá trị rồi báo cáo Chính phủ để Chính phủ giao người khác làm. Trong khi dự án tư nhân cả tỷ USD mà họ làm trong vòng 1 năm là xong.” - Phó Thủ tướng gay gắt.

Đối với Bộ GD&ĐT, trong kế hoạch trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 Bộ này được giao tổng cộng các nguồn vốn là 7.206.267 triệu đồng. Các dự án năm 2017 chưa giải ngân hết Bộ GD&ĐT “xin” kéo dài vốn sang năm 2018.

Bộ GD&ĐT cũng khẳng định một số dự án ODA triển khai chậm, nguy cơ không hoàn thành việc giải ngân kế hoạch vốn được giao năm 2018. Đáng nói, mặc dù giải ngân vốn chậm nhưng Bộ GD&ĐT cũng xin thêm vốn!

Đối với Bộ GD&ĐT tỷ lệ giải ngân đến ngày 20/5/2018 là 17%, trong đó vốn trong nước 37% và vốn nước ngoài 10%. Số liệu chênh lệch với Bộ Tài chính báo cáo là do Kho bạc Nhà nước lấy số liệu thời điểm 30/4/2018, trong khi đó số liệu của Bộ GD&ĐT lấy đến thời điểm 20/5/2018. Trong đó có nhiều dự án của Bộ GD&ĐT đến nay đã giải ngân 100% kế hoạch vốn được giao năm 2018.

Bộ GD&ĐT cam kết với Phó Thủ tướng là năm 2018 thực hiện giải ngân 100% kế hoạch vốn được giao và ngoài ra có đề xuất bổ sung vốn 2018 cho một số dự án đã giải ngân hết kế hoạch vốn được giao, đã có khối lượng, đảm bảo tiến độ và hiệu quả đầu tư của dự án, sớm đưa vào sử dụng để phục vụ kịp thời công tác giảng dạy và học tập.

Về Bộ VHTT&DL, lãnh đạo Bộ này giải trình kế hoạch đầu tư công năm 2019 chưa đạt yêu cầu do không bố trí các dự án khởi công mới. Một số dự án vướng mắc do có dự án đường thi công, một số dự án phải điều chỉnh thiết kế, một số dự án thực hiện ở nước ngoài nên thủ tục thanh toán và giải ngân mất nhiều thời gian, ảnh hưởng tới tiến độ thi công dẫn tới không hoàn thành khối lượng theo dự kiến.

Bộ VHTT&DL cũng thừa nhận do kinh nghiệm thực hiện các dự án ODA còn thiếu, các địa phương chưa lường trước được các quy trình, yêu cầu khắt khe của nhà tài trợ trong các thủ tục khảo sát, thiết kế, đấu thầu, dẫn đến triển khai chậm...

Với tình hình nói trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu, sau cuộc họp phải có giải pháp tháo gỡ vướng mắc, không họp xong để đó. Phó Thủ tướng không cũng hài lòng về việc trong báo cáo của các Bộ chỉ toàn kiến nghị, thậm chí là kiến nghị thêm vốn trong khi vốn đang nhiều không giải ngân được.

“Lúc đầu đấu tranh để kéo được bằng được vốn về Bộ mình, nhưng kéo được rồi thì dự án bỏ đó hết năm này qua năm khác, dầm mưa dãi nắng. Ban Cán sự Đảng phải vào cuộc, lãnh đạo Bộ phải vào cuộc giải quyết. Chúng tôi rất sót ruột! Nếu các Bộ không có chuyển biến thì Thủ tướng, Chính phủ sẽ có giải pháp mạnh, không để tình trạng này tiếp tục.” - Phó Thủ tướng kiên quyết.

Châu Như Quỳnh