PetroChina trở thành công ty lớn nhất thế giới

Thứ ba, 06/11/2007 - 12:38

(Dân trí) - Với giá trị thị trường đạt 1.000 tỷ USD trong ngày đầu tiên (5/11) niêm yết trên thị trường chứng khoán Thượng Hải, PetroChina đã vượt qua ExxonMobil để trở thành công ty lớn nhất thế giới.

Doanh nghiệp sản xuất dầu khí nhà nước này của Trung Quốc đã tuyên bố sẽ huy động được số vốn lớn nhất từ trước tới nay so với bất kỳ công ty nào mới niêm yết trên thị trường chứng khoán thế giới trong năm nay.

Trong ngày giao dịch đầu tiên trên thị trường chứng khoán Thượng Hải, 5/11, giá cổ phiếu của PetroChina chào sàn với giá 16,7 nhân dân tệ/cổ phiếu (2,24 USD), sau đó tăng gần gấp 3 lần lên 48,62 nhân dân tệ (NDT) trước khi đóng cửa ở mức 43,96 NDT.

PetroChina lần đầu tiên niêm yết cổ phiểu là trên thị trường chứng khoán New York và Hồng Kông vào năm 2000, nhưng trước khi cổ phiếu của công ty này niêm yết trên thị trường chứng khoán Thượng Hải, thì các nhà đầu tư lẻ trong nước, dù dày vốn nhưng cũng “lực bất tòng tâm”, vì họ không được phép công khai mua bán cổ phiếu niêm yết ngoài thị trường đại lục.

Giờ đây, khi PetroChina chính thức niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Thượng Hải thì các nhà đầu tư trong nước có thể thoải mái rót vốn. Sự nhiệt tình đón nhận của thị trường đã đẩy giá trị vốn hoá thị trường của PetroChina ngay trong ngày đầu tiên giao dịch tại đại lục lên 1.000 tỷ USD, cao hơn giá trị thị trường của cả Exxon Mobil và General Electric (GE) gộp lại. Kết thúc phiên giao dịch ngày 2/11, giá trị vốn hoá thị trường của công ty lớn nhất thế giới khi đó là Exxon Mobil chỉ dừng ở mức 488 triệu USD.

Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào giá trị vốn hoá thị trường của PetroChina thì có thể sẽ đánh giá sai quy mô và vai trò của công ty này trong ngành dầu khí thế giới. Giá trị giao dịch kỷ lục của cổ phiếu PetroChina trong ngày đầu niêm yết trên thị trường Thượng Hải chỉ càng chứng tỏ thêm sự phát triển bong bóng của thị trường chứng khoán Trung Quốc, khi các nhà đầu tư trong nước, do bị hạn chế đầu tư ra nước ngoài, đã dồn vốn vào các thị trường chứng khoán ở Thượng Hải và Thâm Quyến.

PetroChina có thể có giá trị vốn hoá thị trường cao gấp đôi ExxonMobil, nhưng nếu so sánh lợi nhuận thì công ty dầu khí Trung Quốc này còn một khoảng cách khá xa so với tập đoàn của Mỹ. Trong 6 tháng đầu năm 2006, lợi nhuận của PetroChina chỉ tăng 1,4% lên 10,9 tỷ USD trong khi Exxon Mobil đạt lợi nhuận 19,54 tỷ USD.

Thêm vào đó, cần lưu ý rằng mặc dù giao dịch trên 3 thị trường chứng khoán khác nhau là Hồng Kông, New York và Thượng Hải,nhưng chỉ có một tỷ lệ nhỏ cổ phiếu của PetroChina có thể giao dịch tự do trên thị trường.

Công ty mẹ, là doanh nghiệp nhà nước China National Petroleum Corp., hiện kiểm soát 86% PetroChina; nên số lượng cổ phiếu có thể giao dịch trên thị trường là rất nhỏ.

Thêm nữa, chỉ có 2,18% cổ phiếu của công ty được niêm yết trên thị trường chứng khoán Thượng Hải, gây mất cân đối cung cầu trong giới đầu tư Trung Quốc.

Trên thực tế, có sự cách biệt lớn trong việc xác định giá trị thị trường của các công ty Trung Quốc niêm yết cổ phiếu cùng lúc trên 2 thị trường chứng khoán. Ví dụ như trường hợp cố phiếu của PetroChina trên thị trường Thượng Hải hiện được giao dịch với P/E (hệ số tính bằng thị giá cổ phiếu chia cho thu nhập trên một cổ phiếu) là 55. Trong khi đó, cũng trong ngày 5/11, giá cổ phiếu của công ty này tại Hồng Kông giảm 7,3% và được giao dịch với P/E là 21,8. Nếu tính theo giá trên thị trường Hồng Kông thì PetroChina sẽ có giá trị vốn hoá thị trường khoảng 396 tỷ USD, không tệ nhưng cũng chưa đạt mức 1.000 tỷ USD.

Đặng Lê

Theo Business Week, IHT