Những câu nói bất hủ của "nhà đầu tư huyền thoại" Warren Buffett

Khi nói về kinh doanh và đầu tư, Buffett cũng thường sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu, nhưng cũng rất sâu sắc. Nhân dịp sinh nhật lần thứ 82 của “nhà hiền triết xứ Omaha” cách đây ít hôm, trang Business Insider điểm lại một số câu nói nổi tiếng của ông, được trích từ các lá thư gửi cổ đông, các cuộc phỏng vấn, bài viết, bài phát biểu…

Đối với Buffett, có hai nguyên tắc quan trọng: “Nguyên tắc số 1: Không bao giờ để mất tiền; Nguyên tắc số 2: Không quên nguyên tắc số 1”.

Trong lá thư gửi cổ đông của Buffett vào năm 2004,  có một câu nói đã trở nên rất nổi tiếng là: “Hãy tham lam khi kẻ khác sợ hãi”. Trong lá thư này, ông viết: “Các nhà đầu tư nên ghi nhớ rằng, sự hưng phấn và các phí tổn là kẻ thù của họ. Và nếu họ cứ khăng khăng đòi xác định thời điểm để tham gia vào thị trường chứng khoán, thì họ nên sợ hãi khi kẻ khác tham lam, và chỉ tham lam khi kẻ khác sợ hãi”.

Trước đó, trong lá thư gửi cổ đông của năm 2000, Buffett khuyên các nhà đầu tư nên thận trọng khi việc đầu tư biến thành đầu cơ. Ông viết rằng: “Ranh giới không bao giờ sáng sủa và rõ ràng giữa đầu tư và đầu tư càng trở nên mờ nhạt khi các nhà tham gia thị trường gần đây hưởng thắng lợi. Không gì che mờ lẽ phải như những khoản tiền lớn không phải cố gắng nhiều mà có. Một khi đã trải qua sự kiếm tiền dễ dàng như thế, những người bình thường vốn dĩ nhạy cảm sẽ rơi vào cách hành xử giống như nàng Lọ Lem ở phòng khiêu vũ. Họ biết rằng, ở lại quá lâu trong đêm hội - cũng giống như việc tiếp tục đầu cơ vào những công ty có mức giá cổ phiếu quá lớn so với mức lợi nhuận mà họ có thể đạt được trong tương lai - rốt cục sẽ chỉ đem đến quả bí ngô và những chú chuột. Tuy nhiên, họ vẫn không muốn bỏ lỡ một phút nào của buổi tiệc đáng sợ đó. Bởi thế, tất cả những người tham gia nhẹ dạ đều có kế hoạch rời bỏ buổi tiệc chỉ vài giây trước khi đồng hồ điểm 12 giờ. Nhưng lại có một vấn đề: Họ đang khiêu vũ trong một căn phòng mà những chiếc đồng hồ ở đó không có kim”.

Lá thư gửi cổ đông vào năm 1989 của Buffett cho rằng, một công ty quan trọng hơn giá của công ty đó. “Sẽ là khôn ngoan hơn nhiều nếu mua được một công ty tuyệt vời với mức giá vừa phải, hơn là mua một công ty vừa phải với một mức giá tuyệt vời”.

Khi nói về những lời khuyên ở Phố Wall, Buffett hài hước rằng: “Phố Wall là nơi duy nhất mà những người đi xe Rolls-Royce xin lời khuyên từ những người đi tàu điện ngầm”.

Theo quan điểm của Buffett, giá và giá trị không phải là một. Lá thư gửi cổ đông năm 2008 của ông có đoạn viết: “Các đây đã lâu, Ben Graham dạy tôi rằng: ‘Giá là số tiền mà bạn trả; giá trị là thứ mà bạn nhận được’. Cho dù chúng ta có đang nói về tất chân (socks) hay cổ phiếu (stocks), thì tôi vẫn thích mua hàng hóa có chất lượng khi thứ đó giảm giá”.

Khi nói về mối liên hệ giữa chỉ số thông minh và hoạt động đầu tư, Buffett cho rằng, một nhà đầu tư giỏi không cần phải là một thiên tài. “Bạn không cần phải là một nhà khoa học tên lửa. Đầu tư không phải là một trò chơi mà một gã với chỉ số IQ 160 thắng một gã có chỉ số IQ 130”, ông nói trên trang MSNBC.

Lá thư gửi cổ đông vào năm 2005 của Buffett có một đoạn nhắc đến nhà bác học người Anh Isaac Newton, người phát minh ra định luật chuyển động. “Trước đây, ngài Isaac Newton đã đem đến cho chúng ta 3 định luật về chuyển động. Đó là sản phẩm của thiên tài. Nhưng tài năng thiên bẩm của ngài Isaac không bao phủ được lĩnh vực đầu tư. Ông ấy đã lỗ nặng khi đầu tư vào cổ phiếu của hãng vận tải South Sea và đã lý giải về thua lỗ này rằng: ‘Tôi có thể tính toán được chuyển động của các ngôi sao, nhưng không lường được sự điên rồ của con người’. Nếu không bị tổn thương bởi lần thua lỗ này, ngài Isaac có thể đã nghĩ ra định luật chuyển động thứ tư: Đối với các nhà đầu tư nói chung, lợi nhuận giảm khi chuyển động tăng”.

Với quan điểm rằng, những điều tồi tệ không hiện rõ ở những thời điểm tốt, Buffett nói trong lá thư gửi cổ đông năm 2001: “Xét cho cùng, chỉ đến khi thủy triều hạ thì bạn mới có thể phát hiện ra ai tắm truồng”.

Khi nói về thời điểm nắm giữ một tài sản, Buffett viết trong lá thư gửi cổ đông năm 1988: “Khi chúng tôi sở cổ phần trong những doanh nghiệp xuất sắc với một bộ máy quản lý xuất sắc, thì thời gian mà chúng tôi muốn nắm giữ cổ phần đó là mãi mãi”.

Ông cũng có quan điểm cho rằng, không phải cứ thay đổi là tốt, mà chính sự ít thay đổi mới là tốt. “Hướng đi của chúng tôi là tìm lợi nhuận từ sự thiếu thay đổi, thay vì từ sự thay đổi. Đối với kẹo cao su Wrigley, đó chính là sự thiếu thay đổi hấp dẫn tôi. Tôi không cho rằng, loại kẹo này sẽ chịu ảnh hưởng bất lợi bởi Internet. Đó là loại hình kinh doanh mà tôi thích”, Buffett nói trên tờ Business Week vào năm 1999.

Cũng trên tờ Business Week vào năm 1999, Buffett còn có một câu nói nổi tiếng khác về thời điểm tốt nhất để mua một công ty. Ông nói: “Điều tốt đẹp nhất đến với chúng tôi khi một công ty tuyệt vời tạm thời gặp vấn đề… Chúng tôi muốn mua những công ty như thế khi chúng ở trên bàn phẫu thuật”.

Và nhà đầu tư huyền thoại cũng có niềm tin mãnh liệt rằng, thị trường chứng khoán luôn vượt qua được các cuộc khủng hoảng. “Trong dài hạn, tin tức từ thị trường chứng khoán sẽ là tin tốt. Trong thế kỷ 20, nước Mỹ đã trải qua hai cuộc chiến tranh thế giới cùng những cuộc xung đột quân sự tốn kém; Đại suy thoái, hàng chục cuộc suy thoái và khủng hoảng tài chính; những cú sốc dầu lửa; dịch cúm; và vụ từ chức của một vị tổng thống. Nhưng chỉ số Dow vẫn tăng từ 66 điểm lên 11.497 điểm”.