Nhóm quản lý 6.000 tỷ USD của giới siêu giàu lao đao

Một số nhà lập pháp, cơ quan quản lý và những người bênh vực cho nhà đầu tư đang kêu gọi các văn phòng gia đình công khai hoạt động nội bộ. Văn phòng gia đình vốn là mô hình quỹ quản lý tài sản được tổ chức kín đáo và bị quản lý với cơ chế thoải mái dù đây là nhóm nắm giữ khối tài sản khoảng 6.000 tỷ USD của giới siêu giàu trên toàn cầu.

Siết hoạt động của các quỹ kiểu Archegos

Trong cuộc cải cách lần này, các văn phòng gia đình được cho là sẽ bị yêu cầu đăng ký hoạt động với tư cách là tổ chức tư vấn đầu tư và phải báo cáo công khai số tiền nắm giữ theo quý như hầu hết mô hình công ty đầu tư khác đang làm.

Những dữ liệu trên có thể cảnh báo cơ quan quản lý, nhà đầu tư và người tham gia Phố Wall về những rủi ro tiềm ẩn nhưng cũng sẽ làm lộ thông tin về tài sản cho các đối thủ.

Những người ủng hộ cải cách tự tin rằng, tân chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), Gary Gensler, người có tiếng là cứng rắn trên Phố Wall, sẽ nhanh chóng thay đổi quy định quản lý với giới văn phòng gia đình.

"Không ai còn có thể bênh vực cho hành động miễn trừ đối với các văn phòng gia đình được nữa. Chúng tôi cho rằng SEC sẽ nhanh chóng thay đổi điều này", Dennis Kelleher, CEO của nhóm vận động Better Markets, nói.

Bloomberg cho hay, SEC đang trong quá trình đánh giá riêng biệt về việc yêu cầu tất cả công ty đầu tư, bao gồm văn phòng gia đình, phải tiết lộ thêm thông tin như vị thế phái sinh hay cổ phiếu nào họ đang sở hữu vị thế bán.

Quỹ Archegos Capital Management do cựu giám đốc quỹ đầu tư Bill Hwang điều hành. Văn phòng gia đình này được ông Hwang thành lập vào năm 2013 sau khi ông bị cấm cửa với giới quỹ đầu cơ vì hành vi giao dịch nội gián.

Archegos đã "hô biến" khối tài sản ban đầu là 200 triệu USD trở thành 20 tỷ USD nhờ sử dụng đòn bẩy lớn và đặt cược tập trung vào một số cổ phiếu. Khi Archegos sụp đổ, cả cơ quan quản lý và các công ty môi giới đều không biết quy mô vị thế mà Archegos nắm giữ lớn tới đâu.

"Thiệt hại là rất lớn. Tuy nhiên, điều gây choáng váng nhất là những thiệt hại đó đều đến từ một công ty mà không ai biết cho đến vài tuần trước đó", Andrew Park, chuyên gia phân tích chính sách cấp cao tại Americans for Financial Reform, nói. Tổ chức của ông Park đang kêu gọi SEC điều tra xem liệu việc miễn trừ đăng ký văn phòng gia đình có tạo ra điểm mù nào trong quy định hay không.

Mất hàng tỷ USD vì sự sụp đổ của Archegos, công ty môi giới thuộc một số ngân hàng lớn, như Morgan Stanley, Nomura Holdings Inc. và Credit Suisse Group, cũng kêu gọi tăng cường giám sát lĩnh vực văn phòng gia đình.

Các ngân hàng khẳng định có thể chấp nhận được khoản lỗ nhưng việc để một văn phòng gia đình ít người biết đến gây ảnh hưởng lớn như vậy thì rõ ràng Phố Wall cần phải cải cách lại quy định.

CEO của Morgan Stanley, James Gorman, cho rằng: "Công khai càng nhiều thông tin thì sẽ càng có lợi hơn trong việc giải quyết tận gốc những vấn đề có thể xảy ra".

Cũng theo ông Kelleher của Better Markets, công khai nhiều thông tin về quy mô và vị thế của các văn phòng gia đình có thể giúp ngăn chặn chúng trở thành rủi ro đối với hệ thống tài chính.

"Người trong cuộc" phản ứng mạnh

Đại diện của các văn phòng gia đình rõ ràng phản đối sự thay đổi này. Họ cho biết đang chuẩn bị cho đợt vận động hành lang lớn nhất kể từ khi tránh được việc bị ép vào quy định mới ngặt nghèo sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Chiến lược của họ là nhấn mạnh vào quan điểm sự thành lập của Archegos không liên quan đến vụ sụp đổ của quỹ này.

"Những gì Archegos làm và việc họ gặp rắc rối không liên quan tới cấu trúc hoạt động của mô hình văn phòng gia đình", theo ông Brian Reardon, nhà vận động hành lang cho Liên minh Nhà đầu tư cá nhân, một tổ chức ủng hộ cho giới văn phòng gia đình.

Angelo Robles, nhà sáng lập Hiệp hội Văn phòng Gia đình, cũng cho biết sẽ liên hệ với các công ty luật và thượng nghị sĩ tại Mỹ nếu các cơ quan quản lý giữ lập trường đàn áp các văn phòng gia đình. "Nguyên nhân của sự sụp đổ ở đây có lẽ phần nhiều do quy định về hợp đồng hoán đổi, sản phẩm phái sinh mà Archegos thường dùng".

Theo quy định hiện tại, những văn phòng gia đình phục vụ một gia đình và không có khách hàng bên ngoài thường không cần đăng ký với SEC với tư cách là tổ chức cố vấn đầu tư. Lý do của việc miễn trừ này là họ chỉ phục vụ một khách hàng giàu có, người không cần sự bảo vệ giống như nhà đầu tư ở các quỹ khác.

Ngoài ra, các văn phòng gia đình quản lý khối tài sản chưa tới 100 triệu USD hoặc chỉ quản lý tiền cho một người có thể không cần thường xuyên tiết lộ thông tin tài sản với SEC.

Những văn phòng phục vụ nhiều thành viên hơn sẽ phải báo cáo thông tin về tài sản với SEC, nhưng họ có thể yêu cầu và thường được SEC miễn trừ để giữ bí mật hồ sơ đó. Tuy nhiên, những thông tin đó thường chỉ bao gồm quyền sở hữu cổ phiếu trực tiếp, chứ không phải các vị thế phái sinh như hợp đồng hoán đổi tổng lợi tức, thứ gây ra sự sụp đổ của Archegos.

Những hợp đồng hoán đổi kiểu này cho phép văn phòng gia đình chỉ phải chi một khoản tiền tương đối nhỏ làm chi phí môi giới cho ngân hàng, sử dụng tiền đi vay để tạo danh mục khổng lồ nhưng vẫn giữ kín được quyền sở hữu với các cổ phiếu riêng lẻ.

Nếu SEC yêu cầu tất cả công ty đầu tư, bao gồm văn phòng gia đình, tiết lộ vị thế phái sinh và vị thế bán, quyền riêng tư của các văn phòng gia đình không hẳn sẽ mất đi vì họ vẫn có thể nộp thông tin về tài sản một cách bí mật với SEC.

Trong khi đó, việc không tiết lộ các thông tin này sẽ tạo điều kiện để một số văn phòng gia đình áp dụng các chiến lược phức tạp tương tự như Archegos mà không bị cơ quan quản lý kiểm soát. Hơn nữa, một số nhà quản lý quỹ đầu tư bắt đầu chuyển đổi công ty của họ thành văn phòng gia đình vì như vậy sẽ vướng ít quy định hơn.

Ví dụ, BlueCrest Capital Management từng trả lại tiền cho các nhà đầu tư vào năm 2016 để sau đó tập trung quản lý tài sản cho nhà đồng sáng lập quỹ cũng là tỷ phú Michael Platt, đối tác và đồng nghiệp của ông. Một ví dụ khác là John Paulson cho biết ông đang chuyển quỹ đầu tư Paulson & Co. thành một văn phòng gia đình sau động thái tương tự của quỹ Omega Advisors của Leon Cooperman.

Văn phòng gia đình bùng nổ do sự xuất hiện của tỷ phú công nghệ

Mô hình văn phòng gia đình phát triển mạnh mẽ trong thế kỷ này một phần do sự bùng nổ của các tỷ phú công nghệ. Có hơn 10.000 văn phòng gia đình trên khắp thế giới đang quản lý tài sản của một gia đình, trong đó ít nhất một nửa được thành lập trong thế kỷ này, theo EY.

Theo ước tính năm 2019 của công ty nghiên cứu Campden Wealth, tổng tài sản mà các văn phòng gia đình trên toàn thế giới đang quản lý đạt gần 6.000 tỷ USD, lớn hơn quy mô của ngành quỹ đầu tư.

Rất hiếm khi các văn phòng gia đình thực hiện giao dịch nhiều rủi ro như Archegos. Tuy nhiên, các quỹ đầu tư chuyển đổi sang hình thức văn phòng gia đình có nhiều khả năng giữ nguyên chiến lược giao dịch, đó là sử dụng đòn bẩy để đặt cược vào thị trường chứng khoán. Hành vi này có thể gây ảnh hưởng tới thị trường chung.

SEC đang trong quá trình thực hiện quy định yêu cầu tất cả quỹ đầu tư, bao gồm văn phòng gia đình, báo cáo riêng về một số vị thế phái sinh của họ. Theo lý thuyết, quy định này sẽ giúp SEC theo dõi được hoạt động của Archegos. Tuy nhiên, theo ông Reardon của Liên minh Nhà đầu tư cá nhân, việc yêu cầu Archegos đăng ký với SEC với tư cách là tổ chức cố vấn đầu tư cũng sẽ không thể giúp ngăn chặn vụ sụp đổ của quỹ này.

Ngược lại, nếu cơ quan quản lý đàn áp các văn phòng gia đình ở Mỹ, một số có thể rời khỏi đất nước.

"Trên thực tế, mô hình văn phòng gia đình đơn lẻ thường là một nhóm nhỏ gồm các cá nhân có tính di động cao. Nếu họ cho rằng mình bị quản lý quá mức, họ sẽ chuyển nhân viên hoặc trụ sở tới những nơi mà họ không bị vướng bận về pháp lý", theo Keith Johnston, CEO của SFO Alliance, một câu lạc bộ tại London dành cho các văn phòng gia đình đơn lẻ.