Nghệ nhân Hà Nội bật mí về bonsai kích thước nhỏ nhưng giá “khủng”

Nghệ thuật bonsai đã có một lịch sử rất lâu đời, nó thực chất bắt nguồn từ Trung Quốc, thay vì Nhật Bản. Vào thế kỷ thứ 6 – thời nhà Đường – người Trung Quốc đã bắt đầu thú chơi kết hợp các loại cây cảnh gỗ và đá tạo thành tiểu cảnh trong chậu nhỏ.

Chính vì vậy, hiểu một cách đơn giản, bonsai là một nghệ thuật khống chế, thu nhỏ kích thước của các loại cây thông thường, để tạo nên biểu tượng của tự nhiên và thời gian nằm gọn trong một chiếc chậu nhỏ.

Trao đổi với chúng tôi, anh Đặng Hồng Sơn (Thanh Trì, Hà Nội), một người yêu cây cảnh thực thụ. Anh Sơn đã có thời gian gắn bó với cây cảnh nhiều năm và đi rất nhiều nơi học hỏi cách chơi bonsai hiện đại. Hiện tại anh Sơn đang sở hữu một khu vườn rộng 4.000m2 và một "dàn" cây độc đáo trên tầng 7 – nơi trưng bày những cây bonsai nhỏ và tầm trung.

Anh Sơn cho biết, chơi bonsai theo tiểu chuẩn quốc tế phải “nhất trái nhì hoa” vì cây lên chậu ra hoa đã khó, ra quả lại cực kì khó, đòi hỏi người chơi cây phải có một kiến thức nhất định cũng như sự kiên nhẫn.

“Giá trị của cây bonsai một phần lớn nằm ở độ khó và những kỹ thuật đòi hỏi người chơi phải nắm để có thể trồng, tạo hình và chăm sóc thuần thục, bao gồm: tưới nước, cắt tỉa, uốn nắn, thay chậu hay cao hơn là tạo thành những tiểu cảnh đẹp mặt bằng cách ghép đá, rêu và những cây bonsai khác”, anh Sơn cho biết.

Tất cả những kỹ thuật này cần nhiều năm để học và đương nhiên cũng mất thêm rất nhiều năm để "đào tạo" một cái cây tự nhiên trở thành một chậu bonsai với dáng, thế nghệ thuật và đẹp mắt.

Trong suốt quá trình này bất cứ một lỗi nhỏ nào do chủ quan hay khách quan đều có thể vĩnh viễn làm mất tạo hình của cây thậm chí là chết cây, điều này đồng nghĩa với việc công sức bỏ ra sau nhiều năm trời bị đổ xuống sông xuống biển, anh Sơn chia sẻ.

Cũng theo anh Sơn, kỹ năng khó nhất trong môn nghệ thuật này chính là… sự kiên nhẫn. Cây bonsai liên tục thay đổi, theo cách mà ta chăm sóc và điều khiển chúng. Do đó, khác với vẻ bề ngoài, bonsai không hề ổn định và bất biến.

"Tôi chăm sóc cây dù đã thành phẩm hay mới chỉ là phôi hay mua về tạo tác lại đều nói không với nôn nóng bởi cây phải mất vài năm mới hình thành bộ rễ và ổn định dáng thế. Đó chỉ là những kết quả đầu tiên, để cây hoàn chỉnh phải tính bằng thập kỷ", anh Sơn nói.

Bên cạnh sự kỳ công trong khâu chăm sóc cũng như thời gian kéo dài để gặt hái được thành quả, thì một nguyên nhân khác khiến cây bonsai đắt đỏ chính là giá thành của các loại chậu, dụng cụ để chăm sóc cây, bởi hầu hết chúng đều là sản phẩm được làm thủ công và đòi hỏi chất lượng rất cao.

Anh Sơn tâm sự: “Hơn tất cả mọi thứ, bonsai là một loại hình nghệ thuật, nên thứ thực sự tạo nên giá trị, cũng là thứ mà khách hàng quan tâm nhất chính là vẻ đẹp cũng như tư tưởng mà người nghệ nhân gửi gắm vào sản phẩm của mình”.

Dưới đây là bộ sưu tập bonsai hoa, trái kích thước nhỏ nhưng giá "khủng" của anh Đặng Hồng Sơn: