Một năm phục hồi kinh tế - xã hội: Đã giải ngân khoảng 87.300 tỷ đồng

Sáng nay (22/5), tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái trình bày Báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2022; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2023. 

Phó Thủ tướng cũng báo cáo về tình hình triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, tính đến hết tháng 4 năm nay, số đã giải ngân các chính sách hỗ trợ thuộc Chương trình đến nay đạt khoảng 87.300 tỷ đồng, chiếm 29% tổng nguồn lực của Chương trình (301.000 tỷ đồng).

10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng điểm

Về nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, bối cảnh thế giới và trong nước tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, đòi hỏi các cấp, các ngành, các địa phương phải nỗ lực vượt khó, khắc phục hạn chế, bất cập, phát huy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng…. trong đó chú trọng triển khai 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu:

Đơn cử như tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ với chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm. Điều hành tỷ giá, lãi suất linh hoạt, phù hợp; tập trung chỉ đạo hệ thống ngân hàng tiết giảm chi phí, phấn đấu tiếp tục giảm lãi suất cho vay; bảo đảm thanh khoản hệ thống các tổ chức tín dụng; kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, hạn chế nợ xấu phát sinh; đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt; triển khai hiệu quả gói tín dụng nhà ở xã hội 120.000 tỷ đồng.

Tăng cường quản lý thu ngân sách Nhà nước, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời; triệt để tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên. Nghiên cứu, đề xuất Quốc hội về phương án đối với thuế tối thiểu toàn cầu và việc miễn, giảm, gia hạn các loại thuế, phí, lệ phí một cách phù hợp, hiệu quả.

Đẩy mạnh hơn nữa công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật. Bảo đảm tiến độ, chất lượng các dự án Luật, Nghị quyết trình Quốc hội; rà soát, tháo gỡ các bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật.

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu tỷ lệ giải ngân năm 2023 đạt tối thiểu 95%; đồng thời chú trọng thu hút các nguồn vốn đầu tư và khuyến khích các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP). Đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thi công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về đất đai, tài nguyên, bãi đổ thải…

Tích cực tháo gỡ khó khăn, phát triển thị trường bất động sản, nhà ở xã hội; rà soát, tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án bất động sản, hỗ trợ khôi phục dòng tiền cho doanh nghiệp.

Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Tăng cường nghiên cứu, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, thúc đẩy mạnh mẽ hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn.

Tập trung làm tốt và đẩy nhanh công tác lập, thẩm định, phê duyệt các quy hoạch; triển khai hiệu quả Quy hoạch điện 8... 

Những điểm sáng của năm 2022 

Trước đó, đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, năm 2022, dù trong bối cảnh khó khăn, thách thức vây quanh, nhưng nước ta vẫn đạt được nhiều kết quả, thành tích quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực, đạt và vượt 13/15 chỉ tiêu chủ yếu đề ra. 

So với báo cáo tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, với số liệu, thông tin đầy đủ, chuẩn xác hơn, kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 sau khi đánh giá bổ sung đã có nhiều thay đổi tích cực hơn.

Chẳng hạn, tốc độ tăng GDP năm 2022 đạt 8,02% so với năm trước (đã báo cáo là khoảng 8%). CPI bình quân năm 2022 tăng 3,15% so với năm trước (đã báo cáo là khoảng 4%). Thu ngân sách Nhà nước năm 2022 đạt trên 1,81 triệu tỷ đồng, cao hơn 201.400 tỷ đồng so với số đã báo cáo Quốc hội. Vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội năm 2022 theo giá hiện hành ước đạt gần 3,22 triệu tỷ đồng (đã báo cáo là đạt khoảng 3,2 triệu tỷ đồng). Dòng vốn FDI thực hiện cả năm tăng khoảng 13,5% so với năm 2021 (đã báo cáo là khoảng 6,4-11,5% so với năm 2021). Kim ngạch xuất khẩu đạt 371,3 tỷ USD, tăng khoảng 10,5% so với năm 2021 (đã báo cáo là 368 tỷ USD, tăng khoảng 9,5%). Xuất siêu đạt hơn 12,4 tỷ USD (đã báo cáo là khoảng 1 tỷ USD)…

"Điều này phản ánh sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của toàn hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, chủ động, linh hoạt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt trong những tháng cuối năm để kịp thời hóa giải những khó khăn, thách thức, đóng góp vào kết quả chung của cả năm 2022", Phó Thủ tướng nêu.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, có 2/12 chỉ tiêu chủ yếu không đạt mục tiêu đề ra (số đã báo cáo Quốc hội là 1 chỉ tiêu không đạt) do có thêm chỉ tiêu tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GDP chỉ đạt 24,76% (số đã báo cáo Quốc hội là khoảng 25,7-25,8%), thấp hơn mục tiêu đề ra (25,7-25,8%). Nguyên nhân là trong quý IV/2022, hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh đối mặt với khó khăn, thách thức gia tăng; giá xăng dầu, nguyên liệu, vật tư đầu vào biến động mạnh; thiếu hụt nguồn cung đầu vào, tăng chi phí sản xuất; xuất khẩu gặp nhiều thách thức khi đơn hàng, các thị trường lớn, truyền thống bị thu hẹp do sức cầu suy giảm... Trong khi đó, năng lực nội tại, tính tự chủ của nền kinh tế vẫn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu đầu vào nhập khẩu. Những yếu tố trên đã tác động và tạo sức ép rất lớn lên mức tăng trưởng của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong năm 2022.

Bên cạnh đó, chuyển dịch lao động giữa các ngành kinh tế còn chậm, chưa theo kịp chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Một bộ phận lao động phải chuyển sang những công việc mới, lĩnh vực chuyên môn mới, hoạt động kinh tế mới đòi hỏi sự đầu tư về thời gian học tập, nghiên cứu, thích nghi, đã ảnh hưởng không nhỏ tới năng suất lao động của doanh nghiệp và năng suất lao động chung của cả nước. 

Về tình hình triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, Chính phủ đã cùng các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời và đã đạt được các kết quả khá tích cực trong 4 tháng đầu năm.

Cụ thể, tăng trưởng kinh tế quý I ước đạt 3,32% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn kịch bản tại Nghị quyết số 01 (5,6%). Hoạt động sản xuất, kinh doanh, sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, đầu tư, thu hút FDI… vẫn còn gặp khó khăn.

Thị trường trong nước còn nhiều dư địa nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Áp lực điều hành kinh tế vĩ mô gia tăng. Sản xuất, kinh doanh, đầu tư gặp nhiều khó khăn, xuất nhập khẩu giảm,… khả năng sẽ tác động đến thu ngân sách Nhà nước ngay trong quý II và cả năm, tạo áp lực lên điều hành chính sách tài khóa…