Lo bong bóng, VEPR đề xuất kiểm soát chặt tín dụng bất động sản

Tại báo cáo vĩ mô quý IV/2015 vừa được Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) công bố ngày 22/1, cơ quan này đánh giá, thị trường bất động sản tiếp tục tăng trưởng nhanh trong những tháng cuối năm 2015, đặc biệt tại thị trường TPHCM.

Cụ thể, tổng nguồn cung sơ cấp tại thị trường TPHCM tăng xấp xỉ 2 lần trong Quý IV so với cùng kỳ năm trước, đạt 37.200 căn. Trong khi tại thị trường căn hộ để bán tại Hà Nội, nguồn cung sơ cấp Quý IV đạt 16.000 căn, tăng 41% so với năm 2014.

Tỷ lệ hấp thụ tại thị trường Hà Nội ở mức cao hơn so với thị trường TPHCM. Khoảng 6.400 và 7.700 căn hộ đã được bán ra tại Hà Nội và TPHCM trong Quý IV, tương ứng với tỷ lệ hấp thụ 40% và 20%.

Số liệu từ các dự án đang triển khai cho thấy có trung bình khoảng 7.000 căn hộ/quý sẽ được bổ sung vào nguồn cung sơ cấp tại Hà Nội, và 5.000 căn hộ/quý tại TPHCM.

“Nếu tiếp tục duy trì được tỷ lệ hấp thụ cao như nửa cuối năm 2015, thị trường bất động sản có thể tương đối cân bằng về quan hệ cung - cầu trong năm 2016” – báo cáo này nhận định.

Tuy nhiên, VEPR cũng tỏ ra quan ngại, sự bền vững của thị trường bất động sản có thể bị ảnh hưởng nếu chính sách tiền tệ - tín dụng không được định hướng đúng.

Theo đó, số liệu ba quý đầu năm 2015 cho thấy, tín dụng bất động sản tăng 14,59%, cao hơn đáng kể mức tăng tổng tín dụng và cùng kỳ những năm trước. Điều này gây những lo ngại về khả năng tiềm ẩn hình thành bong bóng tài sản mới trong tương lai.

Báo cáo cũng đánh giá, do những đặc thù về tài sản bảo đảm và khả năng cho vay theo món lớn một cách thuận lợi, các ngân hàng thương mại thường có xu hướng ưu tiên phát triển tín dụng bất động sản hơn cho vay sản xuất kinh doanh thông thường.

Từ thực tế này, VEPR khuyến nghị cơ quan điều hành cần có biện pháp kiểm soát chặt chẽ tín dụng bất động sản và định hướng dòng vốn vào khu vực tạo ra tiến bộ về năng suất cao hơn cho nền kinh tế.

Cơ quan này cho rằng, cần tránh việc duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trong thời gian quá dài, trong khi đó mức mục tiêu tăng trưởng tín dụng 18% cho năm 2016 được cho là quá cao, giữa bối cảnh lạm phát nhiều khả năng sẽ quay trở lại.

Do đó, VEPR đề xuất xem xét mục tiêu tăng trưởng tín dụng cho năm 2016 ở mức 12-15%, và thực hiện các biện pháp mang tính thị trường định hướng dòng vốn tín dụng vào khu vực sản xuất. Cụ thể, có thể xem xét điều chỉnh tăng hệ số dự phòng chung, hệ số rủi ro với các khoản cho vay lĩnh vực không ưu tiên.

Bích Diệp