Lãi suất lại nhích lên...

Nhiều người cho rằng đã đến thời điểm “bùng nổ” lãi suất?

 

Tháng 8/2005, lãi suất có tăng cao hơn các tháng trước, nhưng sự gia tăng này phù hợp với diễn biến của thị trường và hoạt động của các ngân hàng (NH) thương mại. Có ba nguyên nhân.

 

Theo thông báo của Hiệp hội NH VN, từ ngày 15/9 chính thức áp dụng thỏa thuận trần lãi suất tiền gửi tiết kiệm mới như sau: kỳ hạn 6 tháng tối đa là 0,65%/tháng, kỳ hạn 12 tháng tối đa là 0,7%/tháng; riêng tiền gửi không kỳ hạn của dân cư là 0,25%/tháng, của các tổ chức kinh tế là 0,2%/tháng.   Các NH thương mại cổ phần được áp dụng mức trần cao hơn, song không quá 0,03%/tháng so với mức trần cùng kỳ hạn của các NH thương mại nhà nước. Tính chung trần lãi suất ở các kỳ hạn 6 và 12 tháng tăng 0,02%/tháng so với trước.

Thứ nhất, nhu cầu vay vốn của nền kinh tế đang gia tăng mạnh mẽ với hàng loạt dự án được triển khai, cộng vào đó là các doanh nghiệp đang chuẩn bị mùa sản xuất kinh doanh cuối năm, đẩy dư nợ cho vay tăng liên tục, hiện đã đạt xấp xỉ 160.000 tỉ đồng. Tính chung trong tám tháng đầu năm, huy động vốn chỉ tăng 12,4% trong khi cho vay tăng đến 19%, cung thấp hơn cầu thì lãi suất phải nhích lên.

 

Thứ hai, lãi suất đang bị sức ép từ yếu tố giá, thông qua mối quan hệ giữa lãi suất và lạm phát. Chỉ số giá tiêu dùng trong tám tháng đầu năm đã lên đến 6%, trong khi cùng thời gian này lãi suất mà các NH trả cho người gửi tiền chỉ 5,5% cũng là bài tính mà các NH phải cân nhắc.

 

Thứ ba, trong tháng tám lãi suất USD tiếp tục tăng thêm, lên đến gần 4%/năm, vì vậy lãi suất VND cũng phải nhích lên để hạn chế dịch chuyển tiền gửi từ VND sang USD. Lãi suất tăng không có yếu tố đột biến, phản ánh đúng diễn biến của thị trường và các yếu tố này sẽ tiếp tục tác động đến lãi suất trong những tháng tới.

 

Phản ứng của khách vay trước mặt bằng lãi suất mới ra sao?

 

Lãi suất cho vay có tăng lên, với VND ở mức 9,72% - 13,2%/năm, còn USD là 5,3% - 5,5%/năm. Qua thăm dò, hầu hết khách vay đều chấp nhận mức lãi suất này. Đa số doanh nghiệp đã xem lãi suất là một loại “giá” do NH đưa ra, cung ít, cầu nhiều thì giá phải tăng. Do nhu cầu vốn quá lớn nên tình hình chung là doanh nghiệp mong muốn vay được vốn hơn là kêu ca về lãi suất.

 

Tuy nhiên, lãi suất tăng cũng gây khó cho cả doanh nghiệp và NH. Với doanh nghiệp, họ đang phải chịu nhiều sức ép: giá xăng dầu, nguyên vật liệu tăng, nay lại thêm lãi suất tăng. Về phía NH cũng gặp khó khăn, không thể đẩy lãi suất cho vay tăng theo lãi suất huy động nên kết quả kinh doanh cũng bị ảnh hưởng.

 

Nhưng có thể kiềm chế lãi suất không? Và cần những giải pháp nào, thưa ông?

 

Lãi suất vẫn phải theo diễn biến của thị trường, nhưng về phía các NH cũng cần thực hiện những biện pháp nhằm hạn chế sự gia tăng quá mức của lãi suất. Trước hết là phải loại trừ các hoạt động cạnh tranh lãi suất không lành mạnh.

 

Do vậy NH Nhà nước khuyến cáo các NH thương mại chỉ tăng lãi suất khi có nhu cầu về vốn, có kế hoạch sử dụng vốn hợp lý và hiệu quả.  Giữa các NH, thông qua Hiệp hội NH, cũng nên thỏa thuận có thêm mức khống chế lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kỳ hạn 24 tháng (hiện chỉ khống chế đối với kỳ hạn 6 và 12 tháng) nhằm tránh sự vận dụng quá mức để đẩy lãi suất lên cao.

 

Một giải pháp nữa cũng đã được NH Nhà nước triển khai cho các NH thương mại là phải tập trung vốn cho các dự án vừa và nhỏ, hộ nông dân, các dự án trọng điểm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao. Sử dụng đồng vốn một cách hiệu quả cũng giúp cân bằng cung - cầu vốn, giảm bớt áp lực phải gia tăng lãi suất.

 

Xin cảm ơn ông.

 

Theo T.TUYỀN

Báo Tuổi trẻ