Lãi suất có xu hướng tăng

Báo cáo từ Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại cho thấy, trong 4 tháng đầu năm 2016, lãi suất huy động bình quân tiền đồng tăng nhẹ (tại thời điểm cuối tháng 3 tăng nhẹ 0,06% lên 6,02% từ mức 5,96% của tháng 2 và tăng 0,12% so với đầu năm). Hiện mức lãi suất huy động bình quân tiền đồng là 5,74%/năm.

Trên thực tế thời gian qua, nhiều ngân hàng đã nâng lãi suất huy động. Một số ngân hàng lớn chẳng hạn như BIDV, Vietcombank và Maritime Bank đã nâng lãi suất huy động ở hầu hết các kỳ hạn với mức nâng từ 0,2 - 1%. LienVietPostBank cũng nâng lãi suất huy động kỳ hạn 3 - 4 tháng thêm 0,2 - 0,4% và kỳ hạn 18 - 36 tháng thêm 0,1-0,5%. Agribank, ABBank, STB và PVCom Bank nâng lãi suất huy động thêm 0,1 - 0,7%. Trong khi đó MB, VIB và SHB nâng lãi suất huy động ở một số kì hạn dài thêm 0,1 - 0,6%.

OCB và Ngân hàng Xây dựng đang là hai ngân hàng có lãi suất huy động cao nhất. Cụ thể các ngân hàng này áp dụng lãi suất huy động kỳ hạn ngắn (1-4 tháng) là 5,35,5%/năm; trung hạn (6-9 tháng) 6,4-6,7%/năm và dài hạn (từ 12 tháng trở lên) là 7,2-8%/năm.

Vietcombank và Agribank có lãi suất cho vay ngắn hạn thấp nhất là 7%/năm. Trong khi đó, Agribank và EIB có lãi suất cho vay trung hạn thấp nhất là 9%/năm. Còn ACB có lãi suất cho vay dài hạn thấp nhất là 9,179,23%/năm cho kỳ hạn 3-9 năm (và tăng thêm 0,06%/năm nếu kỳ hạn tăng thêm 3 năm).

Theo Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại, nguyên nhân chủ yếu của đợt tăng lãi suất kỳ dài hạn do tín dụng trung dài hạn năm 2015 tăng trên 30% đặt ra nhu cầu cần cơ cấu lại nguồn vốn trong hệ thống ngân hàng thương mại. Cùng với đó là việc các ngân hàng thương mại tăng tỷ trọng huy động vốn trung dài hạn nhiều hơn nhằm đón đầu trước quy định về tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn sẽ giảm từ 60% xuống 40% theo dự thảo sửa đổi Thông tư 36 của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Trong khi đó, Uỷ ban Giám sát Quốc gia cũng dự báo, trong năm 2016, lãi suất sẽ tăng thêm khoảng 1 điểm % so với năm 2015 xuất phát từ các yếu tố như lạm phát năm 2016 cao hơn năm 2015; nhu cầu tăng vốn huy động của hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD) (do vốn huy động những tháng đầu năm tăng trưởng chậm hơn tín dụng); tăng vốn huy động kỳ dài hạn nhằm đáp ứng quy định của Thông tư 36 sửa đổi.

Ngoài ra, với mục tiêu tăng trưởng tín dụng là 18-20% của NHNN, các ngân hàng sẽ phải tăng cường đáng kể vốn huy động. Đặc biệt là khi hệ số nợ trên vốn huy động trong hệ thống đã khá cao. Vì vậy, lãi suất huy động sẽ có xu hướng tăng trong năm 2016.

Về lãi suất cho vay, Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại cho biết, tính đến tháng 4/2016, có thể thấy, lãi suất cho vay vẫn khá ổn định. Hiện, lãi suất cho vay bằng VND của hệ thống TCTD phổ biến khoảng 6-9%/năm đối với ngắn hạn, 9-11%/năm đối với trung và dài hạn, một số ngân hàng áp dụng lãi suất cho vay đối với phân khúc khách hàng có xếp hạng tín nhiệm cao, khả năng tài chính tốt khoảng 5-6%/năm.

Mặc dù ngay từ đầu năm 2016, định hướng chung trong điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng của NHNN là cố gắng duy trì mặt bằng lãi suất ổn định như năm 2015, trong điều kiện cho phép có thể giảm mặt bằng lãi suất cho vay trung và dài hạn xuống thêm khoảng 0,3-0,5%/năm để hỗ trợ các doanh nghiệp.

"Tuy nhiên, nếu lãi suất huy động tiếp tục tăng lên, thì nhiều khả năng lãi suất cho vay sẽ tăng theo bởi các ngân hàng cũng cần đảm bảo lợi nhuận để duy trì hoạt động. Điều này sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn ngân hàng để mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, lãi suất trái phiếu Chính phủ cũng tăng nhẹ trong quý I/2016 sẽ tác động tới lãi suất tiền gửi và cân đối vốn trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng", Trung tâm của Bộ Công Thương dự báo.

Phương Dung