Hủy đấu thầu quốc tế cao tốc Bắc - Nam, nhà thầu Việt có phát huy được lợi thế?
(Dân trí) - Do thay đổi mục tiêu dự án nhằm phát huy nội lực và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước nên Bộ Giao thông Vận tải quyết định hủy đấu thầu quốc tế đối với Dự án cao tốc Bắc - Nam. Theo đó, các nhà thầu Việt Nam sẽ chiếm thế “độc quyền” tại Dự án trọng điểm quốc gia này.
Vì sao hủy đấu thầu quốc tế?
Trao đổi với PV Dân trí sáng 25/9, ông Nguyễn Viết Huy - Phó Vụ trưởng Vụ Đối tác công-tư (PPP), Bộ Giao thông vận tải (GTVT) - cho biết: “Khoản 2, Điều 17 của Luật Đấu thầu năm 2013 quy định rõ các trường hợp hủy thầu do thay đổi mục tiêu, phạm vi đầu tư đã ghi trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu. Với Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, việc hủy đấu thầu quốc tế là do thay đổi mục tiêu của Dự án”.
Theo Phó Vụ trưởng Vụ PPP, Bộ GTVT hủy đấu thầu quốc tế Dự án cao tốc Bắc-Nam để phát huy nội lực, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong nước tham gia đầu tư Dự án và phát triển năng lực doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng.
“Sau khi đánh giá trách nhiệm pháp lý quy định tại hồ sơ mời sơ tuyển quốc tế đã phát hành và Luật đấu thầu, trên cơ sở thống nhất của các cơ quan liên quan, Bộ GTVT quyết định hủy sơ tuyển theo hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế và điều chỉnh hồ sơ mời sơ tuyển phù hợp với hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện 8 dự án PPP thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.” - ông Huy nhấn mạnh.
Tính đến cuối tháng 7/2019, các Ban Quản lý dự án của Bộ GTVT đã nhận được 60 bộ hồ sơ dự tuyển, trong đó có khoảng 15 nhà đầu tư nước ngoài; 4 dự án không có nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển; 2 dự án có duy nhất 1 nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển, 1 dự án có từ 2 nhà đầu tư và 1 dự án có 3 nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển.
“Kết quả đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển của bên mời thầu và quá trình thẩm định làm rõ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho thấy số lượng nhà đầu tư vượt qua sơ tuyển không nhiều, tính cạnh tranh không cao.” - ông Nguyễn Viết Huy thông tin.
Cơ hội lớn cho nhà thầu nội!
Vậy “đại dự án” cao tốc Bắc - Nam sẽ chỉ còn nhà đầu tư trong nước tham gia? Trả lời câu hỏi này của PV Dân trí, Phó Vụ trưởng vụ PPP khẳng định: “Đúng như vậy. Dự án sẽ được đấu thầu rộng rãi trong nước và chỉ có nhà đầu tư trong nước tham gia thi công dự án. Đó là những nhà đầu tư được thành lập tại Việt Nam theo quy định của pháp luật, có pháp nhân và trụ sở tại Việt Nam...”
Theo quy định, quy trình, thủ tục đấu thầu trong nước không khác gì đấu thầu quốc tế, nhưng tư cách nhà đầu tư thay đổi. Ông Huy cho rằng, chắc chắn sau khi hủy đấu thầu quốc tế sẽ có thêm rất nhiều nhà đầu tư trong nước nộp hồ sơ tham gia đấu thầu, bởi trước đó nhà đầu tư này còn e ngại sẽ không vượt qua được năng lực tài chính của nhà đầu tư nước ngoài để cạnh tranh về lãi suất đầu tư dự án.
Về năng lực, chất lượng của nhà đầu tư nội cũng được quy định rõ. Theo đó, những tiêu chí hàng đầu được quan tâm là các nhà đầu tư phải đáp ứng được các điều kiện cụ thể, trong đó về vốn chủ sở hữu quy định là 20%, nhà đầu tư phải có kinh nghiệm trong việc thực hiện dự án ppp hay đã thực hiện gói thầu về xây dựng hạ tầng....
Hiện nay, nhiều ý kiến cho rằng tiêu chí xét năng lực kinh nghiệm nhà đầu tư theo Thông tư 15 rất cao nên nhiều nhà đâu tư không đáp ứng được và vô hình chung sẽ hạn chế nhà đầu tư tham gia. Vì vậy, Vụ phó Vụ PPP cho biết, Bộ GTVT đang phối hợp với Bộ KH&ĐT có những điều chỉnh phù hợp nhằm tăng cạnh tranh, số lượng nhà đầu tư tham gia đấu thầu Dự án.
“Việc đấu thầu trong nước rộng rãi sẽ phát huy nội lực, tạo công ăn việc làm cho nhà đầu tư nội, trao cơ hội làm các dự án lớn cho nhà đầu tư Việt Nam và giúp doanh nghiệp trong nước lớn mạnh hơn.” - ông Nguyễn Việt Huy cho hay.
Châu Như Quỳnh