Hàng loạt "ông lớn" tăng mua máy móc, nhập siêu tăng mạnh

Theo báo cáo từ Bộ Công Thương, kim ngạch nhập khẩu 5 tháng đầu năm ước đạt 82 tỷ USD, tăng 23,9% so với cùng kỳ năm 2016, tương đương mức tăng tuyệt đối khoảng 15,8 tỷ USD. Nhập siêu 5 tháng ước khoảng 2,7 tỷ USD, bằng 3,4% kim ngạch xuất khẩu.

Bộ Công Thương cho biết, nhập khẩu phục vụ các dự án đầu tư tăng là một trong số những nguyên nhân khiến nhập siêu 5 tháng đầu năm tăng. Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), trong 5 tháng đầu năm 2017, ước tính tổng vốn FDI thực hiện đạt khoảng 6,15 tỷ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2016, tập trung chủ yếu ở lĩnh vực chế biến, chế tạo. Do vậy, nhu cầu nhập khẩu máy móc, thiết bị, phụ tùng và sắt thép, kim loại tăng cao.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Điện lực Vĩnh Tân 1, Nhiệt điện Thăng Long cũng tăng cường nhập khẩu máy móc thiết bị phục vụ một số dự án về năng lượng; Viettel tăng nhập khẩu thiết bị phục vụ dự án 4G..

Bên cạnh đó, nhập siêu tăng còn do nhu cầu nhập khẩu phục vụ sản xuất tăng. Theo thông lệ hàng năm, xuất khẩu từ tháng 6 trở đi bắt đầu vào chu kỳ tăng trưởng, đặc biệt là các mặt hàng có kim ngạch lớn như đồ gỗ, dệt may, giày dép... nên các doanh nghiệp gia tăng nhập khẩu để sản xuất các đơn hàng xuất khẩu.

Ngoài ra, mặt bằng giá thế giới tăng cũng là một trong số những nguyên nhân làm gia tăng nhập siêu. Giá dầu tăng hơn so với cùng kỳ năm trước, kéo theo đó là sự tăng giá nhập khẩu của nhiều mặt hàng nhiên liệu, nguyên liệu cho các ngành công nghiệp cơ bản như xăng dầu, khí đốt, hóa chất, chất dẻo nguyên liệu,... Đây là những mặt hàng có giá nhập khẩu phụ thuộc lớn vào giá dầu thô.

Bộ Công Thương đánh giá, theo chu kỳ, xuất khẩu nông, thủy sản sẽ tăng vào giữa năm và đạt mức cao nhất vào thời điểm cuối năm; các mặt hàng công nghiệp có kim ngạch xuất khẩu lớn như dệt may, giày dép, đồ gỗ đều bước vào mùa vụ xuất khẩu từ giữa quý II. Việc các doanh nghiệp đẩy mạnh nhập khẩu nguyên, phụ liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu trong những tháng đầu năm cũng là tiền đề để dự báo tăng trưởng xuất khẩu trong những tháng tiếp theo.

Trong khi đó, dự báo tăng trưởng nhập khẩu có khả năng giảm dần do: xu hướng giảm giá một số mặt hàng như giá thép, phân bón, xăng dầu,…; nhập khẩu máy móc thiết bị đã tăng rất cao trong những tháng đầu năm do việc giải ngân của một loạt các dự án và sẽ giảm dần trong những tháng tiếp theo (dự án Samsung Display mới được cấp phép bổ sung 2,5 tỷ USD đã giải ngân gần xong).

Cùng với đó, kim ngạch nhập khẩu trong 5 tháng đầu năm 2016 ở mức thấp (trung bình khoảng 13,2 tỷ USD/tháng) và tăng mạnh trong 7 tháng cuối năm (trung bình 15,5 tỷ USD/tháng). Do vậy, mức tăng tương đối so với cùng kỳ của 5 tháng đầu năm 2017 ở mức cao (ước tăng 23,9% so với cùng kỳ) và sẽ giảm dần trong những tháng cuối năm.

"Do vậy, dự báo nhập siêu cả năm sẽ được kiểm soát, tỷ lệ nhập siêu trên tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước ở mức khoảng dưới 3,5%", Bộ Công Thương cho biết.

Phương Dung