Góc nhìn chuyên gia: "Thắp sáng" kinh tế ban đêm cần tránh chuyện dàn trải, tùm lum

Thủ tướng Chính phủ mới đây đã yêu cầu các bộ liên quan và địa phương chủ động nghiên cứu chính sách “kinh tế ban đêm” của Trung Quốc.

Sau chỉ đạo này, bên cạnh những ý kiến còn băn khoăn cũng không ít chuyên gia đã lên tiếng ủng hộ chủ trương này. Việc “thắp sáng” nền kinh tế ban đêm theo họ, sẽ góp phần thúc đẩy Việt Nam đi nhanh hơn trên con đường phát triển.

Tuy nhiên, để làm tốt, làm hiệu quả thì việc thúc đẩy phát triển kinh tế ban đêm cũng có vô số việc đặt ra. Dân trí đã cuộc phỏng vấn chuyên gia để làm rõ hơn vấn đề này.

PGS.TS. Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế: Nghiên cứu xem có cầu không rồi hãy tạo cung!

-Trước khi trả lời câu hỏi cần làm gì để thúc đẩy phát triển kinh tế ban đêm, tôi cho rằng phải trả lời được câu hỏi: Việt Nam có nên phát triển kinh tế ban đêm hay không? Người dân có nhu cầu này không? Nếu có thì nhiều hay ít, mức độ ra sao?

Muốn trả lời được câu hỏi trên thì phải bắt tay điều tra, nghiên cứu. Nền kinh tế thị trường là mọi sản phẩm, dịch vụ được cung cấp đều phải xuất phát từ cầu.

Nhu cầu ban đêm nếu có, chủ yếu là ăn uống, nhậu nhẹt vui chơi, đối tượng tham gia chủ yếu du khách, giới trẻ. Căn cứ vào đối tượng tham gia, từ đó phát triển từng loại hình ban đêm chứ không phải cái gì cũng làm.

Sau khi điều tra, có những nghiên cứu cụ thể rồi mới bắt tay vào triển khai. Không phải các nước làm tốt là mình cũng làm tốt được. Khi bắt tay xây dựng chính sách, cũng cần phải xem ở địa phương nào làm, khu vực nào làm được chứ không làm tùm lum.

Phải có quy hoạch rõ ràng để tránh ảnh hưởng đến an ninh trật tự, sức khoẻ người dân. Rồi từng loại hình, sản phẩm, dịch vụ nào được phép bán, hoạt động đến giờ nào cũng cần được tính toán.

Kinh tế ban đêm có nhiều cái thuận lợi như vắng vẻ, giao thông thuận tiện nhưng bên cạnh đó cũng có những mặt trái nếu phát triển rậm rộ, không kiểm soát được.

Phải có một đề án nghiên cứu rõ ràng rồi sau đó mới triển khai được. Trong đề án này, không chỉ tính cái hiệu quả, mà còn phải làm rõ mặt trái, những tác động tiêu cực như thế nào.

Chuyên gia Vũ Vinh Phú, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội: Cần thí điểm, đừng dàn trải

-Việc thúc đẩy phát triển kinh tế ban đêm là cần thiết, các nước đã làm rất nhiều, rất phổ biến rồi. Tuy nhiên, việc bắt tay vào làm thế nào cho hiệu quả lại không hề đơn giản. Nếu khâu tổ chức thực hiện không tốt, sẽ dẫn đến nhiều những hệ luỵ.

Khi muốn bắt tay vào thúc đẩy phát triển kinh tế ban đêm, tôi cho rằng cần lưu ý một số yếu tố sau.

Thứ nhất, cần có chính sách pháp luật cụ thể, an toàn hiệu quả để làm sao không ảnh hưởng đến đời sống dân cư xung quanh. Xây dựng các quy định tuyến phố hoạt động ban đêm. Đề cao văn minh thương mại như niêm yết giá, bán hàng có hóa đơn, thái đô phục vụ chu đáo.

Thứ hai, muốn làm tốt thì cần phải chọn được địa điểm phù hợp. Định hướng những nơi nay không chỉ đơn giản là khu vực thương mại mà còn là địa điểm du lịch, lôi kéo, hấp dẫn du khách. Trong phố đó cũng có thể tạo thêm sự hấp dẫn bằng các đợt biểu diễn vũ điệu, ca hát mang đậm dấu ấn Việt Nam...

Sau khi chọn được địa điểm rồi thì cần lên một kế hoạch cụ thể tiếp theo như chọn mặt hàng tập trung. Không nên dàn trải mà chỉ tập trung vào đồ ăn uống, đồ lưu niệm thôi.

Dàn trải quá chúng ta sẽ khó khăn trong việc quản lý. Đi chợ đêm, đến các khu ăn uống giải trí ban đêm nhiều khi người ta rất sợ chuyện chặt chém.

Thứ ba, việc đảm bảo an toàn thực phẩm, giữ gìn vệ sinh môi trường những khu vực được quy hoạch cần được chú trọng. Đừng biến chúng trở thành những nơi nhếch nhác, bẩn thỉu, du khách đến một lần rồi không dám quay lại.

Cuối cùng, điều tôi muốn nhấn mạnh đó là cần có những chế tài rõ ràng trong việc thực hiện các quy định đưa ra, giao trách nhiệm chính quyền địa phương nơi có tổ hợp ăn uống, giải trí ban đêm. Theo đó, công tác kiểm tra phải được thườngg xuyên, biểu dương các đơn vị làm tốt, đóng cửa không cho hoạt động những cửa hàng nhiều lần vi phạm nghiêm trọng.

Việc phát triển kinh tế ban đêm như tôi đã đề cập, không hề đơn giản nếu muốn làm hiệu quả. Do vậy cần thiết phải làm thí điểm, đúc rút kinh nghiệm rồi sau đó mới nhân rộng ra nhiều nơi.

Việc phát triển kinh tế ban đêm không đơn thuần chỉ là những nơi thương mại thuần tuỳ, đằng sau đó là câu chuyện phát văn hoá kinh doanh, xây dựng điểm đến, xây dựng thương hiệu phố ăn đêm.

Rồi cũng phải có những đánh giá về hiệu quả của nó, đồng thời tính toán để sao quản lý được tốt việc thu ngân sách.

Tôi đã từng đi nhiều nước, một số nước ở châu Âu, hay Singapore… họ làm tốt lắm, khu chợ đêm ăn uống sạch sẽ, phong phú. Cần thiết học tập, tham khảo cách làm của nhiều nước trong quá trình phát triển, thúc đẩy kinh tế ban đêm.

Nguyễn Mạnh (ghi)