Dự án sân bay Long Thành: Thu hồi đất một lần là không khả thi?

Sáng nay (18/10), Ủy ban Kinh tế (Quốc hội khóa XIV) tiếp tục ngày làm việc thứ 2 với phiên thảo luận thẩm tra báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.

Dự án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành là dự án được tách ra từ dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành (tỉnh Đồng Nai). Chính phủ đã giao UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư dự án.

Trong thời gian qua, UBND tỉnh Đồng Nai đã tổ chức xây dựng khung chính sách và cơ chế đặc thù của công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án. Đến nay, khung chính sách và cơ chế đặc thù này đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường thẩm tra và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Tổng diện tích đất dự kiến thu hồi khoảng 5.585,14 ha, thuộc địa bàn huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai). Tổng mức đầu tư khoảng 23.049 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước.

Mục tiêu của dự án là xây dựng phương án cụ thể để tổ chức thực hiện công tác thu hồi đất một lần cho toàn bộ dự án.

Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Bùi Sĩ Lợi, việc thu hồi đất là rất quan trọng đối với việc thực hiện dự án sân bay Long Thành. Người dân tại nơi này lâu nay chờ đợi chủ trương thì nay đã có, họ rất mừng. Đây là thời cơ tốt nhất để triển khai dự án, nếu để quá lâu sẽ xảy ra nhiều bất cập, ảnh hưởng đến dự án.

Ông Lợi cho rằng, việc thu hồi đất một lần cần phải tính toán kỹ bởi đây là bài học rất sâu sắc với nhiều dự án từng khiến vốn bị đội lên nhiều lần do chậm trễ.

“Chúng ta nói thu hồi đất một lần nhưng lộ trình 2018 - 2022 là như thế nào? Giá đất giải tỏa quyết định vào tháng 7/2017 nhưng lộ trình dài thì giá đất phải đội lên ít nhất 30% chứ không thể giữ nguyên như hồi kiểm kê. Nhưng như vậy số tiền rất nhiều. Vì vậy, muốn quyết tâm làm một lần phải huy động mọi cách, vay vốn, kêu gọi mọi nguồn để tập trung làm việc này”, ông Lợi nêu vấn đề.

Đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) cũng cho rằng, việc thu hồi đất một lần là không khả thi nên cần phải xem xét lại. Cần thiết, phải điều chỉnh lại chứ không thể để như thế được.

“Vì trong 5 năm, tài sản sẽ phát sinh, cây cối sẽ lớn lên và nhiều vấn đề khác. Nếu chúng ta cứ trả theo phương án ban đầu thì người dân người dân sẽ không chấp nhận. Còn nếu trả theo phương án khác, trả người trước, người sau chênh lệch là có sự mâu thuẫn, bất đồng. Trả một lần, khi chúng ta có đủ tiền để xây dựng hạ tầng, xây dựng nghĩa trang, bồi thường và hỗ trợ. Khi đó chúng ta thực hiện một lần mới có tính khả thi”, ông Tiến nói.

Ông Trần Văn Vĩnh - Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai - cho biết, các dự án tái định cư đã được địa phương tính đến những yếu tố để phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương cũng như nhu cầu của người dân đến sinh sống. 100% người dân đăng ký lấy đất ở khu tái định cư.

Về vốn, ông Vĩnh đề nghị Trung ương đầu tư một lần và toàn bộ. Sau này thu được bất cứ khoản nào Đồng Nai sẽ nộp về cho Trung ương, chứ không giữ một đồng nào.

Ông Vĩnh cũng đề nghị khẩn trương triển khai dự án.

“Ở khu đất hơn 5000ha này nhiều năm trước đây chúng tôi đã không cho chia tách, không cấp sổ đỏ mới, không cho đầu tư sản xuất lớn và cây lâu năm và không cho nhập cư kể từ năm 2006. Đây là thiệt thòi lớn của người dân trong vùng dự án này”, ông Vĩnh nói.

Cũng theo ông Vĩnh, giải phóng một lần không có nghĩa là làm một ngày, mà muốn làm được, địa phương phải cử những người có chuyên môn đi kiểm kê.

Về đào tạo nghề, chuyển đổi việc làm, ông Vĩnh cho biết, tỉnh Đồng Nai đã làm việc với Ban quản lý các khu công nghiệp và họ đã cam kết sẽ tạo điều kiện việc làm cho người dân bị thu hồi bởi dự án.

Ông Vĩnh cũng xác định việc thu hồi giải tỏa đất dự án này sẽ cam kết thực hiện xong trong thời gian 3 năm.

Khánh Hồng