Dự án cao tốc Bắc-Nam trước nguy cơ bỏ thầu giá rẻ, đội vốn, Bộ trưởng Giao thông nói gì?

Tại phiên chất vấn các thành viên Chính phủ về việc thực hiện các nghị quyết, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018 diễn ra sáng nay (15/8), một số đại biểu đặt câu hỏi về quan điểm của Chính phủ trong việc xây dựng dự án cao tốc Bắc Nam hiện nay. 

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể khẳng định, dự án sẽ được thực hiện theo nguyên tắc bảo đảm quy định của pháp luật; đấu thầu công khai, minh bạch; xem xét đặc biệt vấn đề an ninh, quốc phòng;...

Người đứng đầu ngành giao thông vận tải cho biết, các dự án trọng điểm quốc gia như cao tốc Bắc Nam phải tuân thủ theo trình tự, thủ tục theo đúng quy định về dự án trọng điểm. Dự án phải đảm bảo chất lượng tiến độ, tổ chức đấu thầu một cách công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật. 

"Đây là dự án có ý nghĩa rất lớn về an ninh, quốc phòng, do đó chúng ta phải xem xét đặc biệt các yếu tố đảm bảo an ninh quốc phòng", Bộ trưởng nhấn mạnh. 

Theo Bộ trưởng, hiện Bộ Giao thông Vận tải đã thực hiện các công đoạn đầu tiên của dự án trong đó có việc triển khai, phê duyệt dự án, đang thiết kế thi công dự án.

"Bộ Giao thông Vận tải đã báo cáo Thường trực Chính phủ trong nhiều cuộc họp và Thường trực Chính phủ xin ý kiến các cơ quan lãnh đạo để thực hiện dự án với quan điểm, dự án được đảm bảo về kinh tế nhưng cũng phải đảm bảo được tốt nhất về an ninh quốc phòng", ông nói. 

Dự án cao tốc Bắc - Nam dài 654 km, được chia thành 11 dự án thành phần, gồm 3 dự án đầu tư công (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - Lam Sơn, cầu Mỹ Thuận 2), 8 dự án thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng BOT. Dự án có tổng mức đầu tư 102.513 tỷ đồng, gồm 51.702 tỷ đồng vốn BOT và 50.812 tỷ đồng vốn Nhà nước.

Đến nay, 8/8 dự án cao tốc Bắc - Nam thực hiện đầu tư theo hình thức PPP đã mở thầu bước sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư. Trong đó, có 60 bộ hồ sơ của các nhà đầu tư, liên danh nhà đầu tư trong và ngoài nước nộp dự tuyển, gồm: 15 bộ của nhà đầu tư, liên danh nhà đầu tư Việt Nam; 31 bộ của nhà đầu tư, liên danh nhà đầu tư nước ngoài và 14 bộ của liên danh giữa nhà đầu tư Việt Nam với nhà đầu tư nước ngoài.

Với 18 bộ hồ sơ nộp và sơ tuyển theo hình thức dự thầu độc lập và liên danh, nhà đầu tư đến từ Trung Quốc chiếm nhiều nhất trong danh sách. Số lượng nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc dự thầu xếp thứ 2, sau đó Pháp, Singapore và Philippines.

Trước đó, tại kỳ họp Quốc hội diễn ra hồi tháng 6, một số đại biểu Quốc hội cho biết nhiều cử tri, trong đó có những chuyên gia kinh tế, kỹ thuật trong nước rất bức xúc về thông tin là chỉ có nhà đầu tư Trung Quốc quan tâm đến dự án đường cao tốc Bắc - Nam.  

Cử tri đề nghị dự án cao tốc Bắc - Nam phải là công trình tiêu biểu của thế hệ hiện nay để lại cho con cháu hàng trăm năm sau. Do đó, con đường này cần phải là một dự án chất lượng cao, bền vững, bảo đảm các yêu cầu chính trị, kinh tế - xã hội và đặc biệt là bảo đảm về an ninh, quốc phòng.

“Cử tri còn hỏi rằng: Chính phủ có biện pháp gì bảo đảm không lặp lại những vấn nạn và hệ lụy của việc chọn thầu dựa vào giá rẻ rồi cuối cùng đội vốn nhiều lần, công nghệ thấp, chất lượng kém, chưa kể các hậu quả khác nếu lại xảy ra thì ai chịu trách nhiệm?...”, Đại biểu Trương Trọng Nghĩa từng đặt vấn đề.

Tại thời điểm đó, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cũng từng khẳng định cao tốc Bắc - Nam là một trong những công trình trọng điểm, chất lượng phải là hàng đầu. Do đó, từ công tác tư vấn giám sát cho đến tổ chức thi công, bộ sẽ giám sát chặt chẽ ngay từ đầu và cần thiết sẽ kiến nghị Chính phủ bố trí nguồn lực để thuê tư vấn nước ngoài giám sát quá trình tổ chức thực hiện để đảm bảo công trình đúng tiến độ, chất lượng. 

“Một dự án trọng điểm quốc gia mà có vấn đề về chất lượng sẽ rất nguy hiểm. Do đó, tôi rất đồng tình với ý kiến đại biểu và chúng tôi sẽ tập trung chỉ đạo”, Bộ trưởng hứa trước Quốc hội.

 Phương Dung