Doanh nghiệp chung tay bảo vệ môi trường song song với phát triển kinh doanh tại Việt Nam

Phát triển bền vững với những doanh nghiệp FDI “xanh”

Trong khoảng 10 năm trở lại đây, việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Việt Nam đã đạt những kết quả ấn tượng. Tuy nhiên, nếu không có sự thay đổi chiến lược về chính sách, nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững thì sẽ để lại nhiều hậu quả nặng nề, đặc biệt là vấn đề môi trường...

Thực tế cho thấy, nhiều dự án FDI ở Việt Nam là ngành sản xuất thô, có tính gia công cao, mức độ phát thải lớn, giá trị gia tăng thấp,... Những ngành công nghiệp mang tính nền tảng như công nghiệp hỗ trợ, công nghệ cao vẫn chưa thực sự có những bước tiến lớn.

Theo thống kê, hiện Việt Nam đang là một trong 05 nước dẫn đầu trên toàn cầu về lượng rác thải nhựa thải ra đại dương, tương đương với 280,000 tấn mỗi năm. Đặc biệt, lượng rác thải rắn đô thị ở Việt Nam được dự đoán sẽ tăng 38% từ 11.6 triệu tấn năm 2016 lên 15.9 triệu tấn năm 2030.

Trước những thực trạng trên, ngoài vấn đề cần có cơ chế chính sách cụ thể, thì sự kết hợp giữa nhà nước, các doanh nghiệp tư nhân trong nước, doanh nghiệp FDI để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, bảo vệ môi trường đang cần thiết hơn bao giờ hết.

Ghi nhận trong thực tế, nhiều doanh nghiệp FDI với những kinh nghiệm đầu tư của mình, khi vào Việt Nam họ đã có những kế hoạch “đi tắt đón đầu”, định hướng mọi hoạt động sản xuất kinh doanh hướng tới sự phát triển bền vững, tạo nên những doanh nghiệp FDI “xanh”.

Định hướng này như một mũi tên bắn đi, nhưng lại trúng được nhiều mục tiêu khác nhau. Bởi việc đầu tư phát triển bền vững không chỉ giúp doanh nghiệp đảm bảo tăng trưởng trong dài hạn mà còn nâng cao uy tín thương hiệu và vị thế cạnh tranh ở nước sở tại. Hơn nữa, trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với những biến đổi đáng báo động về môi trường tự nhiên và các vấn đề xã hội bùng nổ, trách nhiệm của các doanh nghiệp tham gia vào hoạt động kinh tế trở nên quan trọng hơn.

Với nhiều kinh nghiệm phát triển và sáng kiến thiết thực, nhiều doanh nghiệp FDI giữ vai trò khởi xướng, dẫn dắt cho sự phát triển của xu hướng này. Điển hình như Coca-Cola đang theo đuổi mục tiêu phát triển bền vững ở các nước sở tại theo chiến lược kinh tế tuần hoàn. Đó là sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên trong chuỗi giá trị từ sản xuất tới tiêu dùng và quá trình xử lý phục hồi.

Phát triển đi liền với bảo vệ

Nếu muốn phát triển bền vững thì phải luôn coi trọng vấn đề bảo vệ môi trường, đó là nguyên lý cơ bản mà bất kể doanh nghiệp nào cũng cần phải chú ý khi đầu tư kinh tế. Tuy nhiên, hiện nay có không ít các doanh nghiệp chỉ chú trọng đến phát triển kinh tế mà quên đi việc bảo vệ môi trường, hoặc bảo vệ hoặc xử lý chưa mang lại hiệu quả cao.

Ví dụ điển hình nhất là nhiều doanh nghiệp không xử lý phân loại rác thải ngay từ đầu. Hoặc không đầu tư công nghệ để tái chế hoặc xử lý sau khi thu gom, mà lại mang đi chôn ở dưới lòng đất làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và nguồn nước...

Trước những vấn nạn liên quan đến xử lý rác thải, nhiều các doanh nghiệp FDI khi đầu tư vào Việt Nam đã mang theo cả những công nghệ tiến tiến nhất để xử lý rác thải, tạo nên nền kinh tế tuần hoàn, tái chế rác thải để tái đầu tư, sử dụng vào sản xuất.

Mới đây, Coca – Cola đã cùng các công ty, tập đoàn lớn trong lĩnh vực hàng tiêu dùng và bao bì tại Việt Nam thành lập nên Liên minh tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), nhằm thúc đẩy nhanh việc xử lý, tái chế rác thải để tạo nên một Việt Nam xanh, sạch, đẹp bằng cách tạo ra nền kinh tế tuần hoàn và giúp cho việc tái chế dễ tiếp cận và bền vững hơn. Mục tiêu khoảng năm 2030 là tất cả các loại vật liệu đóng gói do các công ty thành viên trong Liên minh gồm Coca-Cola Việt Nam, Friesland Campina Việt Nam, La Vie, Nestle, Nutifood, Suntory PepsiCo Việt Nam, Tetra Pak, TH Group và Universal Robina Corporation đưa ra tiêu thụ thị trường đều sẽ được thu gom và tái chế. PRO Vietnam dựa trên bốn trụ cột hoạt động chính để hiện thực hoá tham vọng của tổ chức là nâng cao nhận thức người tiêu dùng về tái chế và phân loại rác; làm vững mạnh hệ sinh thái thu gom bao bì sẵn có; hỗ trợ các chương trình tái chế của nhà máy xử lý và các nhà máy sản xuất nguyên liệu tái chế; và cuối cùng là hợp tác với Chính Phủ trong khía cạnh “Recycle - Tái chế" của bộ nguyên tắc 3R (Reduce - Giảm thiểu, Reuse - Tái sử dụng and Recycle - Tái chế) thông qua quan hệ đối tác công tư tự nguyện độc đáo nhằm cải thiện điều kiện sinh kế và tạo việc làm cho các cá nhân và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bao bì sau tiêu dùng.

Với Coca – Cola, ngay từ khi sản xuất, doanh nghiệp đã đưa ra những dây chuyền sản xuất hiện đại nhất để đảm bảo an toàn cho người sử dụng vừa giúp bảo vệ môi trường. Điển hình như việc sử dụng chai bằng nguyên liệu rPet trong sản xuất; thực hiện các sáng kiến như Không xả thải ra môi trường; Khuyến khích sáng tạo để nâng cao hiệu quả về tái chế; Đẩy mạnh các chương trình giáo dục cộng đồng, điển hình là chương trình ECOCENTER; Xây dựng mạng lưới hành động vì rác thải nhựa...

Ngoài ra việc phát triển bền vững cũng luôn được chú trọng. Theo đó Coca-Cola đặt mục tiêu "trả lại một lít nước cho cộng đồng cho mỗi lít nước sử dụng" bằng việc áp dụng công nghệ vào kiểm soát, xử lý nước thải hiệu quả. Bên cạnh đó, Coca-Cola cũng đã khởi xướng nhiều dự án tập trung bảo vệ nguồn nước các lưu vực sông, mà trước tiên là hạ nguồn sông Mekong.