Đến lượt "ông lớn" lo đứt gãy nguồn cung xăng dầu, đưa loạt giải pháp

Một loạt những khó khăn và lo ngại về vấn đề nguồn cung vừa được Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) nêu tại văn bản gửi Liên Bộ Công Thương, Tài chính và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp ngày 2/9.

Cụ thể, Petrolimex cho biết, giá thành phẩm các mặt hàng xăng dầu hiện nay diễn biến hết sức phức tạp. Giá có mức tăng hoặc giảm bất thường với biên độ rất lớn và chịu sự chi phối mạnh mẽ bởi các yếu tố về địa chính trị, dự báo về suy thoái kinh tế toàn cầu, căng thẳng nguồn cung khí đốt khu vực EU...

Trong khi đó, các yếu tố cấu thành trong giá cơ sở như chi phí đưa xăng dầu về đến cảng (premium) và chi phí vận tải tạo nguồn trong nước chưa được tính đủ từ chu kỳ điều hành giá ngày 11/7 đến nay. Việc này, theo Petrolimex, đã tạo ra khó khăn rất lớn về nguồn lực tài chính của các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu trong việc chia sẻ thù lao hoặc chiết khấu cho các thương nhân nhận quyền bán lẻ...

Chưa kể, do thời điểm điều hành giá trùng vào dịp nghỉ lễ 2/9 nên thời gian điều hành giá phải lùi lại đến ngày làm việc đầu tiên tiếp theo.

Petrolimex cho biết, sản lượng tiêu thụ tăng đột biến đã tạo nên áp lực lớn trong công tác tạo nguồn khi việc mua hàng của doanh nghiệp không thể bù đắp ngay lập tức sự thiếu hụt "rất nhanh". Với sự cộng hưởng nhiều yếu tố, thị trường xăng dầu trong nước đã chịu nhiều tác động, thậm chí có hiện tượng nhiều cửa hàng dừng bán hàng, dẫn tới nhu cầu dồn về doanh nghiệp này.

Petrolimex dẫn chứng, thông thường bán lẻ trực tiếp của doanh nghiệp này khoảng 17.000 m3/ngày, tuy nhiên mấy ngày gần đây sản lượng tăng trên 21.000 m3/ngày và đỉnh điểm ngày 31/8 sản lượng bán lẻ trực tiếp là 27.000 m3 tăng 60% so với ngày bình thường.

Bên cạnh đó, nhu cầu nguồn hàng của các thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu thuộc hệ thống phân phối của Petrolimex cũng không ngừng tăng cao.

Trước tình hình nêu trên, Petrolimex lo ngại nguy cơ thiếu nguồn hàng cục bộ ở một số nơi hoặc một số thương nhân nhượng quyền có thể xảy ra nếu việc kiểm soát tồn kho và công tác vận chuyển không được phối hợp chặt chẽ, đặc biệt đối với các địa bản xa các kho xăng dầu đầu mối.

Cũng theo doanh nghiệp này, hoạt động kinh doanh xăng dầu của thương nhân đầu mối phát sinh lỗ lớn, do đó nguồn lực để chia sẻ cho các thương nhân nhận quyền bán lẻ xăng dầu, đại lý và/hoặc thương nhân phân phối không đảm bảo bù đắp được chi phí thực tế phát sinh, đặc biệt trong tháng 7 và tháng 8 năm nay khi giá xăng dầu thế giới giảm sâu.

Vì vậy, trên thị trường đã xuất hiện tâm lý lo lắng của không ít các doanh nghiệp khi tham gia hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu và tổ chức kinh doanh có tính chất đối phó, cầm chừng để chờ thời điểm thuận lợi...

Petrolimex kiến nghị cơ quan quản lý nhà nước tăng cường kiểm tra để đảm bảo tất cả các thương nhân đầu mối, phân phối phải có trách nhiệm đảm bảo nguồn hàng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu bán hàng của hệ thống phân phối.

Việc kiểm tra giám sát cần thực hiện ngay từ đầu nguồn nhận hàng từ các nhà máy lọc dầu hoặc nhập khẩu thông qua kết nối dữ liệu từ kho của các thương nhân đầu mối, Petrolimex nhấn mạnh.

Doanh nghiệp này cũng đề nghị bộ ngành cần ghi nhận các yếu tố khách quan dẫn đến kết quả kinh doanh xăng dầu 5 năm của tập đoàn bị lỗ do tham gia bình ổn thị trường.

Trước đó, rất nhiều doanh nghiệp xăng dầu lên tiếng chia sẻ lo ngại lùi thời gian điều chỉnh sẽ khiến tình trạng hàng loạt cửa hàng đóng cửa. Hiện tượng này đã từng xảy ra hồi đầu năm do lùi thời gian tăng giá sẽ làm xuất hiện tâm lý găm hàng, đợi bán giá chênh.

Tại cuộc họp về bảo đảm nguồn cung xăng dầu hôm 26/8, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định từ nay tới cuối năm không thiếu nguồn cung. Tuy nhiên, trên thực tế lại có ghi nhận rất nhiều tình trạng các đại lý đóng cửa vì hết hàng.