Đề xuất gia hạn trả nợ khoản vay gần 4.000 tỷ đồng cho Vietnam Airlines

Vietnam Airlines có nguy cơ bị mất khả năng thanh toán

Theo tờ trình của Chính phủ, từ tháng 7 đến tháng 12/2021, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) đã hoàn thành sử dụng gói vay vốn với tổng giá trị đạt gần 4.000 tỷ đồng.

Trước khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát (từ năm 2019 trở về trước), hoạt động kinh doanh của hãng luôn ở trạng thái tốt, vốn Nhà nước/vốn của các cổ đông được bảo toàn và phát triển.

Giai đoạn 2010-2019, hãng liên tục kinh doanh hiệu quả và có lãi.

Tuy nhiên, từ năm 2020 đến 2023, thách thức Vietnam Airlines phải đối mặt là vừa phải khắc phục các hậu quả nặng nề của đại dịch, vừa phải đáp ứng những yêu cầu về nâng cao năng lực cạnh tranh, đầu tư phát triển trong khi nguồn lực tài chính suy giảm.

Vì vậy, nếu không nhanh chóng cải thiện năng lực tài chính, doanh nghiệp này sẽ có nguy cơ bị mất khả năng thanh toán, thiếu hụt nguồn vốn, đặc biệt không có nguồn vốn dài hạn để khơi thông các dự án đầu tư trọng điểm.

Về lâu dài, điều này sẽ làm suy giảm khả năng ứng phó, chống chịu với các rủi ro từ môi trường sản xuất kinh doanh, suy giảm khả năng cạnh tranh và vị thế trên thị trường hàng không Việt Nam và khu vực.

Theo tờ trình của Chính phủ, từ ngày 23/7/2021 đến ngày 24/12/2021, Vietnam Airlines đã hoàn thành sử dụng gói vay vốn với tổng giá trị đạt gần 4.000 tỷ đồng.

Tính đến 31/12/2023, hãng đã thanh toán đầy đủ 220 tỷ đồng lãi vay cho các tổ chức tín dụng. Theo quy định tại Nghị quyết của Quốc hội và các hợp đồng tín dụng, từ tháng 7 đến tháng 12 năm nay, Vietnam Airlines có nghĩa vụ thanh toán toàn bộ số nợ gốc vay.

Trước hệ lụy từ dịch Covid-19 và môi trường kinh doanh tiếp tục biến động, trạng thái tài chính năm 2024 của Vietnam Airlines chưa được cải thiện như kỳ vọng.

Dự kiến đến cuối năm nay, vốn chủ sở hữu công ty mẹ Vietnam Airlines và hợp nhất vẫn âm lần lượt là 8.237 tỷ đồng và 13.108 tỷ đồng. Trong khi đó, vay ngắn hạn (bao gồm khoản vay từ nguồn tái cấp vốn) và nợ quá hạn ở mức cao, trong đó khoản vay tái cấp vốn có thời hạn hoàn trả từ tháng 7 cùng nhiều khoản nợ từ giai đoạn trước sẽ đến hạn phải trả trong năm nay. 

Ngoài ra, dòng tiền trong năm nay tiếp tục thâm hụt. Các giải pháp tái cơ cấu tài sản và cơ cấu danh mục đầu tư không triển khai kịp nên công ty không thể trả nợ khoản vay tái cấp vốn đúng hạn.

Do đó, Chính phủ đề xuất thông qua việc cho phép Ngân hàng Nhà nước được tự động gia hạn thêm 3 lần tại thời điểm đến hạn trả nợ đối với dư nợ tái cấp vốn còn lại của các tổ chức tín dụng đang cho Vietnam Airlines vay bổ sung vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Thời gian gia hạn mỗi lần bằng thời hạn tái cấp vốn lần đầu, tổng thời gian các lần gia hạn tái cấp vốn tối đa không quá 5 năm; lãi suất 0%/năm; không tài sản bảo đảm.

Theo Chính phủ, giải pháp gia hạn khoản vay tái cấp vốn chỉ là một trong các giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho hãng hàng không quốc gia nhưng đây là giải pháp có tính khả thi và phù hợp nhất với thời điểm hiện tại.

Gia hạn trả nợ khoản vay tái cấp vốn chỉ là giải pháp ngắn hạn

Thẩm tra về nội dung trên, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với sự cần thiết phải gia hạn trả nợ đối với khoản vay tái cấp vốn theo Nghị quyết số 135/2020 của Quốc hội, nhằm tháo gỡ khó khăn cho Vietnam Airlines.

Theo Ủy ban, tình thế đối với Vietnam Airlines hiện nay là cấp thiết và cần có những biện pháp hỗ trợ để tháo gỡ khó khăn, tiếp tục khẳng định vai trò chủ đạo là hãng hàng không quốc gia và bảo toàn nguồn vốn của Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp này.

Ủy ban Kinh tế cơ bản đồng tình với đề xuất của Chính phủ cho phép Ngân hàng Nhà nước được tự động gia hạn thêm 3 lần tại thời điểm đến hạn trả nợ đối với dư nợ tái cấp vốn còn lại của các tổ chức tín dụng đang cho Vietnam Airlines vay bổ sung vốn phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Trong tình thế cấp bách như Chính phủ báo cáo, việc sử dụng nguồn vốn tín dụng ngân hàng có thể tháo gỡ ngay khó khăn trước mắt cho hãng. 

Ủy ban Kinh tế lưu ý, việc gia hạn trả nợ khoản vay tái cấp vốn chỉ là giải pháp ngắn hạn, trước mắt để tạo dòng tiền cho Vietnam Airlines và là một trong những giải pháp cần thiết để doanh nghiệp thực hiện cơ cấu lại toàn diện.

Về phía Vietnam Airlines, Ủy ban Kinh tế đề nghị tiếp tục triển khai mạnh hơn các giải pháp nội lực. Trước mắt, hãng cần có giải pháp cụ thể đối với tình trạng thiếu tàu bay, bảo đảm năng lực khai thác và khả năng cung ứng dịch vụ hàng không.

Bên cạnh đó, hãng cần tiếp tục tập trung cơ cấu lại bộ máy để tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả quản trị, điều hành, đổi mới mô hình kinh doanh, cơ cấu lại tài sản, nguồn vốn, các khoản đầu tư và khẩn trương hoàn thiện Đề án tổng thể trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.