Đề nghị không sửa Nghị định 116 với lý do doanh nghiệp tố... sai

Trong văn bản mới nhất gửi Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, kể từ khi Chính phủ ban hành Nghị định 116, hầu hết các doanh nghiệp FDI đều có phản ứng với các quy định liên quan đến giấy chứng nhận kiểu loại ô tô (VTA) và kiểm tra theo lô.

Các doanh nghiệp này đều cho rằng không có cơ quan, tổ chức nào cấp ra loại giấy đó cho xe nhập khẩu vào thị trường Việt Nam và việc kiểm tra theo lô mất thời gian lên đến hai tháng và chi phí mất tới 10.000 USD. Tuy nhiên, theo Bộ Giao thông Vận tải, kết quả kiểm tra thực tế cho thấy, các kiến nghị trên của doanh nghiệp là chưa chính xác.

Cụ thể, đối với giấy chứng nhận kiểu loại ô tô (VTA), theo Bộ Giao thông Vận tải, việc doanh nghiệp nhập khẩu phải cung cấp VTA khi nhập khẩu sẽ là một trong những căn cứ ban đầu để cơ quan kiểm tra chất lượng tiến hành kiểm tra và chứng nhận về chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định hiện hành.

Việc kiểm tra này nhằm hạn chế các sản phẩm kém chất lượng từ nước ngoài (sản phẩm không có một cơ quan, tổ chức độc lập nào xác nhận kiểu loại ô tô đó đảm bảo chất lượng theo quy định), nhằm bảo vệ người tiêu dùng; đồng thời cũng tạo sự bình đẳng trong quản lý chất lượng với ô tô sản xuất và lắp ráp trong nước.

Cũng theo Bộ Giao thông Vận tải, thực tế kiểm tra và ghi nhận thì một số hãng xe lớn như Honda, General Motor, Toyota, Mitsubishi, BMW, Mercedes… cũng đã tập hợp được giấy chứng nhận kiểu loại ô tô cấp cho xe nhập khẩu, phù hợp với quy định hiện hành và đã nhập khẩu xe về thị trường Việt Nam.

Tính đến trung tuần tháng 5, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã tiếp nhận và xử lý gần 120 bộ hồ sơ đăng ký nhập khẩu xe từ các doanh nghiệp với số lượng gần 60 kiểu loại ô tô khác nhau và đã cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe cơ giới nhập khẩu. Đã có gần 4.400 xe được cấp giấy chứng nhận để các doanh nghiệp hoàn tất thủ tục đưa xe về thị trường.

Các dòng xe được nhập về thị trường Việt Nam hiện nay đến từ nhiều thị trường khác nhau như Hàn Quốc, Thái Lan, Indonesia, CHLB Đức, Mỹ và một số quốc gia thuộc khối châu Âu… Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, các số liệu kể trên cho thấy, xe nhập khẩu về Việt Nam không gặp phải rào cản, khó khăn vướng mắc liên quan đến giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô VTA như một số doanh nghiệp, tổ chức kiến nghị.

Liên quan đến kiến nghị kiểm tra xe theo từng lô làm kéo dài thời gian cũng như chi phí tốn kém lên tới 10.000 USD, Bộ Giao thông Vận tải cũng cho rằng, thông tin phản ánh như vậy là chưa chính xác. Bởi Nghị định 116 và Thông tư 03 quy định mỗi lô hàng ô tô nhập khẩu phải kiểm tra, thử nghiệm mẫu đại diện cho từng kiểu loại. Việc kiểm tra này nhằm đảm bảo sự chặt chẽ về chất lượng, qua đó bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, nếu không có quy định này sẽ dẫn đến một số nguy cơ cũng như kẽ hở cho doanh nghiệp nhập khẩu về Việt Nam hàng hóa kém chất lượng so với lô hàng đã đạt chuẩn lần đầu. Điều này còn gây nguy cơ gian lận về chất lượng, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng. Điển hình như trường hợp Công ty Ford Việt Nam đã nhập khẩu về Việt Nam 4 kiểu loại xe khác nhau và khi kiểm tra khí thải từng lô thì có 2/4 kiểu loại không đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4, nên đã buộc phải tái xuất ra nước ngoài.

Hàng năm, các doanh nghiệp nhập khẩu về thị trường khoảng 300.000 xe. Đây là khối lượng nhập khá lớn với mỗi lô sản phẩm lên đến hàng trăm xe, thậm chí hàng nghìn xe. Do vậy, nếu không kiểm tra kỹ thì sẽ rất khó kiểm soát được vấn đề chất lượng theo quy định. Do đó, cơ quan này bảo lưu quan điểm không xem xét đối với kiến nghị này với lý do đảm bảo sự đồng nhất về chất lượng ô tô nhập khẩu, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng, đồng thời tạo sự bình đẳng giữa xe nhập khẩu với ô tô sản xuất và lắp ráp trong nước.

H.Anh