Đại án tham nhũng: Ngân hàng Mỹ chịu bồi thường 3,9 tỷ USD nếu “thoát tội”

Vụ bê bối 1MDB là rắc rối pháp lý lớn nhất đối với Goldman Sachs kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Hôm 25/7, Bộ trưởng Tài chính Malaysia cho biết Goldman Sachs sẽ bồi thường 2,5 tỷ USD tiền mặt cho nước này. Ngân hàng Mỹ cũng cam kết trả thêm số tiền 1,4 tỷ USD đến từ việc tịch thu các tài sản của quỹ 1MDB với sự hỗ trợ của Bộ Tư pháp Mỹ và Goldman Sachs.

Tuy nhiên, cái giá của cuộc thỏa thuận này đổi lại là chính quyền Malaysia phải hủy bỏ mọi cáo trạng liên quan đến ngân hàng Mỹ trong đại án tham nhũng 1MDB.

1MDB là quỹ đầu tư do cựu Thủ tướng Malaysia Najib Razak sáng lập năm 2009 nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Malaysia thông qua quan hệ đối tác toàn cầu và đầu tư trực tiếp nước ngoài. Ngân hàng đầu tư Mỹ giúp 1MDB huy động 6,5 tỷ USD qua các đợt phát hành trái phiếu vào năm 2012-2013 và thu phí 600 triệu USD.

Tuy nhiên, quỹ này là trung tâm của vụ bê bối thất thoát 3,7 tỷ USD, được cho là tiền tham nhũng và chuyển ra nước ngoài để rửa tiền, dẫn đến một loạt cuộc điều tra ở Malaysia và các nước như Mỹ, Thụy Sĩ, Singapore, Trung Quốc...

Các nhà điều tra Malaysia và Mỹ cho rằng quỹ này đã để thất thoát khoảng 4,5 tỷ USD từ 2009-2015, trong đó khoảng 1 tỷ USD được chuyển vào các tài khoản cá nhân của ông Najib.

Trước đó, hồi tháng 12/2018, Malaysia đã khởi kiện ba chi nhánh này cùng 2 cựu lãnh đạo ngân hàng này tại Phố Wall là ông Ng Chong Hwa (gọi là Roger Ng) cùng ông Tim Leissner - với cáo buộc biển thủ 2,7 tỷ USD từ Quỹ 1MDB và những sai phạm liên quan đến các đợt phát hành trái phiếu của quỹ này từ năm 2012-2013. Sau đó, chính quyền nước này còn bổ sung thêm loạt cáo buộc đối với 17 nhân viên đương nhiệm và đã nghỉ của ngân hàng này vào năm ngoái.

Hai cựu lãnh đạo trên được cho là đã “bỏ túi” 1 tỷ USD từ phí giao dịch liên quan đến quỹ này và các khoản lãi từ trái phiếu. Goldman Sachs khẳng định đã bị chính phủ tiền nhiệm ở Malaysia và Quỹ 1MDB “lừa dối”.

Ông Roger Ng và ông Tim Leissner đã bị giới chức Mỹ cáo buộc âm mưu rửa tiền và nhận hối lộ hàng tỷ USD từ 1MDB. Ông Leissner đã nhận tội tại Mỹ, trong khi ông Roger Ng bị dẫn độ từ Malaysia về Mỹ hồi tháng 5 đã bác bỏ mọi cáo buộc.

Low Taek Jho, một doanh nhân thân cận với ông Najib, bị cáo buộc đóng vai trò chính trong vụ tham nhũng và đã dùng tiền tham nhũng để mua hàng loạt biệt thự hạng sang tại Pháp, Mỹ và sống cuộc sống xa hoa.

Hồi tháng 4 năm nay, cựu thủ tướng Malaysia đã nhận 25 cáo buộc rửa tiền và lạm dụng quyền lực liên quan đến số tiền gần 2,6 tỷ RMB (hơn 387,5 triệu USD) trong tài khoản cá nhân. Số tiền này được cho là từ quỹ phát triển 1MDB.