Condotel tăng trưởng "không bình thường"

Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) vừa có báo cáo tình hình thị trường bất động sản 6 tháng đầu năm và dự báo thị trường bất động sản cuối năm 2017.

Theo nhận định của HoREA, nhìn toàn cục thị trường bất động sản vẫn còn tiềm ẩn những yếu tố rủi ro như đã có tình trạng lệch pha cung - cầu, chủ yếu lệch về phân khúc bất động sản cao cấp, du lịch nghỉ dưỡng; nguồn vốn tín dụng của các ngân hàng và nguồn vốn xã hội đổ vào bất động sản rất lớn, có xu hướng lệch vào một số doanh nghiệp lớn và vào phân khúc bất động sản cao cấp, du lịch nghỉ dưỡng.

Đồng thời, thị trường đã có sự gia tăng nhiều nhà đầu tư kinh doanh thứ cấp trong khi phân khúc nhà ở xã hội, nhà ở thương mại vừa túi tiền có tính thanh khoản cao thì “cung” không đủ “cầu”. Thị trường bất động sản vẫn chưa phát triển minh bạch, lành mạnh và bền vững.

Đáng lưu ý, thị trường căn hộ khách sạn, căn hộ dịch vụ, căn hộ du lịch nghỉ dưỡng (officetel, condotel, serviced apartment) đang có sự phát triển rất lớn, rất nhiều trong thời gian qua, có dấu hiệu cung vượt cầu.

“Tỷ lệ condotel hiện chiếm 56%, cao hơn nguồn cung phòng khách sạn, resort (chỉ chiếm 44%) trong tổng nguồn cung là không bình thường vì thông thường ở các nước, nguồn cung căn hộ condotel thường thấp hơn nguồn cung phòng khách sạn và resort”, HoREA nhận định.

HoREA cũng cho rằng, việc chủ đầu tư cam kết lợi nhuận lên đến 12%/năm trong 8-12 năm là “quá cao, chưa đảm bảo phát triển bền vững, tiềm ẩn yếu tố rủi ro cho nhà đầu tư thứ cấp. Một vấn đề cần quan tâm nữa đối với condotel là giải quyết tính pháp lý của sản phẩm này do hiện nay chưa được quy định rõ ràng trong Luật Nhà ở.

Liên quan tới đầu tư vào condotel, trao đổi tại một hội thảo diễn ra mới đây, ông Phạm Văn Thường, Trưởng Phòng Quản lý Nhà ở - Cục Quản lý nhà ở và thị trường bất động sản cho biết, Luật Kinh doanh Bất động sản chỉ quy định chung cho những giao dịch mua bán bất động sản, chứ không quy định riêng cho từng trường hợp bất động sản là condotel và officetel (căn hộ văn phòng) trong khi Luật Nhà ở chỉ quy định những vấn đề liên quan tới nhà ở.

Theo ông Thưởng, tính pháp lý của dòng sản phẩm nghỉ dưỡng condotel (căn hộ khách sạn) chưa rõ ràng. Bộ đã nhiều lần yêu cầu các doanh nghiệp bán condotel cho mượn xem sổ đỏ nhưng chưa được đáp ứng, mặc dù doanh nghiệp đầu tư phân khúc này luôn khẳng định condotel đã có sổ.

Còn theo ông Rudolf Hever - Giám đốc bộ phận Tư vấn Khách sạn, Savills châu Á - Thái Bình Dương, điểm cần lưu ý là phần “tel” (khách sạn) trong mô hình condotel. Trong hầu hết các trường hợp, có rất ít các yếu tố quản lý vận hành như khách sạn được cân nhắc phát triển cho thành phần này. Điều này đặc biệt đáng lo ngại vì chủ đầu tư khó có thể đảm bảo phần lợi nhuận đã cam kết. Để tạo nguồn doanh thu chi trả cho cam kết, condotel phải được vận hành hành như như khách sạn và đạt kết quả hoạt động kinh doanh ấn tượng.

Theo ông Rudolf Hever, các sản phẩm với chương trình cam kết này ngày càng trở nên rủi ro hơn cho người mua, do một số chủ đầu tư ít kinh nghiệm nhưng phát triển dự án với quy mô lớn mà không có nguồn ngân sách mạnh mẽ như vốn chủ sở hữu hoặc hỗ trợ vốn từ ngân hàng. Các rủi ro này chủ yếu đến từ việc vận hành sau khi đã hoàn thiện xây dựng, và trong trường hợp mức cam kết lợi nhuận cao hơn dòng tiền hoạt động kinh doanh thu về. Khi đó, chủ đầu tư cần phải bổ sung thêm nguồn vốn để đảm bảo cam kết. Hiện tại, tỷ lệ cam kết lợi nhuận tại Việt Nam hiện đang khá cao, một số dự án lên đến 12% trong 8 năm.

Phương Dung