Chuyên gia: Năm nay, việc cung ứng điện sẽ gặp nhiều khó khăn

Chiều nay (15/5), Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức Tọa đàm "Tiết kiệm điện - Từ chính sách đến cuộc sống".

Theo ông Trịnh Quốc Vũ, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công thương), năm nay, việc cung ứng điện sẽ gặp rất nhiều khó khăn do tình hình El Nino còn diễn ra phức tạp.

Nhu cầu về sử dụng điện được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh do đà phục hồi kinh tế và phục hồi sản xuất, nhất là các ngành hàng chế biến xuất khẩu. Vì vậy, các bộ ngành, địa phương cần thực hiện nghiêm và mạnh mẽ các giải pháp về tiết kiệm điện, tiết kiệm năng lượng, cần tiết kiệm điện thành thói quen.

Ông Hà Đăng Sơn, Chuyên gia năng lượng, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và tăng trưởng xanh, cho rằng vừa qua, giá năng lượng của Việt Nam ít nhiều đang được trợ giá. Nhà máy Ô Môn nhập khẩu dầu, khí phải bằng giá quốc tế. Việc mua sắm cho các nhà máy đó cũng là giá quốc tế nên chẳng có lý do gì giá năng lượng lại rẻ hơn thế giới.

"Giá của chúng ta hiện nay là đang được trợ giá do chính sách an sinh xã hội và nhiều chính sách khác của Chính phủ", ông Sơn nêu quan điểm. 

Theo chuyên gia Hà Đăng Sơn, Chính phủ và Bộ Công Thương cũng đang trong tiến trình cố gắng cải cách giá theo các cơ chế khác nhau để làm sao bám dần vào thị trường.

Bên cạnh đó, ông Sơn cho hay gần đây ta có thể thấy rất rõ những động thái của quốc tế liên quan đến biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính, các cam kết liên quan đến Net Zero. Chính vì vậy, toàn thế giới phải chung tay thay đổi thói quen tiêu dùng, thay đổi việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên. 

"Chúng ta thấy, các hệ thống khu dân cư của các nước phát triển rất ưu tiên sử dụng các nguồn năng lượng tại chỗ, ví dụ năng lượng từ rác… Ở Việt Nam vấn đề đó đang khá chậm", ông chia sẻ. 

Ông Sơn nhìn nhận rằng vừa qua Nghị định 100 của Chính phủ về cấm rượu bia, xử phạt rất nặng. Trong câu chuyện này, người dân tuân thủ và dần hình thành thói quen thì hành động sẽ khác hẳn. "Phải chăng tiết kiệm điện, tiết kiệm tài nguyên cũng phải có những chế tài nặng như thế thay vì hiện nay các quy định đa phần vẫn mang tính chất khuyến khích, giáo dục", chuyên gia đề xuất. 

Trong khi đó, TS Trần Đình Thiên, chuyên gia kinh tế, cho rằng để sử dụng điện hiệu quả thì sản lượng điện phải đủ, nếu thiếu điện thì không thể nào hiệu quả được.

Thời gian tới, ông Thiên cho rằng, ngành điện có thể sẽ phải đương đầu với nhu cầu tăng cao không phải chỉ do thời tiết. Quy hoạch Điện 8 như là một cách xử lý vấn đề này, đang được triển khai ráo riết.

Hành động của Chính phủ cũng mang tính đốc thúc cao như Thủ tướng đi khảo sát ở Cần Thơ, Nhà máy nhiệt điện Ô Môn... "Nếu không đốc thúc thì nguy cơ vỡ trận nguồn cung", ông Thiên nói. 

Bên cạnh đó, vấn đề điện năng lượng tái tạo đang được triển khai rất tích cực trong những năm vừa qua, nhưng vẫn có một số vướng mắc. TS Trần Đình Thiên khuyến nghị Chính phủ phải chủ động để ý thức tiết kiệm điện như nét văn hóa. Cần nâng cao ý thức, giáo dục người dân coi điện là tài nguyên quý giá của con người.