Chủ gần 9.000 cây xăng rủ nhau viết đơn cầu cứu Thủ tướng

Cộng đồng doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu với gần 9.000 cửa hàng trên cả nước vừa gửi đơn "cầu cứu" lên Thủ tướng liên quan đến bình ổn thị trường xăng dầu hiện nay. Nhóm này kiến nghị về việc góp ý, sửa đổi Nghị định 83/2014 và Nghị định 95/2021 về kinh doanh xăng dầu.

Đơn kiến nghị cho rằng quy định chưa phù hợp ở Nghị định 83 và Nghị định 95, đặc biệt là các quy định ở khâu bán lẻ dẫn đến doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu thua lỗ nặng nề trong thời gian dài, từ đó làm đứt gãy chuỗi cung ứng, thị trường bất ổn… gây ảnh hưởng đến tình trạng thiếu hụt xăng dầu.

Cụ thể, theo quy định, hiện doanh nghiệp bán lẻ chỉ được lấy hàng một nơi, nên sau khi ký hợp đồng sẽ bị chèn ép chiết khấu. Trong khi đó, doanh nghiệp dù lỗ hay lãi vẫn phải mở bán. Doanh nghiệp bán lẻ ở trong thế kẹt, mọi sự cạnh tranh bị triệt tiêu.

Thêm nữa, khi giá xăng dầu tăng, doanh nghiệp bán lẻ mua hàng thường bị nhà cung cấp từ chối bán, hầu hết là không giao hàng. Họ để tồn trữ, giữ lại hưởng chênh lệch giá cho dù doanh nghiệp bán lẻ nói sắp hết hàng nhưng họ nhất quyết không giao hàng nên dẫn đến đóng cửa.

Vì vậy, doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu kiến nghị ghi nhận chiết khấu vào công thức tính giá cơ sở như là một khoản chi phí lưu thông ở khâu bán lẻ một cách hợp lý, đảm bảo không có sự phân biệt đối xử giữa các doanh nghiệp.

Liên quan đến vấn đề này, tại dự thảo Nghị định về kinh doanh xăng dầu lần 2, Bộ Công Thương cho rằng không nên quy định cụ thể mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu. Các doanh nghiệp cần chủ động đàm phán với nhau về mức chiết khấu cho phù hợp và linh hoạt với biến động cung cầu của thị trường trong từng giai đoạn.

Về ưu điểm, phương án trên bảo đảm sự chủ động trong mối quan hệ kinh tế giữa các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, đồng thời không làm tăng giá cơ sở mặt hàng nhiên liệu này. Tuy nhiên, khi kinh doanh gặp khó khăn, các đại lý sẽ tiếp tục kiến nghị về quyền lợi của họ.

Ngoài ra, cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị được mua xăng dầu từ 3 thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu hoặc thương nhân phân phối xăng dầu theo hợp đồng mua bán xăng dầu. Đề xuất này áp dụng cả với doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu.

Đồng quan điểm, Bộ Công Thương cho rằng cần sửa đổi quy định về quyền của đại lý kinh doanh xăng dầu theo hướng cho phép được lấy từ nhiều nguồn (có thể giới hạn 2-3 nguồn). Việc này nhằm đa dạng nguồn cung xăng dầu cho đại lý, tăng vị thế cho đại lý trong quá trình đàm phán mua hàng.

Dẫu vậy, quy định hiện không phù hợp với Luật Thương mại, khó kiểm soát được nguồn gốc, chất lượng và giá bán xăng dầu cho người tiêu dùng. Khi nguồn cung gặp khó khăn, cũng sẽ không có đơn vị đứng ra chịu trách nhiệm về việc cung cấp xăng dầu cho đại lý.