Chống hàng giả trên môi trường mạng: Cần giải pháp mạnh và đồng bộ

Nhiều thủ đoạn tinh vi, lợi dụng kẽ hở pháp lý

Thực hiện kế hoạch của Ban Chỉ đạo TP Hà Nội về đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong những tháng cuối năm 2025, lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội đã phối hợp với các ngành chức năng triển khai nhiều đợt kiểm tra trọng điểm.

Ngày 5/11, Đoàn kiểm tra liên ngành số 1 do Đội QLTT số 14 chủ trì đã kiểm tra một cơ sở kinh doanh túi xách tại số 248 Thượng Yên (xã Chuyên Mỹ), do ông Nguyễn Văn Khương làm chủ.

Cơ sở này không đăng ký hộ kinh doanh theo quy định, đồng thời bày bán 1.610 chiếc túi xách có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng như Chanel, Dior, YSL, Hermes, MLB… Toàn bộ hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ và bị nghi giả mạo các nhãn hiệu đang được bảo hộ tại Việt Nam.

Lực lượng chức năng đang hoàn thiện hồ sơ xử phạt hành chính với mức phạt dự kiến 110 triệu đồng, đồng thời tạm giữ toàn bộ số hàng trị giá khoảng 168,8 triệu đồng để xác minh và xử lý.

Trước đó, ngày 27/10, Đội QLTT số 1 kiểm tra một cơ sở kinh doanh tại khu đấu giá Đồng Danh - Đồng Cộc (phường Phú Lương), phát hiện hơn 7.500 sản phẩm mang dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu ZARA, gồm 6.068 đôi guốc, 1.203 đôi dép và 239 đôi giày. Cơ sở do ông Phan Huy Dũng làm chủ, hoạt động khi chưa đăng ký hộ kinh doanh.

Toàn bộ số hàng được rao bán công khai trên Facebook cá nhân của chủ cơ sở, sử dụng hình ảnh và logo ZARA để thu hút khách, gây nhầm lẫn nghiêm trọng cho người tiêu dùng. Đội QLTT số 1 đã tạm giữ toàn bộ hàng hóa để làm rõ hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Theo Chi cục QLTT Hà Nội, các đối tượng vi phạm thường có hiểu biết pháp luật và cố tình lợi dụng những kẽ hở trong quản lý. Một trong những thủ đoạn phổ biến là lợi dụng quy định tự công bố sản phẩm tại Nghị định 15/2018/NĐ-CP. Có những mặt hàng không thuộc diện được tự công bố, nhưng vẫn được tổ chức, cá nhân tùy tiện đăng tải hồ sơ để đưa ra thị trường.

Một số doanh nghiệp kê khai công dụng vượt xa thực tế, thổi phồng tác dụng điều trị bệnh, gây hiểu lầm cho người tiêu dùng. Nhiều trường hợp đăng ký doanh nghiệp tại Hà Nội nhưng sản xuất kinh doanh lại diễn ra ở tỉnh khác, gây khó khăn cho quản lý. Có doanh nghiệp giải thể ngay sau khi tiêu thụ lượng hàng lớn để trốn tránh trách nhiệm.

Nhóm thực phẩm tự công bố không cần giấy phép quảng cáo, là mảnh đất màu mỡ để doanh nghiệp thuê nghệ sĩ, KOLs quảng bá sai sự thật. Vụ sữa Hiup từng gây bức xúc xã hội là ví dụ điển hình cho hệ lụy của quảng cáo thiếu kiểm soát.

Siết chặt trên sàn thương mại điện tử (TMĐT)

Theo Bộ Công Thương, từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng đã xử lý hơn 4.000 vụ vi phạm, xử phạt gần 63 tỷ đồng, gỡ bỏ 44.500 sản phẩm và chặn hơn 12.400 gian hàng có dấu hiệu vi phạm trên sàn thương mại điện tử (TMĐT).

Bà Phan Thị Thắng, Thứ trưởng Bộ Công Thương, cho biết Tuần lễ Thương mại điện tử và Ngày mua sắm trực tuyến Online Friday 2025 thể hiện nỗ lực của ngành trong việc xây dựng môi trường TMĐT minh bạch, an toàn. Một trong những giải pháp then chốt là yêu cầu chủ sàn TMĐT kiểm soát chất lượng và nguồn gốc hàng hóa, đồng thời bồi thường cho khách hàng nếu phát sinh vi phạm.

Trong trường hợp phát hiện hàng giả, hàng nhái, sàn TMĐT phải gỡ bỏ gian hàng vi phạm trong vòng 24 giờ. Thời gian qua, Cục TMĐT và Kinh tế số đã yêu cầu gỡ bỏ 44.000 sản phẩm và hơn 12.000 gian hàng vi phạm, đồng thời phối hợp với lực lượng quản lý thị trường xử lý 120 website bán hàng vi phạm.

Thứ trưởng nhấn mạnh, rào cản lớn nhất của người tiêu dùng khi mua hàng trực tuyến hiện nay chính là nỗi lo về chất lượng sản phẩm và tình trạng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vấn đề nóng trong cả TMĐT lẫn thương mại truyền thống.

Ông Dương Mạnh Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục QLTT Hà Nội, cho biết thời gian tới các đoàn kiểm tra liên ngành sẽ tiếp tục triển khai nghiêm túc, khách quan, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng để xử lý triệt để hành vi buôn bán hàng giả, hàng nhái.

Chi cục QLTT Hà Nội sẽ tăng cường kiểm tra đột xuất các mặt hàng tiêu dùng, thời trang, mỹ phẩm, thực phẩm… đặc biệt trong giai đoạn cao điểm phục vụ Tết Nguyên đán 2026 nhằm bảo đảm ổn định thị trường và an toàn hàng hóa.

Đức Nghĩa