Chỉ lo làm chính sách, Ngân hàng Phát triển vẫn lỗ nặng 5.000 tỷ đồng

Báo cáo của Tổng Kiểm toán Nhà nước về công tác kiểm toán năm 2018 gửi Quốc hội cho thấy, hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) gặp rất nhiều khó khăn.

Cụ thể, kết quả chênh lệch thu chi năm 2018 của VDB âm hơn 866 tỷ đồng. Lỗ lũy kế của ngân hàng này đến 31/12/2018 là trên 4.800 tỷ đồng; nợ xấu tại 31/12/2018 là trên 46.100 tỷ đồng, chiếm 17,2% tổng dư nợ. 

Trong khi đó, VDB mới chỉ trích lập dự phòng rủi ro 5.790 tỷ đồng, bằng 12,5% tổng nợ xấu. Kiểm toán Nhà nước đánh giá điều này khiến "tiềm ẩn rủi ro lớn trong tổ chức hoạt động".

Đặc biệt, hiện nay số liệu bù chênh lệch lãi suất mà ngân sách nhà nước phải cấp bù cho VDB tại thời điểm 31/12/2018 rất lớn, lên tới 13.496 tỷ đồng.

Ngoài ra, KTNN đã chuyển hồ sơ 02 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự sang Cơ quan Cảnh sát điều tra để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật qua kết quả kiểm toán tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam.

Vụ việc Công ty Cổ phần tập đoàn Thái Hòa Việt Nam có dấu hiệu lập khống hồ sơ mua bán hàng hóa giữa Công ty mẹ và Công ty con để hợp thức hóa hồ sơ vay vốn ngân hàng nhằm đảo nợ các khoản vay sử dụng cho mục đích khác dẫn đến không trả được nợ gốc và lãi vay đến 30/4/2019 là 342,7 tỷ đồng.

Công ty Thái Hoà cũng bị phát hiện không minh bạch trong việc sử dụng vốn vay, không phối hợp với ngân hàng trong việc kiểm tra hàng hóa hình thành từ vốn vay.

Vụ việc Công ty TNHH Xây dựng Phúc Hưng có dấu hiệu làm giả hồ sơ vay vốn để được giải ngân và sử dụng vốn vay cho mục đích khác dẫn đến không trả được nợ gốc và lãi vay đến 30/4/2019 là 32 tỷ đồng (Công ty đã ngừng hoạt động từ năm 2011 đến nay).

Đối với vụ việc này, Sở Giao dịch 1 - Ngân hàng Phát triển Việt Nam chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm trong việc kiểm tra, giám sát đối với khách hàng. 

Được thành lập từ năm 2006, VDB là ngân hàng chính sách, hoạt động theo mô hình công ty TNHH một thành viên do nhà nước giữ 100% vốn điều lệ. Theo Quyết định số 1515/QĐ-TTg của Thủ tướng ban hành năm 2015, Chính phủ ủy quyền cho Bộ Tài chính quản lý, thực hiện quyền và nhiệm vụ chủ sở hữu.

VDB có vốn điều lệ lên tới 30.000 tỷ đồng, tuy nhiên nguồn vốn hoạt động cũng như dòng tín dụng chảy qua ngân hàng này rất lớn khi đứng ra cho vay theo chính sách tín dụng đầu tư của nhà nước; cho vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ (vốn ODA); nhận ủy thác, phát hành trái phiếu...

Số liệu từ Bộ Tài chính cho thấy dư nợ tín dụng của VDB mỗi năm hơn 100.000 tỷ đồng. Ngoài ra, ngân hàng cũng phát hành hàng chục nghìn tỷ đồng trái phiếu.

Tại một hội thảo, ông Nguyễn Chí Trang, Phó tổng giám đốc VDB, cho biết VDB đang nắm giữ và giải ngân khoảng 60% vốn ODA cho vay lại của Việt Nam. Tính đến thời điểm 31/8/2018, dư nợ vốn vay nước ngoài tại VDB lên tới 152.900 tỷ đồng...

Phương Dung