Điều gì giúp máy bay ném bom B-2 Spirit có thể bay liên tục trong 44 giờ?

Quân đội Mỹ đã tiến hành chiến dịch “Búa Đêm” nhằm ném bom phá hủy các cơ sở hạt nhân của Iran, trong đó những chiếc máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit đã thực hiện chuyến bay liên tục trong hơn 40 giờ để thực hiện nhiệm vụ.

Đây là lần mới nhất B-2 Spirit, chiếc máy bay có giá lên đến 2,13 tỷ USD, được tham gia vào một nhiệm vụ ném bom tấn công. Nhiệm vụ trước đó của B-2 Spirit diễn ra vào tháng 10/2024, khi tham gia chiến dịch tấn công các mục tiêu dưới lòng đất của lực lượng Houthi ở Yemen.

Chuyến bay kéo dài hơn 20 giờ để đến mục tiêu của B-2 Spirit

Tướng Dan Caine, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, tiết lộ trong cuộc họp báo tại Lầu Năm Góc, để tham gia chiến dịch “Búa Đêm”, 7 chiếc máy bay B-2 Spirit đã cất cánh từ Căn cứ Không quân Whiteman, bang Missouri, Mỹ vào rạng sáng  21/6. Đây là nơi tập kết duy nhất của hạm đội máy bay B-2 tại Mỹ.

Để đánh lạc hướng lực lượng phòng không Iran, một số máy bay B-2 Spirit đã bay về phía Tây qua Thái Bình Dương làm mồi nhử, trong khi một số máy bay khác di chuyển theo hướng đông, qua Đại Tây Dương để nhắm đến Iran. Đây là hướng tấn công chính của chiến dịch “Búa Đêm”.

Những chiếc máy bay B-2 Spirit đã phải di chuyển trong khoảng 20 giờ liên tục để đến mục tiêu tấn công trước khi quay trở lại Mỹ. Mặc dù B-2 Spirit có thể bay liên tục trong 44 giờ, nhưng với việc mang theo vũ khí hạng nặng (bom phá boongke thông minh GBU-57, nặng 13,6 tấn mỗi quả), buộc B-2 Spirit phải tiến hành quá trình tiếp nhiên liệu trên không.

Hãng tin Bloomberg dẫn lời các quan chức quốc phòng Mỹ cho biết máy bay B-2 Spirit đã được tiếp nhiên liệu trên không nhờ sự hỗ trợ của các loại máy bay tiếp dầu như KC-135 Stratotanker và KC-46 Pegasus từ các căn cứ không quân của Anh và Ấn Độ.

Sau khi thực hiện xong nhiệm vụ ném bom nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, máy bay B-2 Spirit thực hiện ngay hành trình quay trở về Căn cứ Không quân Whiteman, thay vì đáp xuống các sân bay đồng minh của Mỹ tại nước ngoài.

B-2 Spirit - Máy bay ném bom có tầm bay xa nhất của không quân Mỹ

Máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit được phát triển bởi hãng máy bay Northrop Grumman vào năm 1981. Chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của chiếc máy bay này được diễn ra vào ngày 17/7/1989, trước khi được chính thức đưa vào phục vụ trong quân đội Mỹ từ ngày 1/1/1997.

Chi phí sản xuất một chiếc B-2 Spirit khoảng 2,13 tỷ USD vào năm 1997, tương đương trị giá 3,5 tỷ USD ở thời điểm hiện tại.

Tổng chi phí cho chương trình nghiên cứu, phát triển và sản xuất 21 chiếc B-2 Spirit khoảng 44,75 tỷ USD. Tính cả chi phí vận hành, bảo trì, sửa chữa… quân đội Mỹ đã tiêu tốn khoảng 100 tỷ USD cho loại máy bay này đến thời điểm hiện nay.

Máy bay B-2 Spirit có sải cánh 52,4m, dài 20,9m và trọng lượng rỗng khoảng 71,7 tấn. Máy bay có thể đạt tốc độ tối đa Mach 0,95 (khoảng 1.150 km/h), nhưng thường bay ở tốc độ thấp hơn để tiết kiệm nhiên liệu.

Máy bay có thể đạt độ cao tối đa 15.240m, cho phép tránh bị radar phát hiện, giúp tối ưu hóa hiệu quả tàng hình, với tầm bay tối đa của B-2 Spirit có thể đạt được là 18.000 km mà không cần tiếp nhiên liệu hoặc từ 25.000 đến 30.000 km khi được tiếp nhiên liệu trên không.

Phi hành đoàn của B-2 Spirit gồm 2 phi công. Bên trong máy bay có khoang ngủ nhỏ để các phi công luân phiên nghỉ ngơi trong các chuyến bay dài.

Vì sao B-2 Spirit có thể bay được quãng đường xa và lâu như vậy?

Một trong những lý do chính giúp B-2 Spirit có thể bay được quãng đường xa và tốc độ cao chính là nhờ thiết kế đặc biệt của loại máy bay này.

Theo đó, B-2 Spirit có thiết kế không có cánh đuôi và sải cánh dài, thân dẹp, điều này sẽ giảm lực cản khí động học đáng kể giúp tiết kiệm nhiên liệu. Ngoài ra, máy bay sử dụng vật liệu composite siêu nhẹ làm giảm trọng lượng và lớp phủ hấp thụ sóng radar cũng giúp giảm ma sát với không khí khi bay.

Việc máy bay có thể đạt trần bay tối đa 15.240m, nơi có không khí loãng, cũng góp phần giúp giảm lực cản không khí và tiêu hao ít nhiên liệu hơn.

B-2 Spirit có thể mang tối đa 75 tấn nhiên liệu, giúp tăng quãng đường di chuyển. Đây là một trong những máy bay chiến đấu có khả năng mang theo nhiều nhiên liệu nhất của không quân Mỹ.

Tính đến thời điểm hiện tại, tổng cộng 21 chiếc máy bay B-2 Spirit được chế tạo, bao gồm 1 chiếc nguyên mẫu và 20 chiếc phục vụ trong quân đội. Tuy nhiên, hiện chỉ còn 19 chiếc B-2 Spirit còn hoạt động, do một chiếc máy bay đã bị rơi không lâu sau khi cất cánh từ Căn cứ không quân Andersen trên đảo Guam vào ngày 23/2/2008.

2 thành viên phi hành đoàn đã bung dù thoát hiểm kịp thời. Chiếc máy bay bị phá hủy hoàn toàn và không thể sửa chữa. Nguyên do của vụ việc được xác định vì lỗi cảm biến trên máy bay.

Vụ tai nạn cho thấy một nhược điểm của B-2 Spirit, chính là hệ thống điện tử và cảm biến quá phức tạp đôi khi dẫn đến những sai sót vượt qua khả năng kiểm soát của phi công.

Vào tháng 2/2010, một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng đã xảy ra với chiếc B-2 Spirit khác cũng tại Căn cứ không quân Andersen. Chiếc máy bay đã bị hư hỏng nặng và phải mất 18 tháng sửa chữa mới được quay lại hoạt động.

Một điều đặc biệt đó là máy bay B-2 Spirit được tập kết tại Căn cứ Không quân Whiteman, bang Missouri, rất ít khi được triển khai tại các sân bay nước ngoài.

Sở dĩ có điều này vì việc bảo trì, bảo dưỡng B-2 Spirit rất khó khăn và cần các trang thiết bị phù hợp. Việc triển khai loại máy bay đắt đỏ này cũng cần được bảo vệ nghiêm ngặt, tránh trường hợp máy bay bị tấn công hoặc bị các quốc gia đối địch với Mỹ do thám, tránh rò rỉ công nghệ.

Dĩ nhiên, không ít trường hợp máy bay B-2 Spirit được triển khai đến các căn cứ không quân của Mỹ ở nước ngoài để tham gia các chiến dịch quân sự, nhưng chỉ trong một thời gian ngắn trước khi được đưa trở lại Căn cứ Không quân Whiteman.