Loại lá "tái tạo phổi" của người Nhật giá siêu rẻ ở Việt Nam

Lá tía tô (Perilla frutescens) vốn là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều bữa ăn của người Việt. Tuy nhiên, người Nhật lại nhìn nhận tía tô không chỉ là một loại rau thơm, mà còn là một vị thuốc quý, đặc biệt hiệu quả trong việc bảo vệ phổi và cải thiện chức năng hô hấp.

Ở các vùng quê Việt Nam, lá tía tô thường mọc dại quanh vườn, thậm chí được người dân hái cho không. Tuy nhiên, khi xuất khẩu sang Nhật Bản, giá trị của loại lá này được đẩy lên cao đến không ngờ.

Rất tốt cho người bệnh hen và dị ứng hô hấp

Các nghiên cứu tại Nhật Bản và Hàn Quốc đã chỉ ra rằng, lá tía tô chứa nhiều hoạt chất sinh học có tác dụng chống oxy hóa và kháng viêm mạnh, điển hình như quercetin, acid alpha-linolenic, luteolin, rosmarinic acid và perillaldehyde.

Theo nghiên cứu của Đại học Showa (Tokyo, Nhật Bản), quercetin trong lá tía tô là một flavonoid mạnh có khả năng trung hòa các gốc tự do - nguyên nhân chính gây tổn thương tế bào phổi trong quá trình hình thành và tiến triển bệnh hen phế quản.

Khi kết hợp với các chất chống viêm khác như luteolin và rosmarinic acid, quercetin giúp giảm phản ứng dị ứng, hỗ trợ làm dịu các đợt khó thở cấp tính.

Một nghiên cứu được công bố trên Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition cũng cho thấy rằng, chiết xuất từ tía tô giúp cải thiện chức năng hô hấp rõ rệt ở bệnh nhân hen suyễn, đặc biệt khi sử dụng trong thời gian 4 tuần trở lên.

Cơ chế tác động đến đường thở

Luteolin trong lá tía tô là một hợp chất nổi bật có khả năng ức chế các chất gây viêm mạnh như TNF-alpha và COX-2, ngăn chặn sự phóng thích histamin và các chất trung gian khác gây phù nề và co thắt phế quản - yếu tố then chốt trong các bệnh lý như hen phế quản, viêm phế quản mạn tính và viêm mũi dị ứng.

Cùng với đó, rosmarinic acid giúp làm giảm viêm niêm mạc đường hô hấp và ức chế các phản ứng dị ứng.

Một nghiên cứu của Viện Y học tự nhiên Hàn Quốc cho thấy rosmarinic acid từ lá tía tô có thể làm giảm đáng kể tình trạng thở khò khè, khó thở và ho mạn ở nhóm bệnh nhân có cơ địa dị ứng.

Không chỉ hỗ trợ phổi, còn tăng cường miễn dịch

Bên cạnh tác dụng hỗ trợ hô hấp, tía tô còn giúp tăng cường miễn dịch tự nhiên của cơ thể. Chất perillaldehyde - tạo nên hương thơm đặc trưng của tía tô - được chứng minh có tác dụng ức chế virus và vi khuẩn gây viêm đường hô hấp trên.

Theo các chuyên gia, tía tô có thể được xem như một vị thuốc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa nhiều bệnh lý về đường hô hấp nhờ cơ chế chống viêm - chống oxy hóa - điều hòa miễn dịch.

Với người thường xuyên tiếp xúc khói bụi, dị ứng thời tiết hoặc có tiền sử hen, dùng trà tía tô hoặc nước sắc tía tô hàng ngày có thể giúp cải thiện đáng kể triệu chứng.

Lưu ý khi sử dụng

Mặc dù tía tô là loại thảo dược tương đối an toàn, nhưng chuyên gia cũng khuyến cáo không nên quá lạm dụng. Đặc biệt, người có cơ địa dị ứng với họ bạc hà (mint family) nên thận trọng khi dùng.

Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng ở liều cao hoặc dùng dạng tinh chất chiết xuất.

Chỉ là một loại rau dân dã, mọc hoang nơi vườn nhà, nhưng lá tía tô lại chứa đựng sức mạnh đáng kinh ngạc cho hệ hô hấp.

Có lẽ đã đến lúc chúng ta nhìn nhận lại giá trị của những điều tưởng chừng quá quen thuộc. Vì đôi khi, phương thuốc quý giá lại nằm ngay trong chính khu vườn của mình.