Thằn lằn tiến hóa dị thường để thở dưới mặt nước

Trường hợp điển hình nhất của loài vật trên cạn có thể ẩn mình dưới nước là những con thằn lằn Anole. Điều này cho phép chúng có thể ẩn nấp dưới nước để thoát khỏi kẻ thù.

"Một số loài vật đối phó với nguy hiểm tự nhiên bằng cách lặn xuống nước, và thay đổi cấu trúc sinh học để đáp ứng được điều này", Chris Boccia, nhà sinh vật học tới từ Đại học Queen cho biết.

Trong đoạn video ngắn, có thể quan sát thấy con thằn lằn không nín thở, mà dựa vào dưỡng khí bên trong một bong bóng liên tục mở ra, co giãn trên đỉnh đầu.

Nhà sinh vật học lý giải rằng con thằn lằn này thở ra không khí tạo thành bong bóng, sau đó bong bóng này được bám vào da của chúng.

Từ đó, thằn lằn lại hít thở dựa trên chính lượng không khí này, giống như cơ chế 'phục hồi' mà người ta áp dụng với các bình dưỡng khí khi lặn."

Nhờ cơ chế này, thằn lằn có thể "sống khỏe" dưới nước tới 18 phút. "Tôi thực sự ấn tượng và khá bối rối về khoảng thời gian cho mỗi lần lặn của chúng, điều này khiến tôi phải xem xét kỹ hơn bằng máy quay dưới nước trong nhiều năm", nhà sinh thái học Lindsey Swierk từ Đại học Binghamton cho biết.

Trước đây, giới khoa học từng ghi nhận các loài côn trùng dưới nước như bọ sông (Aphelocheirus aestivalis) với khả năng thở dưới nước bằng cách sử dụng bọt khí, và một số loài nhện thậm chí còn sử dụng bong bóng từ bụng để sống trong môi trường nước.

Tuy nhiên, phát hiện cho thấy thằn lằn cũng có thể sử dụng phương pháp tương tự khiến người ta bất ngờ. Lý do là bởi động vật có xương sống có tỷ lệ trao đổi chất cao hơn nhiều, nên chúng cần nhiều oxy hơn.

Nhóm nghiên cứu đã đo nồng độ oxy trong các túi khí, và quan sát thấy chúng giảm xuống theo thời gian. Điều này chứng tỏ thằn lằn thực sự đang sử dụng kỹ thuật này để thở dưới nước.

Trên thực tế cũng ghi nhận một số loài thằn lằn đang chuyển xuống tìm kiếm thức ăn cả dưới nước, chủ yếu là các loài cá nhỏ và động vật giáp xác.