Sắp xảy ra vụ nổ sao có thể quan sát bằng mắt thường

Trên bầu trời phương bắc, trong chòm sao Bắc Miện ở khoảng cách hơn 2.500 năm ánh sáng, một ngôi sao có tên Bắc Miện T sẽ hình thành một vụ nổ khiến nó trở thành một trong những vật thể sáng nhất trên bầu trời đêm.

Các nhà thiên văn học đang chờ đợi sự kiện này bởi vì nó không chỉ là hình ảnh rất đẹp, mà còn cung cấp một lượng dữ liệu khổng lồ về một vụ nổ sao dạng tân tinh cổ điển.

Trong 8 thế kỷ qua, các nhà thiên văn học đã kỳ công theo dõi và nhận thấy quy luật Bắc Miện T bùng nổ như vậy mỗi 80 năm một lần. Sự kiện này có thể coi như một hiện tượng chỉ xảy ra một lần trong đời.

Nhà thiên văn học Rebekah Hounsell ở Trung tâm Bay vũ trụ Goddard của NASA cho biết có một số tân tinh tái diễn với chu kỳ rất ngắn, nhưng thông thường chúng ta không thấy một vụ nổ lặp đi lặp lại trong đời người và rất hiếm khi có một vụ nổ như vậy ở khoảng cách tương đối gần với hệ Mặt Trời như Bắc Miện T lần này.

Không giống như các vụ siêu tân tinh với sức mạnh kinh hoàng dẫn đến sự biến mất của các ngôi sao, tân tinh cổ điển là những vụ nổ nhỏ hơn và các ngôi sao còn lại khá nguyên vẹn. Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên Bắc Miện T trở thành một vụ nổ như vậy.

Lý do khiến ngôi sao này phát nổ có quy luật là do đặc tính của nó. Đây là một hệ sao đôi chứa phần lõi sụp đổ còn lại của một ngôi sao giống như Mặt Trời được gọi là sao lùn trắng với một vật thể đồng hành khổng lồ là một quầng to lớn màu đỏ.

Các sao lùn trắng rất nhỏ và rất đậm đặc, có kích thước cỡ bằng Trái Đất và Mặt Trăng với khối lượng khoảng 1,4 lần Mặt Trời. Điều này có nghĩa là chúng có lực hấp dẫn khá mạnh và nếu có một sao đôi đồng hành trên quỹ đạo đủ gần thì chúng có xu hướng hút sao đồng hành chủ yếu là quầng khí hydrogen.

Theo thời gian, lượng khí hydrogen này tích tụ trên bề mặt sao lùn trắng, bị lực hấp dẫn nén lại và cuối cùng, áp suất cùng với nhiệt ở lớp hydrogen dưới cùng trở nên mạnh đến mức toàn bộ vật thể bốc cháy trong một vụ nổ nhiệt hạch cấp tốc, đẩy mạnh lượng hydrogen dư thừa ra ngoài không gian. Đó chính là sự kiện tân tinh. Và đối với sao Bắc Miện T thì sự kiện này xảy ra theo chu kỳ 80 năm.

Trong 10 năm qua, các nhà thiên văn học đã quan sát thấy hệ nhị phân này có những biểu hiện giống như trước khi xảy ra vụ nổ của nó năm 1946, cụ thể là độ sáng giảm nhiều, báo hiệu vụ nổ sắp xảy ra. Phân tích dữ liệu cho thấy hiện tượng này sẽ xảy ra trước tháng 9/2024.

Chúng ta trông đợi sẽ có nhiều điều kỳ thú khi hiện tượng này xảy ra. Trông nó sẽ như một bông hoa nở ra trên bầu trời và hình ảnh này hoàn toàn có thể nhìn thấy bằng mắt thường, sau đó sẽ mờ dần trong vòng một tuần. Vì thế bạn hoàn toàn có thể chiêm ngưỡng nó nếu bạn thích.