1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Phát hiện thú vị về nền văn minh Maya qua máy bắn laser

Phước Hải

(Dân trí) - Bằng cách bắn hàng tỷ tia laser xuống mặt đất, các nhà khoa học đã phát hiện ra bằng chứng về một nền văn minh rực rỡ của người Maya cổ đại sống ở phía bắc bán đảo Yucatán ở Mexico.

Phát hiện thú vị về nền văn minh Maya qua máy bắn laser - 1

Cảnh sinh hoạt của người Maya cổ đại

Cuộc khảo sát bằng tia laser cho thấy tại một vùng đồi núi phía bắc Yucatán, được gọi là Puuc (phát âm là "Pook"), người Maya đã xây dựng các công trình đáng chú ý, bao gồm các hồ chứa nhân tạo, hơn 1.200 lò nướng, một số ruộng bậc thang để trồng trọt và gần 8.000 nền đất. Đồng thời người Maya cổ đại cũng khai thác đá ở đó.

Trưởng nhóm nghiên cứu William Ringle, giáo sư danh dự về nhân chủng học tại Đại học Davidson ở Bắc Carolina cho biết: "Có vẻ như đây là một khu vực rất thịnh vượng vì những người ở đây được sống trong những ngôi nhà xây bằng đá".

Hơn nữa, người Maya ở Puuc đã xây dựng bốn đô thị lớn có niên đại từ thời Trung Cổ (700 TCN đến 450 TCN) và các trung tâm dân cư có niên đại từ 600 đến 750 sau Công nguyên... Trong khi các cấu trúc này đã được ghi lại, một phân tích từ dữ liệu laser cho thấy rằng các cộng đồng Puuc này có bố cục thành phố riêng biệt mà không thấy ở các vùng Maya khác. 

Phát hiện thú vị về nền văn minh Maya qua máy bắn laser - 2

Hình ảnh 3D của Kom, một tàn tích ít được biết đến ở phía Đông Kiuic mà người Maya đã xây dựng ở Puuc. Ảnh: LiveScience

Các nhà nghiên cứu đã biết về các khu định cư của người Maya cổ đại ở Puuc từ những năm 1840, nhưng chưa bao giờ có một cuộc khảo sát toàn diện về khu vực này cho đến nay. Bằng cách sử dụng máy bay bắn laser và tính toán thời gian để ánh sáng laser quay trở lại máy, phần mềm có thể tạo ra một bản đồ địa hình 3D chi tiết.

Trước khi sắp xếp cuộc khảo sát vào tháng 5 năm 2017, Ringle và các đồng nghiệp của mình đã dành khoảng 20 năm để nghiên cứu cơ bản ở vùng Puuc. 

Qua phân tích trong đó bao gồm diện tích khoảng 92,5 dặm vuông (237 km vuông), tiết lộ về 7.900 nền đất làm nhà ở, bao gồm cả trên những ngọn đồi của khu vực, chỉ ra rằng khu vực Puuc có dân số lớn đã được tập trung chủ yếu trên các cộng đồng khác nhau, với một vài nhà ở vùng nội địa của Puuc.

Nhiều công trình kiến trúc nhà ở này vẫn có các đường vân đá đánh dấu các phòng khác nhau - mỗi nhà có khoảng 2-3 phòng, ông Ringle cho biết. Các chi tiết này cho thấy Puuc có thể là "một trong những khu dân cư đông đúc nhất trong vùng đất thấp Maya," một khu vực bao gồm các phần của Mexico, Guatemala và Belize ngày nay.

Phát hiện thú vị về nền văn minh Maya qua máy bắn laser - 3

Hình ảnh kỹ thuật số 3D của Labna, một công trình kiến trúc cổ của người Maya ở vùng Puuc. Ảnh:LiveScience.

Ngoài ra cuộc khảo sát của máy bay bắn laser cũng cho thấy bằng chứng về "một ngành công nghiệp sản xuất đá thâm canh và phổ biến", bao gồm các mỏ đá và 1.232 lò nướng hình tròn, có khả năng được sử dụng để nung đá sa thạch để có thể sản xuất vôi, hoặc oxit canxi. Vôi này có lẽ được sử dụng để làm vữa xây dựng và giúp làm mềm ngô...

Nền văn minh Maya cổ đại đã tồn tại hơn 2.500 năm trước khi người dân bỏ thành phố của họ một cách bí ẩn. Có rất nhiều lý thuyết cho lý do tại sao điều này xảy ra. "Nhưng những câu chuyện được đưa ra cho thấy người Maya quản lý cảnh quan thiếu đúng đắn và điều này dẫn đến sự diệt vong của chúng", ông Garrison, tác giả đồng nghiên cứu cho biết.