Lở đất kinh hoàng ở Colombia báo hiệu El Niño trở lại mạnh hơn trong năm nay

Mưa lớn lịch sử

Nhiều người trong thị trấn nhỏ Mocoa khi đó vẫn còn đang ngủ và đã không có thời gian để di tản đến vùng đất cao hơn khi trận lở đất diễn ra. Rất nhiều người đã bị cuốn trôi bởi một dòng bùn đất khổng lồ sau khi những trận mưa lớn làm cho nước tại các dòng sông gần đó dâng cao và tràn vào thị trấn.

Trước đó vào đầu tháng 3, những trận mưa lớn chưa từng có đã khiến cho nước lân cận là Peru phải hứng chịu những trận lũ tương tự làm 94 người thiệt mạng và khoảng 700.000 người bị mất nhà cửa.

Mưa lịch sử tại Comlombia và Peru cho thấy hiện tượng El Niño có thể đang hoạt động trở lại với cường độ mạnh tại khu vực bờ đông Thái Bình Dương. Nhà chức trách Peru cho rằng đây làm một trong những thảm họa liên quan tới El Niño tệ nhất trong lịch sử. Điều này khá trái ngược với thông báo vào đầu tháng 3 năm nay của Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển Mỹ (NOAA) khi Cục này công bố rằng Dao động Nam ENSO (bao gồm El Nino và La Niña) đang ở giai đoạn “trung tính” tức là các hoạt động của El Niño (pha nóng) và La Niña (pha lạnh) đều không thực sự rõ ràng.

Vậy tại sao khu vực xích đạo Nam Mỹ lại chịu những hiện tượng thời tiết cực đoan mang tính thảm họa như vậy? Câu trả lời là khá phức tạp.

El Niñocục bộ

Bản đồ dị thường nhiệt độ nước biển đầu tháng 2 của NOAA cho thấy nhiệt độ nước biển ở ngoài khơi biển Peru cao hơn nền nhiệt mặt biển trung bình.

Nhiệt độ nước biển tại khu vực xích đạo ấm hơn có nghĩa là có sự xuất hiện của El Niño. Tuy nhiên vì điều này chỉ thực sự rõ ràng tại vùng biển Peru nên các nhà khoa học chưa thể công bố về El Niño trên phạm vi toàn cầu. Thay vào đó họ gọi đây là “El Niñoven bờ” hay “El Niño cục bộ” một phiên bản mini của hiện tượng El Niñocó tác động tới toàn bộ vùng biển Thái Bình Dương. Đây là lý do chính gây ra những trận mưa lịch sử tại Peru. Trận lở đất ở Putumayo (nằm ở ven biển và ở phía bắc Peru) cũng được cho là do hiện tượng El Niño ven bờ gây ra khi khu vực này có những biểu hiện tương tự về dị thường nhiệt độ nước biển cao hơn nền nhiệt trung bình.

Hiện tượng El Niñoven bờ có tại khu vực xích đạo nam Thái Bình Dương có thể là chỉ dấu cho sự xuất hiện ngày càng rõ ràng của một đợt El Niñomạnh có thể xuất hiện vào cuối năm nay. Hãy chuẩn bị cho điều đó.

Đạt Phạm (Theo National Geographic )